آمار عجیب از اضافه شدن خانوار به کمیته امداد؛ علت چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، در هفته اخیر معاون حمایت و سلامت کمیته امداد اعلام کرده است بیش از ۶۲۰ هزار خانوار به جمعیت کمیته امداد طی دو ماه گذشته برای دریافت کمک‌هزینه معیشتی اضافه شده‌اند. همچنین طبق اعلام وی، جمعیت کل خانوار تحت پوشش تا ابتدای دی‌ماه امسال دو میلیون و ۱۹ هزار خانوار است.

فاطمه رهبر در نشست خبری که با موضوع اجرای تبصره ۱۴ قانون برنامه و بودجه سال ۹۷ برگزار شد، با اشاره به اینکه بیشترین علت تحت پوشش قرار گرفتن مددجویان، فوت سرپرست خانوار است، همچنین گفت:« ۴۰ درصد به دنبال از کار افتادگی، ۲۹ درصد بیماری سرپرست خانوار، ۵ درصد طلاق و متارکه، ۹ درصد و بقیه به دلیل سرپرست زندانی و افراد فاقد والدین و… تحت پوشش قرار گرفته‌اند».

علت رشد جمعیت تحت پوشش خانوار کمیته امداد ریشه در چه مسائلی دارد؟ آیا نوسانات ارزی می‌تواند عامل مهمی در این اتفاق باشد؟

وحید محمودی، اقتصادددان و عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران درباره علت رشد جمعیت تحت پوشش کمیته امداد گقت:« علت این رشد جمعیت واضح است، کاهش شدید قدرت خرید مردم است. در شرایط فعلی عدم تعادل‌های شدید حوزه پولی و مالی در کشور وجود دارد و زمانی که حوزه کلان به شدت متلاطم شده است، به طور مستقیم و سریع این تغییرات تاثیر خود را روی شرایط اقتصادی حوزه‌های خرد مثل درآمد خانوار و بنگاه‌ها می‌گذارد».

وی ضمن اشاره به نوسانات ارزی و تاثیر آن بر معیشت مردم، افزود:« در شرایطی که نرخ ارز یک باره پرش 300 درصدی پیدا می‌کند به تبع آن قیمت‌ها نیز پرواز می‌کند، در این شرایط همان تعبیر قدیمی تورم فقیر را فقیرتر و غنی را غنی‌تر می‌کند حادث می‌شود».

جمعیت پشت صف برای پیوستن به کمیته امداد

محمودی درباره نحوه‌ بالا رفتن نرخ فقر عنوان کرد:« در این شرایط، یک نابرابری شدیدی بین گروه‌های درآمدی رخ می‌دهد. افرادی به واسطه رانت‌هایی که در این شرایط به‌وجود می‌آید درآمد قابل توجهی را به دست می‌آورند و در نتیجه هم نابرابری تعمیق می‌شود و هم گروه‌های پایین درآمدی که از حداقل‌های درآمد برخوردار بودند و روی خط فقر و یا نزدیک خط فقر بودند تحت این شرایط به شدت آسیب می‌بینند و شکاف فقر افزایش پیدا می‌کند. بنابراین نرخ فقر افزایش پیدا می‌کند و در مجموع محرومیت افزایش پیدا می‌کند.

با افزایش حجم فقر و محرومیت گروهی که تا دیروز می‌توانستند خود را لب مرز نگه دارند تا تحت پوشش گروه‌های حمایتی مثل کمیته امداد نروند هم متاثر می‌شوند. وقتی کاهش قدرت خرید یک باره به شدت کاهش پیدا کند؛ چاره‌ای جز این نمی‌ماند».

وی با هشدار دادن درباره این حجم از درخواست‌کنندگان برای کمک از کمیته امداد عنوان کرد:« این یک علامت خطرناکی است که در بازه زمانی کوتاه یک‌باره 620 هزار خانوار متقاضی پیوستن به کمیته امداد می‌شود. علاوه بر این ما جمعیت پشت صف هم داریم و این نوع سیاست‌گذاری حمایتی و اتفاقاتی که در حوزه اقتصادی رخ می‌دهد نگران‌کننده است».

محمودی آینده رشد جمعیت تحت پوشش کمیته امداد را وضعیت رو به بن‌بستی توصیف می‌کند و ادامه می‌دهد:« اگر ما با این سبک و سیاق ادامه دهیم در افق 20 ساله توسعه که می‌خواستیم کشور اول منطقه شویم، کشور اول منطقه در شاخص تحت پوشش قرار دادن آحاد جمعیت می‌شویم و این برای کشور ما هنر نیست و خیلی ناگوار است . مگر دولت چقدر بودجه دارد که این حجم جمعیت را در حلقه حمایتی خود قرار بدهد؟ اگر تدبیری اندیشیده نشود ما شرایط سختی در پیش داریم».

کنترل افزایش احتمالی جمعیت کمیته امداد در آینده

وی همچنین درباره کنترل افزایش احتمالی جمعیت کمیته امداد در آینده توسط دولت عنوان کرد:« افزایش یا کاهش جمعیت تحت پوشش کمیته امداد به چند عامل بستگی دارد. اول، اگر دولت در حوزه‌های کلان ثبات ببخشد و آرامش اقتصادی در حوزه کلان ایجاد کند، طبیعی است که می‌تواند آثار بازدارنده‌ای بر افزایش جمعیت تحت پوشش کمیته امداد داشته باشد. دوم، تا دو سال آینده چند میلیون دانشجو نیز فارغ‌التحصیل می‌شوند و به جمعیت متقاضی کار اضافه خواهد شد. دولت اگر برنامه‌ای تمهید کند و دید روشنی برای ایجاد اشتغالزایی داشته باشد می‌تواند کمک‌کننده خانوارها باشد و درآمد جدیدی به سبد درآمدیشان اضافه شود، تا مجبور نباشند دستشان را پیش دولت یا نهادهای حمایتی دراز کنند. سوم، نقدینگی و تورم کنترل شود. چهارم، سیاست حمایتی - توانمندی داشته باشیم تا بتوان افراد را با مشارکت‌های واقعی در اقتصاد توانمند کرد و باید امکان این مشارکت فراهم شود. این اتفاقات آثار سریز درآمدی قابل ملاحظه‌ای برای خانوارها خواهد داشت».

وی همچنین درباره عواملی که می‌تواند قدرت خرید خانوار را بالا ببرد، گفت:« کاهش تورم و ثبات اقتصادی کمک می‌کند درآمد خانوار تقویت شود که بتوانند افزایش تورم را در هر میزان قابل قبولی که باشد بتوانند جبران کنند».