طعنه چینی‌ها به غول‌های آمریکایی/ هوش مصنوعی چینی DeepSeek در رادار امنیتی کاخ سفید قرار گرفته است!

به گزارش تجارت نیوز،

در روزهای اخیر، یک تحول بزرگ در صنعت هوش مصنوعی جهان رخ داده است که توجه تحلیلگران اقتصادی، سیاسی و فناوری را به خود جلب کرده است. شرکت چینی DeepSeek با معرفی مدلی ارزان اما قدرتمند توانسته است موجی از نگرانی را در محافل فناوری آمریکا ایجاد کند. این رویداد نه‌تنها باعث افت سهام شرکت‌های بزرگ فناوری در ایالات متحده شد، بلکه مقامات امنیتی این کشور را نیز به واکنش وا داشت. کاخ سفید اعلام کرده است که پیامدهای امنیت ملی این پیشرفت را به‌دقت بررسی می‌کند، در حالی که نیروی دریایی ایالات متحده استفاده از برنامه‌های این شرکت را به دلیل نگرانی‌های امنیتی و اخلاقی ممنوع کرده است.

این رخداد در شرایطی اتفاق افتاده که تصور عمومی برتری قاطع آمریکا در حوزه هوش مصنوعی را پذیرفته بود، به‌ویژه پس از اعمال تحریم‌های گسترده علیه چین برای محدود کردن دسترسی این کشور به تراشه‌های پیشرفته. بااین‌حال، ظهور DeepSeek نشان داد شکاف فناوری میان دو قدرت اقتصادی جهان ممکن است کمتر از آن چیزی باشد که قبلاً تصور می‌شد. این مساله نه‌تنها نشان‌دهنده رقابتی فشرده در این حوزه است، بلکه پرسش‌هایی اساسی درباره سرقت فناوری، آینده قوانین مالکیت فکری و تغییرات احتمالی در سیاست‌های آمریکا برای حفظ برتری خود در هوش مصنوعی را مطرح می‌کند.

هوش مصنوعی DeepSeek در رادار امنیت ملی آمریکا

میروی دریایی استفاده از مدل DeepSeek را برای کارکنان خود ممنوع کرد

بی‌بی‌سی نقل می‌کند که مقامات ایالات متحده در حال بررسی پیامدهای امنیت ملی ناشی از پیشرفت قابل‌توجه شرکت چینی DeepSeek در حوزه هوش مصنوعی هستند. به گفته کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، شورای امنیت ملی این کشور تحقیقات گسترده‌ای را در این زمینه آغاز کرده است. 

پس از این تحول، نیروی دریایی آمریکا نیز تصمیم گرفت استفاده از برنامه‌های DeepSeek را برای کارکنان خود ممنوع کند. این نهاد نظامی در ایمیلی به اعضای خود هشدار داد که نگرانی‌های امنیتی و اخلاقی قابل‌ توجهی در مورد منشأ و نحوه استفاده از مدل این شرکت وجود دارد. اگرچه نیروی دریایی از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرده، اما چنین اقدامی نشان‌دهنده جدیت دولت آمریکا در مواجهه با فناوری‌های چینی است.

اتهام سرقت فناوری و واکنش OpenAI

یکی از موضوعات جنجالی که در این ماجرا مطرح شده، اتهام سرقت فناوری از OpenAI است. دیوید ساکس، مسئول جدید کاخ سفید در حوزه هوش مصنوعی و رمزارزها، در مصاحبه‌ای با شبکه فاکس‌نیوز اظهار کرد DeepSeek احتمالاً از مدل‌های OpenAI برای بهبود فناوری خود استفاده کرده است. نشانه‌های قوی‌ای وجود دارد که DeepSeek از روش تقطیر دانش (Knowledge Distillation) برای استخراج دانش از مدل‌های OpenAI بهره برده است.

این روش به مدل‌های کوچک‌تر اجازه می‌دهد از داده‌های مدل‌های بزرگ‌تر یاد بگیرند و در نتیجه، هزینه‌های محاسباتی را به طرز چشمگیری کاهش دهند. به دنبال این اظهارات، شرکت OpenAI نیز اعلام کرد اقدامات متعددی را برای جلوگیری از مهندسی معکوس مدل‌های پیشرفته‌اش از سوی رقبا انجام خواهد داد. این بیانیه نشان‌دهنده نگرانی جدی شرکت‌های آمریکایی نسبت به رشد رقبای خارجی در حوزه هوش مصنوعی است.

حملات سایبری به DeepSeek

در حالی که اتهامات علیه DeepSeek در حال افزایش است، این شرکت اعلام کرد طی روزهای اخیر هدف حملات سایبری گسترده‌ای قرار گرفته است. بنا بر گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌های دولتی چین، شدت این حملات در هفته‌های اخیر افزایش یافته و DeepSeek مجبور شده است ثبت‌نام کاربران جدید را موقتاً متوقف کند. اگرچه منشاء این حملات مشخص نیست، اما بسیاری از تحلیلگران آن را در ارتباط با رقابت فزاینده میان چین و آمریکا در حوزه فناوری می‌دانند.

بازارهای مالی میدان نبردهای  اولیه هستند

معرفی مدل جدید DeepSeek تأثیر فوری بر بازارهای مالی گذاشت. در روزهای ابتدایی انتشار این خبر، سهام شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا کاهش یافت، زیرا سرمایه‌گذاران نسبت به هزینه‌های میلیارد دلاری توسعه مدل‌های پیشرفته از سوی شرکت‌هایی مانند OpenAI، گوگل و مایکروسافت ابراز نگرانی کردند. بااین‌حال، پس از بازبینی اولیه، بخشی از این کاهش جبران شد و سهام شرکت‌های فناوری دوباره رشد کرد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در واکنش به این اتفاق گفت: «این یک زنگ هشدار برای صنعت فناوری آمریکاست، اما می‌تواند در نهایت به نفع ما باشد.» او تأکید کرد که اگر بتوان همان سطح از عملکرد را با هزینه کمتر ارائه داد، این موضوع لزوماً یک تهدید نیست و حتی می‌تواند به رقابت سالم‌تر در بازار منجر شود.

دوران جدیدی در رقابت آغاز شده است

اتفاقات اخیر نشان می‌دهد رقابت میان ایالات متحده و چین در حوزه هوش مصنوعی وارد مرحله‌ای جدید شده است. اگرچه آمریکا همچنان برتری خود را در بخش تولید تراشه‌های پیشرفته و زیرساخت‌های سخت‌افزاری حفظ کرده است، اما توانایی چین در توسعه مدل‌های هوش مصنوعی، حتی در شرایط تحریم، سؤالات جدی‌ای درباره اثربخشی سیاست‌های محدودکننده آمریکا ایجاد کرده است.

با توجه به اینکه سرعت پیشرفت فناوری از نظارت‌های قانونی پیشی گرفته است، آیا دولت‌های غربی می‌توانند قوانین جدیدی را برای حفاظت از مالکیت فکری شرکت‌هایشان وضع کنند؟ یا اینکه مدل‌های متن‌باز و رویکردهای غیرمتمرکز در نهایت موجب کاهش این انحصار خواهند شد؟ علاوه بر این، اگر DeepSeek واقعاً توانسته باشد بدون نیاز به منابع آمریکایی مدل قدرتمندی بسازد، آیا دوران جدیدی در رقابت هوش مصنوعی آغاز شده است؟ 

کلاس درس برای دولت‌مردان ایرانی

این رویداد یک پیام مهم برای اکوسیستم استارتاپی ایران نیز دارد: استارتاپ‌های کوچک، حتی اگر ناشناخته باشند، می‌توانند معادلات بزرگ را تغییر دهند. موفقیت DeepSeek نشان داد که نوآوری، حتی در شرایط تحریم و محدودیت، همچنان ممکن است. اما نکته مهم این است که چین سرمایه‌گذاری گسترده‌ای روی فناوری‌های بومی انجام داده و دولت این کشور بستری مناسب برای رشد شرکت‌های نوآور فراهم کرده است.

در مقابل، اکوسیستم استارتاپی ایران همچنان با موانع جدی مانند مشکلات مالی، نبود زیرساخت‌های پردازشی و محدودیت‌های بین‌المللی مواجه است. آیا زمان آن نرسیده که سیاست‌گذاران داخلی نیز به اهمیت حمایت از هوش مصنوعی و فناوری‌های پیشرفته در ایران پی ببرند؟

اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه علم و فناوری تجارت‌نیوز بخوانید.