کد مطلب: ۶۲۱۲۵۴

فهرست بهای ۱۴۰۱ یک واقعیت قابل انکار

فهرست بهای ۱۴۰۱ یک واقعیت قابل انکار

احتمالاً مهم ترین و تاثیرگذارترین حوزه های فعالیت در بخش خصوصی، حوزه های مرتبط با پیمانکاری هستند. میزان گردش سرمایه، اشتغال و همچنین سهم طرح ها و پروژه های کلان و زیربنایی در بودجه سالیانه کشور فاکتورهای مهم و با اهمیت فعالیت های پیمانکاری در رشد شاخص های اقتصادی کشور هستند.

سالهاست بمنظور کاهش اختلافات و امکان محاسبات مالی، مستنداتی بعنوان فهارس بها توسط سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه و در اختیار کارفرمایان و پیمانکاران و اصولاً مجریان طرح ها و پروژه ها قرار می گیرد.

علیرغم تاثیرات مثبتی که تکیه بر فهرست بها می بایست برای طرفین یک طرح و یا پروژه در بر داشته باشد، شرایط حاکم بر کشور طی چند سال اخیر عملاً کاربردهای مورد انتظار مبانی قیمت های مصوب را به چالش کشیده است. منشا این اختلافات نیز عموماً عدم ثبات نرخ ارز و افزایش خارج از انتظار هزینه های مربوط به حوزه پیمانکاری ست. حتی با توجه به اینکه اکنون انتشار فهارس بها تقریباً بصورت سالیانه انجام می شود، مشخص است که قیمت های پیش بینی شده در این مستندها حتی برای سه ماه اول انتشار نیز دارای اعتبار و وجاهت لازم نیستند…. بخش محدودی از هزینه‌های پیمانکاران و مجریان طرح ها و پروژه ها در طول سال ثابت می ماند؛ قیمت پایه حامل های انرژی، سود اعتبارات و هزینه های مالی و حتی دستمزد پایه نیروی کار. ولی هر آنچه که به مصالح و تجهیزات و خدمات موردنیاز وابسته است، جهشی خارج از انتظار را نشان می دهد. بعنوان مثال، قیمت پایه ورق فولاد طی دوره یک ساله (دی ماه ۱۳۹۹ لغایت دی ماه ۱۴۰۰) رشدی در حدود ۵۰درصد را تجربه کرده که نه تنها فهرست بها را به سخره گرفته است بلکه ضرایب قراردادی پیمان ها نیز توان مواجهه با این رشد غیرعادی را ندارند. مشابه همین تغییرات و البته نه به این شدت در سایر فرآورده های فولادی مصرفی نظیر انواع پروفیل های ساختمانی و لوله های فولادی نیز مشاهده می شود. بعنوان مثال، قیمت انواع لوله های فولادی پس از رسیدن به یک نقطه اوج با اختلاف حدود ۲۵% به نسبت اول دوره، اکنون در شرایط کاهشی قرار دارند و تقریباً قیمت های مشابه سال پیش را تجربه می کنند و البته می توانیم به صراحت بگوییم کاهش قیمت لوله و پروفیل عملاً بخاطر کاهش فعالیت های مصرف کننده این محصولات در طرح ها و پروژه های ساختمانی و صنعتی ست.

بازار آهن آلات، لوله و اتصالات یکی از بازارهای پرتلاطم در دهه های اخیر بوده است. در کنار سرمایه گذاری های کلان دولتی و خصوصی در صنایع پایین دستی ذوب آهن نظیر صنایع نورد و ریخته گری، سودهای نامتعارف واردات به وقت ارزانی و صادرات به وقت گرانی ارز که عموماً از کانال های نامشخصی انجام می شوند تاثیرات زیادی را در صنایع مرتبط با این سری محصولات برجای گذاشته اند. یکی از حوزه هایی که از این تغییرات آسیب زیادی دیده است، صنعت تاسیسات کشور است. طرح های آبرسانی شهری، انتقال نفت و گاز و میعانات، خطوط لوله، واحدهای صنعتی و صنعت ساختمان که نیازمند خدمات تاسیسات هستند از تغییرات قیمت غیرقابل پیش بینی و شوک آور قیمت های لوله و اتصالات ضررهای زیادی را متحمل شده اند. رویکرد قیمت ها نیز عموماً به شکلی ست که همزمان با رونق صنایع، ولع افزایش آن را به خوبی می توان مشاهده کرد. از طرفی احجام و اوزان بالای این محصولات، مشکلات زیادی برای انبارش و نگهداری و توزیع به همراه دارد که ضرر آن بیشتر متوجه ارکان بازار و تجار حقیقی و حقوقی این عرصه است.

بخش عمده ای از خرید لوله و اتصالات و همچنین آهن آلات برای طرح ها و پروژه های زیربنایی و صنعتی کشور صورت می پذیرد. البته سهم ساختمان سازی به شرط خروج از رکود نیز حائز درصدی بالا خواهد بود. مقادیر بالای سفارش خرید به همراه قیمت های نه چندان ثابت، شرکت در مناقصات و استعلام های این سری محصولات را با ابهام و تردید زیادی همراه می سازد. ولی با توجه به روند کاهشی قیمت ها و همچنین کورسوی امیدی که برای افزایش فعالیت ها و رونق ساخت و ساز در سال ۱۴۰۱ به چشم می رسد، احتمالاً تغییراتی را در کمیت و ارزش معاملات به همراه خواهد داشت.

با توجه به تاکیداتی که در بدنه دولت برای تکمیل طرح های نیمه تمام وجود دارد، سرمایه گذاران در این بازار در انتظار گشایش و رونق بازارهای لوله و اتصالات و آهن آلات هستند. ورود به سال ۱۴۰۱ و احتمال کاهش محدودیت های بین المللی، احتمالاً منجر به افزایش شدید کشش معاملات در این بازارها می شود. به دلیل اینکه مفروضات در مورد این روند زیاد هستند و مکانیزم محاسبات نیز از حوزه های اقتصادی خارج شده و در اختیار بخش دیپلماسی کشور قرار دارد، مسلماً دقت زیادی نیز در پیش بینی ها مورد انتظار نخواهد بود. ولی شاید بتوان شرایط فعلی را به شکلی خارج از تاثیرات تحریم ها تصور کرد. با این فرض، اگر روند تعداد مناقصات دولتی برای خرید آهن آلات، لوله و اتصالات را در سال ۱۳۹۷ با سال ۱۴۰۰ مقایسه کنیم، به ترتیب به اعداد حدودی ۹ هزار و ۱۴ هزار مناقصه می رسیم. بررسی آماری و ارزش یابی مناقصات طبق مدل های محاسباتی پایگاه اطلاع رسانی هزاره، نمایانگر تغییراتی در دامنه کمتر از ۱۰% در ارزش متوسط مناقصات در سال های مورد اشاره (بازه زمانی چهار ساله) است که حتی با نرخ تورم نقطه ای نیز مطابقت ندارد. تحلیل مقدماتی روی این آمار نشان دهنده این است که علیرغم افزایش تعداد مناقصات (که روندی صعودی و افزون بر ۴۶% را داشته است)، ارزش مناقصه ها رشدی ۱۰درصدی را تجربه کرده که به معنی کاهش فعالیت های مرتبط با طرح و احداث و همچنین تمرکز بیشتر بر حوزه های تعمیرات و نگهداری بوده است. لذا تصور اینکه رشد تعدادی متوسط ۲۵% تعداد مناقصات در سال ۱۴۰۱ همراه باشد با افزایش قیمت متوسط مناقصه ها، که به نوعی با سیاست های جبرانی دولت در سال جدید نیز انطباق و همخوانی دارد، ما را به این باور می رساند که سال جدید سال رشد و رونق تجارت در بازار آهن آلات، لوله و اتصالات است. همزمان، مداخله تغییرات قیمتی در این محاسبات نیز نشان می دهد احتمالاً افزایش قیمت پایه این سری مصالح در سال ۱۴۰۱ نباید شگفت آور باشد. لذا می توان نتیجه گرفت تقاضای بازار ضمن جبران کاهش راندمان سال های قبل، به میزان قابل قبولی با عرضه منطبق خواهد شد.

طبیعتاً در صورت واقعیت یافتن این پیش بینی، شرکت های فعال در حوزه های مختلف تاسیسات نیز می بایست انتظار رونق و افزایش فرصت های کسب و کار را داشته باشند. تکمیل طرح های انتقال آب و سیالات نفتی به همراه بهینه سازی شبکه های توزیع آب در سطح کشور فصلی جدید را برای فعالان حوزه های تاسیسات رقم خواهد زد. همچنین راه اندازی مجدد طرح های صنعتی نیز بخش تاسیسات صنعتی در حوزه پیمانکاری را فعال می کند. البته بخش ساختمان نیز که در دو سال اخیر حیاط خلوت خود را در معاملات و ساخت و سازهای کوچک یافته است هم از لاک خود خارج شده و به رونق این بازار کمک خواهد کرد.

کماکان، بخش مهمی از معاملات در حوزه های مختلف محصولات فلزی و آهن آلات، انواع لوله و اتصالات در قالب مناقصه و یا استعلام انجام می شود. از آنجایی که رقابت در این عرصه و با توجه به پتانسیل های نهفته بسیار شدید خواهد بود، دریافت بهنگام اطلاعات و اخبار مناقصات و استعلام ها و مزایدات می تواند بعنوان یک مزیت رقابتی مهم مطرح شود. تجربه استفاده از خدمات پایگاه اطلاع رسانی مناقصات و مزایدات کشور و خدماتی که به شرکت های عضو این پلتفرم داده می شود یکی از بهترین راهکارهایی ست که برای شرکت در مناقصه ها و استعلام های جاری و آتی کشور به شما توصیه می کنیم.

نظرات

مخاطب گرامی توجه فرمایید:
نظرات حاوی الفاظ نامناسب، تهمت و افترا منتشر نخواهد شد.