به گزارش تجارت‌نیوز، جدیدترین اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار اروپا نشان می‌دهد صادرات نفت ایران به آلمان پس از گذشت پنج سال از سر گرفته شده است.

بر اساس آمار یورواستات، این کشور در مارس سال جاری ۶۹ هزار و ۷۳۷ تن نفت خام یا فرآورده نفتی از ایران وارد کرده است. آلمان آخرین بار در اکتبر ۲۰۱۸ یک محموله ۱۰ هزار تنی نفت خام یا فرآورده نفتی از ایران وارد کرده بود.

این اتفاق در دو روز اخیر هیاهو و ذوق طرفداران دولت را در پی داشته است و برخی از آن‌ها بی‌اثر شدن تحریم برای صادرات نفت ایران را پیش کشیده‌اند.

به‌عنوان مثال عبدالله گنجی، چهره نزدیک به دولت که در شبکه‌های اجتماعی فعال است، در رابطه با صادرات نفت ایران به آلمان در صفحه توئیتر خود نوشت: «محموله نفتی ایران تحویل آلمان شد. از سال 2018 این اولین محموله تحویلی به اروپاست.».

ماجرای صادرات نفت ایران به آلمان چیست؟

تحویل محموله نفتی بدون هیچ توضیحی صورت گرفته و دولتمردان و به‌ویژه مسئولان وزارت نفت توضیح چندانی در این باره نداده‌اند.

اما آیا ارسال یک محموله نفتی به آلمان را باید دستاوردی بزرگ برای دولت ابراهیم رئیسی به حساب آورد؟ این اتفاق برای دولتی که خود گره نفتی در بازار صادرات نفت ایران ایجاد کرده، نیاز به جنجال و هیاهوی رسانه‌ای دارد؟

به‌ویژه آنکه این ماجرا پیش‌تر و دولت‌های قبلی بدون آنکه در بوق و کرنا شود صورت می‌گرفت. گذشته از این ماجرا پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین و تحریم مسکو توسط اروپا، انتظار می‌رفت که ایران این فرصت را غنیمت شمرده و با تغییر روند مذاکرات و تجدید نظر درباره دیپلماسی بین‌المللی حضور خود در بازار نفت را گسترش دهد و خلأ بازار اروپا را پر کند.

حال مشخص نیست دولتی که اعتقاد داشت سفره مردم را به برجام گره نمی‌زند و در مدت فعالیت خود مذاکرات را بی‌جهت وقفه‌دار کرد، چرا صادرات نفت به اروپا، آن هم تنها یک محموله 10 هزار تنی را تا این اندازه بزرگ جلوه می‌دهد. در صورتی که احیای برجام می‌توانست امکان چنین تجارتی را به‌صورت روزانه برای ایران فراهم کند.

به‌ویژه آنکه در شرایط تحریمی امکان انتقال ارز به ایران وجود ندارد و همچنان مشخص نیست که ایران در قبال صادرات نفت به آلمان چه عایدی داشته است؟ این پرسشی است که گنجی در پرسش‌های مربوط به توئیت‌ خود یا بی‌پاسخ گذاشته و یا پاسخ‌های غیرمرتبط به آن داده است.

شعاردرمانی به جای بهبود زندگی مردم

جلال میرزایی، عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس، در رابطه با صادرات نفت ایران به آلمان به تجارت‌نیوز گفت: نکته واضح این است که حامیان دولت در چارچوب تبیین دستاوردهای دولت برای اینکه خود را متمایز از دولت قبل نشان بدهند شعار می‌دهند و به شعاردرمانی روی آورده‌اند. به جای اینکه کارها عملیاتی شود و بازخوردی در زندگی مردم داشته باشد بیشتر شعاردرمانی شده است.

او افزود: به فرض صحت ارسال محموله نفتی به آلمان باید این مساله شفاف باشد. زیرا دولت آلمان واردکننده نیست و ممکن است برخی شرکت‌های خصوصی آلمانی با کسب مجوز از دولت این اقدام را انجام داده باشند. همچنین این احتمال وجود دارد که محموله نفتی بابت طلبی ارسال شده یا مجوزی گرفته شده تا محموله نفتی برای طلب شرکتی پرداخت شود.

میرزایی تاکید کرد: در زمینه تجارت ایران نباید از موضوع تحریم‌ها غافل شد؛ بانک‌های خارجی با ایران کار نمی‌کنند. به فرض صادرات نفت، پول این صادرات چگونه باید به کشور بازگردد؟ به‌عنوان مثال گفته می‌شود ایران با ونزوئلا قرارداد بسته و حجم روابط تجاری به 20 میلیارد دلار افزایش یافته است. ولی این وضعیت چگونه مدیریت می‌شود؟ چه کالایی و چگونه صادر می شود؟ پول این صادرات چطور به کشور بازمی‌گردد؟

وی افزود: زمانی که شبکه بانکی ونزوئلا قفل است، گرچه جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان به شمار می‌آید، اما باید گفت که امروز صادرات نفت ندارد و به این حال و روز افتاده است. آیا این می‌تواند پولی به ایران بدهد؟

او خاطرنشان کرد: واردکنندگان نفت ایران امروز مشخص هستند. چین عمده‌ترین واردکننده نفت ایران است؛ چینی‌ها در گذشته هم از ایران نفت وارد می‌کردند و امروز با توجه به بحران جنگ روسیه و اوکراین به سمت خرید بیشتر رفته‌اند. تنها کشوری که از قبل نفت مازاد داشت و روی کشتی‌ها و در بندرها ذخیره نفتی داشت، ایران بود.

چگونه تولید نفت ایران افزایش یافت؟

میرزایی در رابطه با افزایش تولید نفت ایران در ماه‌های اخیر توضیح داد: نگرانی‌ها نسبت به تامین انرژی باعث شد برخی از خریداران با چند واسطه خرید انجام دهند. ایران برای اینکه تولید نفت خود را ادامه دهد باید از افت چاه‌ها جلوگیری می‌کرد و در مقابل هزینه‌های گزاف می‌ایستاد. از این رو باید بخشی از ذخایر نفتی فروش می‌رفت.

وی ادامه داد: در آن مقطع نفتکش‌ها هم پر بودند و فقط در چند جای محدود امکان ذخیره‌سازی نفت وجود داشت. ماندن نفتکش‌های روی دریا به معنای پرشدن چاه‌ها، توقف تولید و تحمیل هزینه‌های گزاف بود. اما ایران توانست بخشی از ظرفیت را آزاد کند و بدین ترتیب تولید روزانه سه میلیون تا سه میلیون و 100 هزار بشکه نفت را از سر بگیرد.

این نماینده سابق مجلس در پایان با بیان اینکه با فروش محموله‌های ناچیز نفتی نمی‌توان ضعف تیم دیپلماسی دولت را نادیده گرفت، خاطرنشان کرد: در سیاست خارجی همچنان درگیر مسائلی سنتی هستیم. قبلا منطقه تحت تاثیر نظام دو قطبی حاکم بر جهان و جنگ سرد بود. امروز هم می‌شنویم که گفته می‌شود ما در حیاط خلوت آمریکا نفوذ کرده‌ایم. اما چین به‌عنوان قدرت دوم دنیا وقتی اقداماتی مشابه و بهتر هم انجام می‌دهد تا این حد در بوق و کرنا نمی‌کند.

با توجه به این اظهارات می‌توان نتیجه گرفت که در شرایط تحریمی فعلی نمی‌توان از پیش برای ارسال محموله نفتی به آلمان که جز واردکنندگان هم نیست دل خوش کرد.

بنابراین باید منتظر واکنش‌های بیشتری از دولت رئیسی بود؛ چراکه با توجه به وضعیت اقتصادی ایران و البته خوشحالی هم‌سنگران رئیس دولت برای صادرات نفت به اروپا، به نظر می‌رسد که احتمالا زمان توافق فرا رسیده و این دولت هم به این نتیجه رسیده که تحریم نعمت نیست.

برای دریافت اطلاعات بیشتر صفحه سوخت و انرژی را در تجارت‌نیوز دنبال کنید.