الهام میرمحمدی 
بررسی آینده روابط نفتی تهران و توکیو:
آیا ژاپن خرید نفت از ایران را متوقف می‌کند؟
خط‌مشی جدید ایالات متحده در قبال ایران و درخواست دولت این کشور از ژاپن و سایر کشورها برای توقف خرید نفت از ایران، می‌تواند ضربه قابل توجهی را به روابط روبه‌رشد میان توکیو و تهران وارد کند. آیا ژاپن با سیاست‌های دونالد ترامپ همسو می‌شود؟
با خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای و سیاست‌های سختگیرانه‌اش برای وضع مجدد تحریم‌ها، واشنگتن به ژاپن و سایر کشورهای خریدار نفت از ایران اعلام کرده که باید واردات نفت از این کشور را متوقف کنند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، خط‌مشی جدید ایالات متحده می‌تواند ضربه قابل توجهی را به روابط روبه‌رشد میان توکیو و تهران وارد کند؛ روابطی که از زمان برداشته شدن تحریم‌ها در سال 2016 و انعقاد توافق هسته‌ای، ژاپن تلاش زیادی برای آن کرده بود.
به گفته یک اقتصاددان ژاپنی، با توجه به ذخایر غنی نفت و گاز و همچنین جمعیت 80 میلیونی ایران، این کشور مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاران ژاپنی محسوب می‌شود. اما تشدید تحریم‌ها و مجازات‌ها، بار دیگر مانعی بزرگ در این راه خواهد بود.
با این حال به نظر می‌رسد، برای ژاپن جبران توقف خرید نفت از ایران چندان دشوار نباشد. از دیدگاه این کارشناس، تحریم‌های امریکا بر اقتصاد ژاپن تاثیر چندانی نخواهد داشت. اما روابط دوستانه ایران و ژاپن را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
بر اساس گزارش‌ها، ژاپن در سال 2017، تنها 5.2 درصد از نفت مورد نیاز خود را از ایران خریداری کرد. این در حالی است که سهم عربستان سعودی و امارات متحده عربی از فروش نفت به ژاپن به ترتیب 40 درصد و 24 درصد بوده است. پیش‌بینی می‌شود در صورت توقف خریداری از ایران، نفت این کشور به چین فروخته شود.
نمودار زیر سهم کشورها از صادرات نفت به ژاپن را نشان می‌دهد:
بزر‌گ‌ترین شرکای نفتی ژاپن
از سوی دیگر، شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن سفر خود در تابستان سال جاری به ایران را لغو کرد. این اولین سفر رئیس دولت ژاپن از سال 1987 تاکنون محسوب می‌شد. با این حال منابع دولتی در ژاپن اعلام کردند که نخست‌وزیر قادر نخواهد بود برای دیدار با حسن روحانی به ایران سفر کند. به نظر می‌رسد، این تصمیم او با فشار ترامپ برای منزوی کردن ایران و توقف صادرات نفت پس از خروج از توافق هسته‌ای در ارتباط باشد.
خبرگزاری رویترز نیز امروز در گزارشی به نقل از مدیر اجرایی یکی از شرکت‌های ژاپنی خریدارِ نفت ایران نوشت: اگر ژاپن موفق به دریافت معافیت از تحریم‌های ایالات متحده نشود، به احتمال زیاد شرکت‌های ژاپنی ناچار خواهند شد تا از اول ماه اکتبر خرید نفت از ایران را متوقف کنند.
از آنجا که پرداخت‌های خرید ماه اکتبر در نوامبر انجام می‌شود و از چهارم نوامبر تحریم‌ها اجرایی می‌شوند، احتمالا، آخرین محموله نفتی ایران در ماه آگوست به ژاپن می‌رسد.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفته است: باید منتظر ماند و دید سایر کشورها نظیر هند و چین چه اقداماتی در برابر سیاست‌های ترامپ در پیش می‌گیرند.
با وجود این، برخی معتقدند، ژاپن بعید است که به طور کامل خرید نفت از ایران را متوقف کند. از آنجا که نفت ایران ارزان است و به دنبال تحریم‌ها احتمالا این کشور نفت خود را با تخفیف به فروش می‌رساند، به نظر می‌رسد برخی شرکت‌های ژاپنی راهی برای ادامه واردات نفت ایران پیدا کنند. در این صورت باید منتظر اختلافاتی میان ایالات متحده و ژاپن بود.
نظرات