به گزارش تجارت نیوز، بانک مرکزی چندی پیش گزارش خود از متغیرهای پولی و اعتباری کشور در پایان بهار سال 1404 را منتشر کرد؛ گزارشی که در آن، علاوه بر ارقام کلهای پولی، وضعیت بدهی دولت و بانکها به بانک مرکزی و همچنین مطلبات بانکها از دولت نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
بر این اساس، با وجود اینکه کاهش مطالبات بانک مرکزی از بانکها، اثر کاهنده 32.3 درصدی در رشد پایه پولی طی سه ماهه امسال داشت، افزایش بدهی و کاهش سپردهگذاری دولت نزد بانک مرکزی، نقشی 18.5 درصدی در رشد پایه پولی ایفا کرد.
مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی به 783 هزار میلیارد تومان رسید
با استناد به گزارش بانک مرکزی، بدهی بخش دولتی (شامل دولت و شرکتهای دولتی) به این نهاد که در پایان سال 1403 معادل 680 هزار میلیارد تومان با رشدی 15.1 درصدی به 783 هزار میلیارد تومان در پایان خردادماه سال جاری رسید. این در حالی است که رقم رشد سه ماهه این بدهی در دوره مشابه سال گذشته برابر با تنها 1.3 درصد بود.
از سوی دیگر، بررسیها حاکی از آن هستند که بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی پایان خردادماه امسال، در مقایسه با خردادماه سال گذشته، شاهد جهشی 63.1 درصدی بود؛ در حالی که رقم رشد نقطه به نقطه بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی، در پایان خرداد سال گذشته، معادل 44.1 درصد بود.
رشد 19.1 درصدی بدهی دولت به بانک مرکزی در بهار 1404
مطابق گزارش مذکور، از 783 هزار میلیارد تومان بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در پایان خردادماه، حدود 575 هزار میلیارد تومان سهم دولت و 208 هزار میلیارد تومان سهم شرکتهای دولتی بوده است.
همچنین بدهی دولت به بانک مرکزی در بازه زمانی 12 ماه منتهی به خردادماه 1404 شاهد رشدی 76.1 درصدی و در بازه زمانی سه ماهه، متوجه افزایش 19.1 درصدی شده است. از سوی دیگر اما رقم مطالبات بانک مرکزی از شرکتهای دولتی، در بازههای زمانی 12 ماهه و سه ماهه منتهی به خردادماه، به ترتیب 35.5 درصد و 5.2 درصد شد کرد.
بدهی 1,380 هزار میلیارد تومانی دولت به بانکها
بخش دیگری از گزارش بانک مرکزی به وضعیت مطالبات دیگر بانکها از بخش دولتی اختصاص یافته است. بر این اساس، مبلغ کل بدهی بخش دولتی به بانکها و موسسات اعتباری در سه ماهه ابتدایی سال جاری 4.8درصد رشد کرد و به 1,380 هزار میلیارد تومان در پایان خردادماه رسید. همچنین این رقم در مقایسه با خردادماه سال گذشته رشدی 27.7 درصدی را ثبت کرد.
صعود 35 درصدی بدهی شرکتهای دولتی به بانکها در سه ماهه 1404
تفکیک مطالبات بانکها و موسسات اعتباری از بخش دولتی به مطلبات آنها از دولت و شرکتهای دولتی حاکی از آن است که 1,313 هزار میلیارد تومان از آن سهم دولت و تنها 67 هزار میلیارد تومان سهم شرکتهای دولتی است. با این حال، رشد نقطه به نقطه بدهی دولت به بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی در خردادماه امسال رقم 33.2 درصد را ثبت کرد اما بدهی شرکتهای دولتی 28.9 درصد کاهش یافت.
البته باید به این نکته توجه کرد که گرچه رقم بدهی شرکتهای دولتی در خردادماه امسال نسبت به خردادماه سال گذشته کاهشی شده، مقایسه این رقم با ابتدای سال جاری از جهش 35.2 درصدی آن حکایت دارد.
کنترل استقراض بانکها از بانک مرکزی
گرچه بررسی آمارها نشان از افزایش بدهی دولت به شبکه بانکی در سال 1404 دارد، واکاوی دادههای گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که اعمال سیاستهای انقباضی و کنترل ترازنامه بانکها، باعث شده که بدهی آنها به بانک مرکزی کاهشی شود.
با استناد به دادههای این گزارش، بانکهای کشور در پایان سال 1404 بیش از 1,170 هزار میلیارد تومان بدهی به بانک مرکزی داشتند که این رقم با کاهش 37.5 درصدی، در پایان خردادماه به 731 هزار میلیارد تومان رسید.
همچنین در حالی که نرخ رشد نقطه به نقطه مطالبات بانک مرکزی از بانکها در خردادماه سال 1403 برابر با 70 درصد ثبت شد، این نرخ در خردادماه امسال به تنها 9.4 درصد کاهش یافت.
برای مطالعه بیشتر، صفحه اقتصاد کلان در تجارتنیوز را دنبال کنید.
