تاثیر مالیات بر صنعت گردشگری
کسب‌وکارهای گردشگری نيز همانند دیگر صنایع، دستخوش ماليات‌ها، هزینه‌ها و عوارض خاصی است که دولت را قادر می‌سازد تا بودجه مورد نياز برای حمایت از سرمایه‌گذاری‌های عمومی در جهت توسعه این صنعت را تامين کند.
فعالان حوزه گردشگری معتقدند مالیات برارزش افزده برای این صنعت مضر است. به عقیده آنها، این مالیات می‌تواند رقابت‌پذیری تورهای ورودی به ایران را از بین ببرد و تنها سودکننده این مسیر، کشورهای همسایه باشند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، اما گروهی دیگر هم معتقدند اگر مالیات گرفته شده از آنها در جهت زیرساخت‌های گردشگری کشور هزینه شود، احتمالا به نفع این صنعت خواهد بود.
مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی با عنوان «بررسي تطبیقي سیاست‌هاي مالیاتی و عوارض در صنعت گردشگری» منتشر کرده است.
طبق این گزارش «خبرگان اقتصادی بر این باورند که ماليات و نظام مالياتی نقش موثری بر روند توسعه کشور دارد؛ در واقع ماليات، به عنوان یكی از ابزارهای هدایت غيرمستقيم دولت، از طریق تاثير بر فعاليت بنگاه‌های اقتصادی در سياستگذاری‌های توسعه صنعتی نقش کليدی ایفا می‌کند و دولت با تدوین یک نظام مالياتی کارآمد می‌تواند بر چگونگی دستيابی به اهداف توسعه‌ای اثرگذار باشد.»
طبق این گزارش صنعت گردشگری به واسطه اشتغال‌زایی، جذب سرمایه خارجی و کسب درآمدهای ارزی و ارزش افزوده ملی-منطقه‌ای-محلی کمک فزآینده‌ای به اقتصاد جامعه می‌کند و اگرچه، این صنعت در بازارهای رقابتی و درحال تحول جهانی فعاليت می‌کند، اما به‌خصوص در سال‌های اخير نقش بسزایی در رونق روزافزون اقتصادهای درحال ظهور ایفا کرده است.
این گزارش اضافه می‌کند: کسب‌وکارهای گردشگری نيز همانند دیگر صنایع، دستخوش ماليات‌ها، هزینه‌ها و عوارض خاصی است که دولت را قادر می‌سازد تا بودجه مورد نياز برای حمایت از سرمایه‌گذاری‌های عمومی در جهت توسعه این صنعت را تامين کند.
درواقع این توسعه به واسطه تخصيص بودجه مورد نياز به بازاریابی و ترویج گردشگری، فراهم سازی خدمات و تسهيلات مورد نياز گردشگران، تامين امنيت و ایمنی بازدیدکننده و همچنين نگهداری از منابع طبيعی و جاذبه‌های گردشگری ميسر خواهد شد.
براساس این گزارش، عطف به اهميت گردشگری در اقتصاد جهانی، موضوعاتی چون سهم ماليات گردشگری از درآمد کلی ماليات، تاثير هزینه‌های گردشگری بر خدمات عمومی و توسعه و تدارک زیرساخت‌ها، خدمات و تسهيلات مورد نياز گردشگران، از جمله مسائل مهمی هستند که مباحث و دیدگاه‌های متعددی را به دنبال دارند.
از منظر سياست‌گذاری گردشگری نيز تاثير ماليات گردشگری بر جذابيت، رقابت‌پذیری و پایداری گردشگری و همچنين سازوکارهای غيرمالياتی جایگزین برای تامين بودجه گردشگری، چالش کليدی پيش‌روی خط مشی‌گذاران این حوزه است.
روند مالیات‌های گردشگری چگونه است؟
این گزارش همچنین به روندهای اخیر در مالیات‌های گردشگری پرداخته است به این ترتیب که علیرغم وجود ماليات‌ها از گذشته، تنها طی 11 تا 12 سال اخير، شاهد رشد کلی حوزه و تعداد ماليات‌ها، هزینه‌ها و عوارض گردشگری بوده‌ایم.
ویزاها، شكل اصلی دریافت ماليات‌های مربوط به ورود و خروج از کشورها هستند و تعداد کشورهایی که سياست ویزای مشترک برای اقامت‌های کوتاه مدت را اتخاذ کرده‌اند، رو به افزایش بوده است (به طور مثال، در اروپا درحال حاضر 26 کشور عضو ناحيه شنگن وجود دارد که این ميزان در سال 1992 تنها هفت کشور بوده است).
تعداد ماليات‌های مرتبط با سفرها به خصوص سفرهای هوایی رو به افزایش بوده است که این ماليات‌ها در زیرمجموعه‌های ایمنی، خدمات مسافران و پروازهای خروجی قرار می‌گيرند (برخی از این ماليات‌ها به دنبال ایجاد رفتارهای سازگار با محيط‌زیست از طریق افزایش بهای بليت‌ها است).
بيشتر ماليات‌های مربوط به امكانات هتل‌ها و مراکز اقامتی (مانند، ماليات بر نرخ اشغال بازدیدکنندگان با اقامت شبانه، ماليات‌های مراکز اقامتی یا ماليات‌های نرخ اشغال) در سطوح پایين‌تر از ملی و در درجه اول سطوح شهری تعيين می‌شوند و تنها در پنج کشور می‌توان شاهد نمونه‌هایی از سطوح ملی برای این ماليات‌ها بود.
کاهش نرخ ماليات بر مصرف برای فعاليت‌های مرتبط با گردشگری در درجه اول بر هتل‌ها و رستوران‌ها تمرکز داشته و در سال‌های اخير به دنبال روندی گسترده‌تر برای حفظ و یا افزایش استاندارد نرخ ها بوده است؛ اگرچه برای اولين بار تنها چند کشور کاهش نرخ ماليات بر رستوران‌ها را اعمال کردند.
براساس این گزارش، مشوق‌های مالياتی به منظور ترویج افزایش سرمایه‌گذاری در هتل‌ها و دیگر تسهيلات و زیرساخت‌های تفریحی، افزایش مخارج گردشگران (مانند، طرح بازپرداخت ماليات بر ارزش افزوده/ ماليات کالاها و خدمات) و توسعه گردشگری داخلی، ایجاد و معرفی شده‌اند.
مالیات گردشگری، مانع رشد این صنعت می‌شود؟
با این حال، در این گزارش هم به تاثیر مالیات بر صنعت گردشگری پرداخته شده است. «نظرات متفاوتی در رابطه با آثار مختلف ماليات‌های گردشگری بر روی رقابت‌پذیری و جذابيت مقاصد وجود دارد. اگرچه، به احتمال زیاد ترکيبی از ماليات‌های ثابت گردشگری و اینكه سيستم مالياتی چگونه به عنوان یک کل، بر بخش گردشگری اثرگذار است، تعيين کننده آثار بلندمدت خواهد بود.»
یک دیدگاه کلی وجود دارد مبنی بر اینكه ماليات‌های متعدد، هم ماليات‌های گردشگری و هم ماليات‌های عمومی، مانعی برای کسب‌وکارهای گردشگری بوده و می‌تواند آثار منفی بر رقابت‌پذیری در سطوح بين‌المللی داشته باشد.
دیدگاه‌هایی هم وجود دارد که ماليات‌های مربوط به سفرهای هوایی را عاملی برای آثار منفی بر جذابيت/ رقابت‌پذیری مقاصد و به خصوص مقاصد دوردست می‌دانند.
این ادعا توسط وجود شواهدی مبنی بر کاهش تعداد بازدیدکنندگان در مسيرهایی که در برگيرنده اینگونه هزینه‌ها بوده و این مطلب که بسياری از مجریان برنامه‌ها به مشتریان خود پيشنهاد می‌دهند که برای اجتناب از پرداخت چنين هزینه‌هایی به مقاصد نزدیک پرواز و سپس از آنجا به مقصد نهایی خود سفر کنند، تایيد شده است.
افزایش در ميزان ماليات‌ها، هزینه‌ها و عوارضی که تورگردان‌ها باید پرداخت کنند و نگرانی‌هایی که در رابطه با نبود رابطه شفافی ميان این هزینه‌های پرداخت شده و هزینه‌های خدمات ارائه شده، وجود دارد.
براساس این گزارش باید دقت کرد که آثار نامناسب ماليات‌ها بر شرکت‌های گردشگری (مانند افرادی که در آن شرکت مشغول به کارند) در مقایسه با کسب‌وکارهای بخش‌های دیگر، به دليل ماهيت نيروی کار انسانی در گردشگری وجود دارد به همین دلیل هم نياز به وجود درک بهتری از ماهيت ماليات‌ها، شامل تحليلی از هزینه‌ها و منافع، حساسيت قيمت‌ها و آثار کلی بر رقابت‌پذیری در سطح بين‌المللی که مرتبط با ماليات‌ها، هزینه‌ها و عوارض متعدد هستند.
در نهایت مرکز پژوهش‌های مجلس اهميت مشاوره با صنعت گردشگری زمانی که دولت قصد دارد ماليات‌های جدید یا اصلاحاتی در ماليات‌های موجود ایجاد کند که پيامدهای آن شامل صنعت گردشگری نيز می‌شود، را پیشنهاد می‌دهد.
منبع: اتاق تهران
نظرات