بر اساس «شیوهنامه مربوط به تعیین سقف اعتبار مجاز صدور چک» در زمان ثبت و صدور چک توسط مشتری، ذینفع این امکان را داراست که قبل از پذیرش چک در بسترهای مربوطه، گزارش اعتباری صادر کننده چک را مشاهده کند.
طبق اعلام بانک مرکزی در صورت وجود هرگونه مغایرت میان اطلاعات مندرج در چک کاغذی و دادههای ثبتشده در سامانه صیاد، ملاک عمل بانکها برای صدور گواهینامه عدم پرداخت، اطلاعات ثبتشده در سامانه صیاد خواهد بود.
«شیوه نامه تعیین سقف اعتبار مجاز صدور چک» مصوب سی و هشتمین نشست هیات عالی بانک مرکزی مورخ 11 شهریور 1404 به شبکه بانکی ابلاغ شد. بر اساس این شیوه نامه امتیاز اعتباری چک براساس رفتار اعتباری و اطلاعات مربوط به سابقه فعالیت گذشته مشتری در حوزه چک با ضرایب تاثیر متفاوت و براساس الگو (مدل) ارائه شده، محاسبه می شود و سقف اعتبار مجاز مشتری، متناسب با نتايج گزارش اعتباری چک و اطلاعات توان مالی وی در پنج سال اخیر بر مبنای الگو (مدل) ارائه شده در این زمینه، محاسبه و در سامانه اعمال میگردد.
مدیر اداره سامانه های تنظیم گری و نظارت بانک مرکزی اعلام کرد ؛براساس شیوه نامه سقف اعتبار چک که به زودی به شبکه بانکی ابلاغ خواهد شد صدور چک توسط افراد محدود به سقف اعتباری فرد خواهد بود و سامانه اجازه ثبت چکی بالاتر از میزان مبلغ سقف اعتباری صاحب دسته چک را نخواهد داد .
مدیر اداره توسعه و تدوین مقرارت نظام های پرداخت بانک مرکزی اعلام کرد: از امروز ۱۷ شهریور ماه با هدف انتظام بخشی به تعداد برگه های چک، محدودیت هایی بر روی تعداد برگه های چک صورت می گیرد. بدین نحو که در سال نخست شخص حقیقی با مراجعه به بانک 10 برگ به صورت کاغذی و ۱۰ برگ به صورت الکترونیک دریافت میکند. در مراجعه بعدی در سال نخست که منوط به اینکه ۸۰ درصد برگههای چک قبلیش پاس شده باشد یا به بانک برگشت شده باشد، دسته چک ۱۰ برگه بعدی را دریافت میکند.
براساس دادههای بانک مرکزی، در اردیبهشت ماه سال جاری بیش از ۹.۸ میلیون فقره چک در کشور مبادله شد که از این میزان نزدیک به یک میلیون فقره چک معادل ۱۰.۱ درصد از تعداد و ۱۴.۴ درصد از مبلغ آنها برگشت خورده است.
بانک مرکزی اعلام کرد: براساس آمار چکهای مبادلهای در فروردین ماه، بیش از ۸ میلیون فقره چک به ارزشی بالغ بر ۶۳۲۶ هزار میلیارد ریال در سامانه چکاوک مبادله شد که از این میزان، بیش از ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار فقره به ارزش ۵۴۵۱ هزار میلیارد ریال وصول شده است.
مدیر اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی گفت: امکان استعلام چک های در راه و برگشتی صادرکنندگان چک از طریق پیامک به ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ امکان پذیر است. مشتری باید به این سرشماره کد دستوری ستاره یک ستاره چهار ستاره کدملی گیرنده چک ستاره کد ۱۶ رقمی چک صیادی را پیامک کند و در پاسخ اطلاعات صادرکننده چک اعلام می شود.
با کاهش 9.5 درصدی مبادلات چکهای بانکی در آبانماه، رقم نسبت چک های برگشتی به کل چکها نیز نزولی شد و کمترین رقم از خردادماه سال جاری به این سو را ثبت کرد.
بانک مرکزی، پس از سکوتی چهارماهه، گزارش جدیدی از آمار چکهای مبادلهای منتشر کرد که بر اساس آن، پس از تداوم رکوردشکنی آمار چک های برگشتی در مردادماه، این رقم در شهریور و مهرماه کاهشی شد.
نصرالله پژمانفر رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس در رابطه با پیامدهای موجود در حوزه صدور بدون محدودیت چک گفت: متاسفانه بین کسانی که اولین دسته چک خود را دریافت کردهاند، با کسی که بزرگترین فعال اقتصادی است در میزان اعدادی که در چک خود میتواند درج و صادر کنند، هیچ تفاوت و محدودیتی وجود ندارد و این یک اشکال اساسی است.
پس از تصویب قانون اصلاح قانون صدور چک در سال ۹۷ تاکنون بنابر اعلام بسیاری از کارشناسان اعتبار به این ابزار معاملاتی بازگشته است اما همچنان به سبب عدم اجرای بندی از این قانون خلاهایی احساس میشود.
