به گزارش تجارت نیوز، اقتصاد سبز و خدمات مرتبط با محیط زیست و پایداری، در سالهای اخیر به یکی از مهمترین محورهای توسعه اقتصادی جهان تبدیل شدهاند. با وجود چالشهای اقتصادی، نااطمینانیهای ژئوپلیتیکی و تغییرات سیاستگذاری در برخی کشورها، این بخش همچنان در مسیر رشد قرار دارد. گزارش جدید Environmental Analyst با عنوان «ارزیابی بازار جهانی مشاوره محیط زیست و پایداری (E&S) نسخه دسامبر ۲۰۲۵» تصویری جامع از وضعیت فعلی و آینده این بازار ارائه میدهد و نشان میدهد که چگونه اقتصاد سبز در حال تکامل است.
تعریف مشاوره محیط زیست و پایداری (E&S) چیست؟
بر اساس تعریف Environmental Analyst، مشاوره محیط زیست و پایداری شامل موارد زیر است: «ارائه خدمات تخصصی فنی، مدیریتی، ریسک، تحلیلی و مشاوره استراتژیک برای کمک به سازمانها در درک، مدیریت و به حداقل رساندن تاثیرات خود با هدف حفاظت و ارتقای محیط زیست و جوامع، و واکنش پیشگیرانه به تغییرات اقلیمی، بحران طبیعت و پیامدهای مرتبط.»
رشد بازار جهانی مشاوره E&S در سال ۲۰۲۴
طبق این گزارش، اندازه بازار جهانی مشاوره محیط زیست و پایداری در سال ۲۰۲۴ به ۵۸.۸ میلیارد دلار آمریکا رسیده است. این رقم نشاندهنده رشد ۷.۹ درصدی نسبت به سال قبل است. با این حال، این رشد کمتر از پیشبینی ۱۳ درصدی بود که در گزارش سال گذشته ارائه شده بود. دلیل اصلی این موضوع را میتوان در شرایط کلی اقتصاد جهانی جستوجو کرد؛ چرا که رشد واقعی تولید ناخالص داخلی (GDP) جهان در سال ۲۰۲۴ برابر با ۳.۳ درصد بوده که کندترین نرخ رشد از سال ۲۰۲۰ تاکنون محسوب میشود.
آمریکا بهعنوان بزرگترین بازار مشاوره E&S در جهان، نقش مهمی در روند کلی این صنعت دارد. گزارش Environmental Analyst تاکید میکند که عدم قطعیت در سیاستگذاریهای آمریکا، بهویژه در حوزههای مرتبط با محیط زیست، تغییرات اقلیمی و ESG، احتمالا یکی از دلایل اصلی رشد کمتر از انتظار بازار در سال ۲۰۲۴ بوده است.
رشد دو رقمی در آسیا، خاورمیانه و آمریکای لاتین
در مقابل، مناطق دیگر جهان عملکرد بسیار مثبتی داشتهاند. آسیا و اقیانوسیه، خاورمیانه و آفریقا و آمریکای لاتین همگی رشد دو رقمی را در بازار مشاوره محیط زیست و پایداری ثبت کردند. این رشد قوی تا حد زیادی توانست کاهش سرعت رشد در آمریکای شمالی و اروپا را جبران کند.
مدیریت ریسک؛ محرک استراتژیک جدید بازار
شرایط اقتصادی ضعیف، افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی و واکنش منفی برخی جریانها به موضوع پایداری، بهویژه در آمریکا، باعث شده است که مدیریت ریسک و افزایش تابآوری سازمانها به اولویت اصلی مشتریان تبدیل شود.
گزارش نشان میدهد که یک تغییر مهم در رویکرد بازار در حال وقوع است؛ از «تحولات بزرگ» و بازطراحی ساختار شرکتها بر مبنای پایداری، به سمت رویکردی معاملهمحور، کوتاهمدت و مبتنی بر نیازهای تجاری فوری میان مشتریان و مشاوران E&S.
پایداری و ESG همچنان باقی میمانند
اگرچه پیشبینیها برای حوزههای پایداری، ESG، تغییرات اقلیمی و خدمات انرژی نسبت به انتظارات بسیار بالای سال گذشته تعدیل شدهاند، اما گزارش تاکید میکند که این حوزهها همچنان در مسیر رشد قرار دارند.
حتی با وجود چرخش سیاستهای آمریکا در حوزه آبوهوا و ESG، عواملی مانند فشار سرمایهگذاران، الزامات گزارشگری شرکتها و اثرات واقعی و ملموس تغییرات اقلیمی برای حفظ رشد این خدمات در پنج سال آینده کاملاً کافی خواهند بود.
افزایش سهم ۳۸ شرکت برتر جهانی
یکی از نکات مهم گزارش، افزایش تمرکز بازار است. سهم بازار جهانی که توسط ۳۸ شرکت برتر مشاوره E&S اشغال شده است:
- ۵۲ درصد در سال ۲۰۱۹
- ۶۵ درصد در سال ۲۰۲۴
چهار شرکت بزرگ AECOM، Jacobs، Tetra Tech و WSP توانستهاند سهم ترکیبی خود را از کل بازار جهانی بیش از پیش افزایش دهند و جایگاه خود را تثبیت کنند.
رونق هوش مصنوعی و خدمات دیجیتال در بازار E&S
در سال ۲۰۲۴، بخش خدمات حرفهای سریعترین رشد را در بازار تجربه کرد؛ رشدی که عمدتا توسط فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) هدایت شد.
مشاوران محیط زیست و پایداری در موقعیت بسیار مناسبی قرار دارند تا به مشتریان در مدیریت چالشهای زیستمحیطی توسعه مراکز داده کمک کنند؛ مراکزی که نقش کلیدی در گسترش هوش مصنوعی و زیرساختهای ابری دارند.
بر اساس این گزارش، سرمایهگذاری جهانی در مراکز داده تا سال ۲۰۲۹ به بیش از ۱ تریلیون دلار خواهد رسید و تا سال ۲۰۳۰، مصرف برق مراکز داده دو برابر مصرف آنها در سال ۲۰۲۲ خواهد شد.
برای نخستین بار، نظرسنجی «آینده پایداری» Environmental Analyst نشان میدهد که رهبران صنعت E&S، نوآوری و اختلال در فناوری دیجیتال را بزرگترین محرک رشد این بازار میدانند.
خدمات سنتی همچنان ستون فقرات بازار هستند
با وجود رشد فناوریهای نوین، گزارش پیشبینی میکند که بسیاری از خدمات سنتی مشاوره محیط زیست از جمله مدیریت آب، مدیریت پسماند، ارزیابی اثرات زیستمحیطی و خدمات مربوط به زمینهای آلوده تا سال ۲۰۲۹ سهم قابلتوجهی در رشد بازار خواهند داشت.
اگرچه نرخ رشد سالانه این بخشها متوسط برآورد شده، اما به دلیل پایه درآمدی بالا، همچنان نقش مهمی در بازار ایفا میکنند.
آسیا و اقیانوسیه؛ موتور اصلی رشد آینده
با کاهش انتظارات رشد در آمریکای شمالی و اروپا نسبت به سال گذشته، گزارش پیشبینی میکند که بزرگترین سهم رشد پنجساله بازار مشاوره E&S مربوط به منطقه آسیا و اقیانوسیه خواهد بود.
ثبات درآمد سرانه و کاهش ارزش قراردادها
طبق گزارش، میانگین درآمد سرانه مشاوران E&S در سال ۲۰۲۴ تقریبا ثابت باقی مانده است. در مقابل، میانگین ارزش قراردادها نسبت به سال ۲۰۲۳ کاهش یافته که نشاندهنده دشواری افزایش قیمت خدمات و وابستگی بخش بزرگی از بازار به حجم بالایی از پروژههای کوچکتر است.
چشمانداز آینده بازار مشاوره محیط زیست و پایداری
Environmental Analyst پیشبینی میکند که بازار جهانی مشاوره محیط زیست و پایداری تا سال ۲۰۲۹ با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) برابر با ۶.۵ درصد به رشد خود ادامه دهد. این پیشبینی نشان میدهد که با وجود چالشهای اقتصادی و سیاسی، اقتصاد سبز همچنان یکی از پایدارترین و آیندهدارترین بخشهای اقتصاد جهانی خواهد بود.
گزارش جدید Environmental Analyst نشان میدهد که بازار مشاوره محیط زیست و پایداری، علیرغم کاهش سرعت رشد اقتصادی جهان و نااطمینانیهای سیاستگذاری، همچنان در مسیر توسعه قرار دارد. افزایش نقش مدیریت ریسک، گسترش فناوریهای دیجیتال و هوش مصنوعی، تمرکز بیشتر بازار در دست شرکتهای بزرگ و رشد سریع در آسیا و کشورهای در حال توسعه، همگی بیانگر بلوغ تدریجی و استراتژیک اقتصاد سبز در سطح جهانی هستند.
