دیوار تحریم‌ها ترک خورد/ مذاکرات هسته‌ای در حال اتمام است؟

به گزارش تجارت‌نیوز، امروز چهارم بهمن ماه، مذاکرات هسته‌ای در وین همچنان در حال انجام است. شب گذشته نماینده روسیه از پیشرفت در مذاکرات وین و آماده پیش‌نویس خبر داد. اما رابرت مالی، مذاکره‌کننده ارشد اتمی ایالات متحده شرط جدیدی برای توافق با ایران وضع کرده است.

موافقت ایران با آزادی زندانیان آمریکا

رابرت مالی در مصاحبه با رویترز اعلام کرده آزادی چهار شهروند آمریکایی زندانی در ایران، پیش‌شرط دستیابی به هرگونه توافق هسته‌ای در وین است. پس از این اظهارات بود که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران با این شرط موافقت کرد و گفت: «اگر ایالات متحده به توافقاتی که از قبل هم انجام داده بود، پایبند باشد این موضوع انسانی در کمترین زمان قابل حل است.»

به گزارش ایسنا،رابرت مالی اعلام کرد در عین این که در حال انجام دادن مذاکرات غیر مستقیم با ایران در زمینه پرونده هسته‌ای هستیم، با آن‌ها مذاکرات غیرمستقیمی هم درباره اطمینان‌ یافتن از آزادسازی زندانیان‌مان انجام می‌دهیم.

۲ گام آمریکا برای رفع تحریم؟

به عبارتی به نظر می‌رسد که ایران به درخواست و شرط آمریکا برای رسیدن به توافق هسته‌ای چراغ سبز نشان داده است. شاید دلیل این موضوع این باشد که آمریکا هم پیش‌شرط ایران برای ادامه مذاکرات را اجرا کرده است.

همزمان با روی کار آمدن دولت رئیسی و شروع مذاکرات هسته‌ای، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد آمریکا برای نشان دادن حسن نیت خود ابتدا باید ۱۰ میلیارد دلار از منابع ارزی مسدود شده تهران را آزاد کند.

اگرچه امریکا این شرط را به صورت کامل اجرا نکرد، اما ابتدای هفته جاری خبر رسید که کره جنوبی ۱۸ میلیون دلار از منابع ارزی مسدود شده ایران را آزاد کرده است.

بسیاری از تحلیلگران و رسانه‌ها، آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی را نشانه ترک خوردن دیوار تحریم‌ها دانستند و گفتند این خبر می‌تواند سیگنالی مثبت در راستای احیای مذاکرات هسته‌ای باشد.

اما چرا خبر آزادسازی منابع بلوکه شده ایران مهم است؟ چندی پیش مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا در گفتگویی با تجارت‌نیوز گفته بود: «ممکن است امریکا برای نشان دادن حسن نیت خود و آغاز مذاکرات امتیازاتی به ایران بدهد. امتیازاتی مانند افزایش فروش نفت و یا اجازه آزادسازی بخشی از منابع بلوکه شده ایران در کشورهای دیگر.»

حالا ظرف یک هفته هم خبر رسیده که میزان صادرات نفت ایران به چین افزایش یافته و در ماه دسامبر به حدود دو میلیون بشکه در روز رسیده. هم اینکه اولین روز هفته جاری خبر رسید که ۱۸ میلیون دلار از منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی آزاد شده است.

مهرداد عمادی گفته بود: «من گمان می‌کنم امریکا برای نشان دادن حسن نیت خود، بخشی از تحریم‌های نفتی را بردارد. چون موکول کردن رفع همه تحریم‌ها به بعد از توافق جدید حتما برای ایران جذاب نیست.»

پیش‌نویس توافق هسته‌ای آماده شد؟

اما شواهد دیگری هم برای پیشرفت مذاکرات هسته‌ای وجود دارد. شب گذشته میخائیل اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد روسیه در توییتی از روند مثبت مذاکرات هسته‌ای خبر داد و نوشت: «ما پیشرفت‌هایی داشته‌ایم و فردا به بحث و تدوین پیش‌نویس ادامه می‌دهیم.»

علاوه بر این به نظر می‌رسد که از اواخر هفته گذشته، رویکرد روسیه به مذاکرات هسته‌ای وین تغییر کرده است. چراکه تا پیش از این روسیه مدام اعلام می‌کرد زمان زیادی تا رسیدن به توافق باقیمانده است. اما بعد از سفر رئیس جمهور ایران و انریکه مورا، مسئول سیاست خارجی اروپا، موضع روسیه کمی تغییر کرد و این کشور از نزدیک شدن به توافق و پیشرفت در مذاکرات خبر می‌دهد.

حتی میخائیل اولیانوف هم مساله ضرب‌الاجل در مذاکرات را تایید کرده و گفته: باید تا اول فوریه مذاکرات را به نتیجه برسانیم.

این تاریخ را آمریکا، آلمان و فرانسه هم تکرار کرده بودند. به عبارتی این کشورها می‌خواهند تا اول فوریه (۱۲ بهمن ماه) مذاکرات به نتیجه برسد. روز گذشته هم عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت مذاکرات تا پایان سال به نتیجه می‌رسد.

علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران هم دو هفته قبل از رسیدن به توافق خبر داده و گفته بود پرانتزهای باز در حال بسته شدن است. اظهارنظری که نشان می‌داد احتمالا موارد اختلاف میان کشورها در حال کاهش است.

البته مساله دیگری هم که مطرح شده، توافق موقت است. روسیه گفته پیشنهاد توافق موقت از سوی رئیس جمهوری روسیه به عنوان پیشنهادی از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا در دیدار با ابراهیم رئیسی هم مطرح شده بود که با مخالفت ایران مواجه شد. این دیپلمات روس اضافه کرد: اینکه آیا بتوان اوایل فوریه به نتیجه رسید نمی‌دانم اما تمام گام‌های لازم را برای تسریع روند مذاکرات انجام می‌دهیم.