وضعیت سریلانکا بعد از انقلاب مدنی / مردم با چه بحران‌هایی روبرو هستند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، کشور سریلانکا طی شش ماه گذشته شاهد یک انقلاب مدنی توسط مردم بود که با فساد دولتی و کمبود مواد غذایی آغاز شد. در این قیام که همه ادیان، قومیت‌ها و طبقات مردم درگیر آن و خواستار تغییر سیستم بودند، هزاران معترض به کاخ ریاست‌جمهوری یورش بردند، آن را اشغال کرده و در ماه ژوئیه رئیس‌جمهور را مجبور به فرار کردند.

اما در طول این بحران یک سازمان غیردولتی منحصر به فرد به نام سرودایا در پشت صحنه، شبکه ملی هزاران روستای خودکفا را بسیج کرد تا کاری را که سازمان‌های «رسمی» نتوانستند، انجام دهد. با وجود این شبکه مردم سریلانکا توانستند بحران را تاب بیاورند. اما این کشور هنوز هم به شدت درگیر بحران در بخش‌های مختلف است.

سازمان عفو بین‌الملل در گزارش جدیدی اعلام کرد که مقامات سریلانکا و جامعه بین‌الملل باید حقوق بشر را به طور کامل در واکنش‌های خود به بحران اقتصادی کشور بگنجانند، زیرا مردم در این کشور با نگرانی‌های جدی در خصوص دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی مواجه هستند و در عین حال به آستانه گرسنگی، سوء تغذیه گسترده و فقر شدید رانده می‌شوند.

این گزارش با عنوان «ما به شکست کامل نزدیک هستیم» با دفاع از حقوق مردم سریلانکا در دسترسی به سلامت، غذا و امنیت اجتماعی در بحران اقتصادی، تاثیر فاجعه بار بحران بر حقوق اقتصادی و اجتماعی مردم سریلانکا را بررسی می‌کند. طبق این گزارش، ماه‌هاست مردم سریلانکا از کمبود شدید مواد غذایی رنج می‌برند و برای دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی با مشکل مواجه شده‌اند، در حالی که تورم بالا، الگوهای نابرابری موجود را تشدید کرده است. سانهیتا آمباست، پژوهشگر حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عفو بین‌الملل گفت: مقامات سریلانکا و جامعه بین‌الملل باید سریعاً برای کاهش هزینه‌های گسترده حقوق بشر ناشی از بحران، که به طرز ظالمانه‌ای دسترسی مردم را به حقوقشان سلب کرده است، اقدام کنند.

کمبود دارو و تجهیزات پزشکی در سریلانکا

کمبود شدید دارو و تجهیزات ضروری، از نگرانی‌های اصلی سریلانکا است. از کمبود گاز، آنتی بیوتیک‌های درون وریدی و انسولین گرفته تا درخواست برای استفاده مجدد از سوندها یا لوله‌های تنفسی، چند ماه گذشته چالش‌های تکان دهنده‌ای را برای سیستم مراقبت‌های بهداشتی سریلانکا به همراه داشته است.

در برخی موارد، به افراد نیازمند به لوازم بهداشتی توصیه می‌شد که دارو یا تجهیزات را از داروخانه‌های خصوصی خریداری کنند، زیرا بیمارستان‌های دولتی با کمبود تجهیزات مواجه شده بودند. به طوری که حتی پرستاران برای گرفتن خون از بیماران دستکش نداشتند. اما همه نمی‌توانستند هزینه آزاد داروها را بپردازند. پس به خانه می‌رفتند و با حالی وخیم‌تر بازمی‌گشتند.

کمبود سوخت، باعث شده تا حمل و نقل نیز خارج از دسترس یا بسیار گران شود و دسترسی مردم به خدمات مراقبت‌های بهداشتی دشوار یا غیرممکن شده است. حتی کارکنان بیمارستان‌ها و آمبولانس‌ها به دلیل ماندن صف‌های طولانی سوخت و ساعت‌ها انتظار در این صف‌ها نمی‌توانند به موقع سر کار خود حاضر شوند.

روزهای تک وعده‌ای مردم سریلانکا

افزایش قیمت‌ها ناشی از تورم و کاهش درآمد خانوارها به این معنی است که قدرت مردم برای تامین نیازهای غذایی اولیه خود روز به روز کمتر می‌شود. در این گزارش سازمان عفو بین‌الملل، برخی مصاحبه‌شوندگان اظهار داشتند که اکثر روزها فقط یک وعده غذا می‌خورند و بعضی روزها اصلا هیچ غذایی نمی‌خورند. کارکنان سازمان‌های مدنی به عفو بین‌الملل گفتند که میزان بودجه دولت برای وعده‌های غذایی مدارس دیگر برای خرید غذا برای هر کودک کافی نیست.

چرا سریلانکا وارد چنین بحرانی شد؟

بحران اقتصادی سریلانکا نه تنها ریشه در سیاست‌های دولت طی چندین دهه دارد، بلکه در همه‌گیری کرونا نیز ریشه دارد. بیماری کرونا منابع حیاتی درآمد مردم سریلانکا یعنی صنعت گردشگری را از بین برد و اقتصاد کشور را به طور جدی تحت تأثیر قرار داد. همچنین وجوه ارسالی از کارگران خارج از کشور نیز کاهش یافت.

در مارس ۲۰۲۲، دولت منابع ارز خارجی را تمام کرد که برای واردات اقلام ضروری مانند سوخت و دارو به آن نیاز داشت. این مساله به افزایش نرخ تورم، افزایش قیمت کالاهای اساسی، سهمیه‌بندی منابع برق و صف‌های طولانی سوخت کمک کرد. در ماه مه ۲۰۲۲، سریلانکا برای اولین بار در بازپرداخت بدهی خود نکول کرد.

با بدتر شدن اوضاع، هزاران معترض به خیابان‌ها ریختند و از دولت خواستند که مسئولیت این بحران را بپذیرد. در عوض، مقامات سریلانکا به تظاهرکنندگان پاسخ سختی دادند و به نقض جدی حقوق بشر اقدام کردند.