نگاهی به تویوتا پریوس، پرفروش‌ترین هیبریدی دنیا در بازار ایران

عمر چندانی ندارد. ولی در اوج جوانی‌اش توانسته بسیاری از رکوردها را جابجا کند. خودرویی که یک‌تنه دنیای وحشتناک و نفرت‌بار محصولات سبز را شیرین کرد؛ تویوتا پریوس. پرفروش‌ترین خودروی هیبریدی دنیا که از قضای روزگار در بازار ایران نیز رفت و آمدی در خور توجه دارد.

کار سختی نیست کشف محبوبیت پریوس. کافی است نگاهی کوتاه به اخبار خودرو طی یک روز بیاندازیم تا ببینیم این ژاپنی سربه‌زیر چگونه در همه بازارها می‌درخشد.

شاید این یکی از معدود بارهایی باشد که مشتریان ایرانی می‌توانند مستقیماً با یکی از تاریخ‌سازترین خودروهای دنیا برخوردی نزدیک داشته باشند و نسبت به خرید ماشین فوق اقدام کنند. طبیعی است که تویوتا پریوس از نظر خروجی پیشرانه چندان باب میل جوانان نیست، ولی با توجه به هزینه پایین مصرف سوخت آن، رشد قیمت ماشین در این کلاس منطقی به نظر می‌رسد.

شکل‌گیری دنیای هیبریدی‌ها

آنقدرها هم که تصور می‌کنید خودروهای هیبریدی محصولات نوظهور و تازه‌واردی نیستند. شاید جالب باشد بدانید یکی از اولین خودروهای ثبت‌شده در تاریخ محصولی بود به اسم Lohner-Porsche که طراحی فنی آن توسط فردیناند پورشه آن هم در سال ۱۸۹۹ انجام شده بود. محصولی عجیب و ۱۰ اسب‌بخاری که طبیعی است در دوران خودش هیچ‌‌گاه با اقبال روبرو نشد.

با آغاز عصر طلایی در صنعت خودرو طی دهه ۶۰ میلادی، آرام آرام بحث مصرف سوخت و آلایندگی نیز مطرح شد. در آن ایام آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا موسوم به EPA تلاش‌های فراوانی را برای تشویق خودروسازان بزرگ این کشور به سمت ساخت محصولات سازگار با محیط‌زیست اجرا کرد که البته باز هم استقبال چندانی از آن نشد.

شاید اولین حرکت جدی از سوی جنرال‌موتورز در سال ۱۹۶۹ بود که توانست با رونمایی از یک هیبریدی کانسپت به اسم XP-833، آینده را به تصویر بکشد. این خودرو می‌توانست بعد از تمام شدن بنزین تا حدود ۱۶ کیلومتر را مستقیماً توسط نیروی برق خود حرکت کند. اما مجموعه فعالیت خودروسازان دنیا به ویژه شرکت‌های آمریکایی در دوره‌ای که قیمت سوخت چندان گران نبود و تقاضا برای محصولات دیزلی و بنزینی به طرزی چشم‌گیر افزایش می‌یافت، هیچ‌گاه به سرانجام نرسید.

شاید نقطه عطف خودروهای هیبریدی در اوایل دهه ۹۰ بوده باشد. زمانی که دولت آمریکا سرانجام پس از بحث و جدل‌های فراوان قوانین سخت‌گیرانه‌تری را برای ساخت خودروها وضع کرد. این اقدام شاید مستقیماً به خودروهای هیبریدی مرتبط نبود، ولی شرکت‌ها را مجبور کرد برای جلوگیری از جریمه‌های سنگین فدرال به فکر ساخت محصولاتی با قوای محرکه ترکیبی بیفتند.

ظهور تویوتا پریوس

در حالی که آمریکایی‌ها با سر و صدای فراوان به سمت ساخت خودروهای هیبریدی می‌رفتند و البته این اقدام آن‌ها با اعتراض گسترده مشتریان خودخواه روبرو می‌شد، کیلومترها آن‌سوتر در ژاپن تویوتا به آرامی و به دور از هیاهو پروژه‌ای بزرگ را پیش می‌برد. این پروژه G21 نام داشت. این کانسپت که در سال ۱۹۹۵ رونمایی شد، آغازگر راهی بود که در نهایت ۲ سال بعد به یکی از تاثیرگذارترین خودروهای دنیا یعنی پریوس - Prius - ختم شد.

تویوتا می‌گوید برای توسعه فنی و مهندس پریوس، ۸۰ مهندس زبده خود را به صورت ویژه به کار گرفته بود تا بتوانند یک قوای محرکه ترکیبی و کاربردی برای یک محصول شهری طراحی کنند. ماحصل این کار سخت شبانه‌روزی تولید ویرایش اولیه با قدرت ۹۷ اسب‌بخار (۵۷ اسب‌بخار پیشرانه بنزینی و ۴۰ اسب‌بخار موتور برقی) بود. البته در این ساختار موتور برقی در قالب یک ژنراتور وظیفه استارت پیشرانه و افزایش دور موتور آن داشت. درواقع موتور برقی به چرخ‌ها متصل نبود.

تویوتا پریوس در ایران

اولین حضور پریوس در بازار خودرو ایران با مدل ۲۰۱۵ این خودرو رخ داد. البته از این سری تعداد چندانی وارد نشد و به صورت محدود در ناوگان تاکسی‌های خصوصی به خدمت گرفته شد. یک سال بعد شاهد عرضه پرتعدادی از این خودرو بودیم. محصولی که آن را در بازار به اسم Type C یا تیپ ۳ می‌شناسند. این پریوس در دو مدل ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ وارد کشور شد که علی‌رغم انتظارات استقبال خوبی هم از آن به عمل آمد.

قوای محرکه این خودرو شامل یک پیشرانه بنزینی ۱٫۸ لیتری و یک موتور برقی بود که روی هم ۱۲۱ اسب‌بخار قدرت و ۱۴۲ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کرد. با در نظر گرفتن جعبه‌دنده شبیه‌سازی شده CVT آن، ثبت شتاب صفر تا صد ۱۰٫۶ ثانیه‌ای و رسیدن به سرعت نهایی ۱۸۰ کیلومتر برساعتی معقول به نظر می‌رسد. تردیدی نیست که برگ برنده پریوس در تمام دنیا مصرف سوخت بسیار پایین آن است. خودروی موجود در بازار ایران نیز با مصرف ترکیبی ۳٫۳ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر توانست لقب کم‌مصرف‌ترین خودرو را یدک بکشد.

در نسخه‌های فول‌آپشن تویوتا پریوس می‌توان آپشن‌های ویژه‌ای مانند کروز کنترل تطبیق‌پذیر، رینگ ۱۷ اینچی با تایر یوکوهاما، سیستم اتوپارک، رادار نقطه کور، رادار تغییرلاین، رادار تصادف جلو، رادار تصادف عقب، رادار تابلوخوان و حتی تشخیص عابر پیاده را مشاهده کرد.

در حال حاضر می‌توان تویوتا پریوس مدل پایه را در بازار نهایت تا قیمت یک میلیارد میلیون تومان پیدا کرد. در نسخه‌های فول این عدد گاهی تا یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان هم می‌رسد.