به گزارش تجارت نیوز، بانک مرکزی که هر هفته با انتشار گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی در وبسایت رسمی خود، وضعیت بازار باز و بازار بین بانکی را مورد بررسی قرار میدهد، اخیرا در جدیدترین گزارش خود، دادههای مربوط به حراج بازار باز و اعتبارگیری قاعدهمند بانکها از طریق بازار شبانه در هفته منتهی به 26 آبانماه 1404 را تشریح کرد.
بر اساس دادههای گزارش بانک مرکزی، صعود دوباره رقم سفارشهای ارسالی بانکها در بازار باز، باعث شد ثبت ریپو در این بازار با دیگر رکورد تاریخی خود را بشکند. این در حالی بود که بانک مرکزی این هفته نیز رقم تزریق پول خود در بازار باز را تغییر نداد تا سقف 230 هزار میلیارد تومانی پذیرش سفارشها در این بازار همچنان باقی بماند.

بازار باز چیست؟
بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی برای جبران کسری منابع خود در کوتاهمدت، میتوانند از ابزارهای متفاوتی استفاده کنند که یکی از آنها انجام عملیات توافق بازخرید یا ریپو در بازار باز است.
آنها با ثبت سفارش در بازار باز، در قالب عملیات ریپو از بانک مرکزی استقراض میکنند. در این عملیات، بانکها با فروش اوراق در اختیار خود به بانک مرکزی، وجوه نقد مورد نیاز را دریافت و در سررسیدی که از قبل تعیین میشود، اوراق فروختهشده را با نرخ سود مشخصی از بانک مرکزی بازخرید میکنند و بدهی خود را به این بانک میپردازند. نرخ انجام این معامله و مدت زمان سررسید آن نیز به ترتیب نرخ توافق بازخرید و مدت توافق بازخرید نامیده میشوند.
ثبت 524 هزار میلیارد تومان سفارش ریپو
سیویکمین حراج بازار باز سال 1404 با مشارکت 22 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی برگزار شد. حداقل نرخ توافق بازخرید در این حراج روی سطح 23 درصد ثابت ماند اما مدت توافق بازخرید که در هفتههای گذشته هفت روزه بود، در این هفته به 6 روز کاهش یافت.
بانکها در بازار باز روز 26 شهریورماه، مجموعا 524 هزار و 340 میلیارد تومان سفارش توافق بازخرید به بانک مرکزی ارسال کردند که این رقم نه تنها حدود هفت هزار میلیارد تومان بیشتر از سال قبل بود، بلکه بالاترین میزان ثبت ریپو طی یک مرحله حراج در تاریخ عملیات بازار باز به حساب میآمد.
پایداری سقف 230 هزار میلیاردی در بازار باز
با وجود رکوردشکنی ثبت سفارش ریپو در حراج شماره 31 بازار باز، بانک مرکزی سقف 230 هزار میلیارد تومانی قبول سفارشها را تغییر نداد و برای ششمین هفته متوالی، این مبلغ را در بازار باز تزریق کرد.
به این ترتیب، نسبت پذیرش سفارشها در بازار باز این هفته 43.87 درصد بود که کمترین رقم در 6 هفته اخیر محسوب میشود.
از سوی دیگر نیز 231 هزار میلیارد تومان از ریپوهای هفتههای گذشته در حراج این هفته بازار باز سررسید شد و این مبلغ به منابع بانک مرکزی بازگشت. به این ترتیب، در حراج بازار باز شماره 31، بانک مرکزی در مجموع هزار میلیارد تومان از بانکها جذب کرد.
اعتبارگیری قاعدهمند 386 هزار میلیارد تومانی بانکها در بازار بین بانکی
بانک مرکزی در گزارشهای هفتگی عملیات اجرایی سیاست پولی، علاوه بر بازار باز، عملکرد اعتبارگیری قاعدهمند بانکها در بازار بین بانکی را نیز بررسی میکند. در بازار بین بانکی، بانکها و موسسات اعتباری میتوانند در روزهای شنبه تا چهارشنبه از اعتبارگيري قاعدهمند با نرخ سقف دالان نرخ سود (24 درصد) استفاده کنند.
در روزهای کاری بازار بین بانکی طی هفت روز منتهی به 28 آبانماه، بانکها روزانه بین 74 هزار میلیارد تومان تا 82 هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی اعتبار گرفتند تا مجموع اعتبارگیری قاعدهمند بانکها در این هفته به 386.5 هزار میلیارد تومان برسد.
این در حالی است که بانکها طی همین هفته 395.1 هزار میلیارد تومان از بدهی خود به بانک مرکزی در بازار بین بانکی را طی همین مدت تسویه کردند تا خالص عملکرد بانک مرکزی در این بازار نیز منفی شود.
برای مطالعه بیشتر صفحه بانک و بیمه در تجارتنیوز را دنبال کنید.