سناریوی محدودیت تامین اعتبار خرید تضمینی برگ سبز چای تکرار شد

پیش بینی می شود امکان تامین اعتبار خرید تضمینی برگ سبز چای که هر ساله با محدودیت هایی همراه بوده، امسال نیز کماکان ادامه یابد.

هر سال دولت اعتباری را برای خرید تضمینی برخی محصولات کشاورزی همچون گندم، برنج و برگ سبز چای اختصاص می دهد اما پول ناشی از خرید تضمینی برگ سبز چای همیشه با تاخیر به دست چایکاران می رسد.

طبق گفته رئیس سازمان چای شمال کشور، قرار بود طی یک تا دو هفته گذشته مبلغ 1000 میلیارد ریال برای خرید تضمینی برگ سبز چای سال 93 به این بخش اختصاص یابد که تاکنون این مهم تحقق نیافته است.

برخی کارشناسان معتقدند، با وجودی که دولت طی سالهای اخیر با حمایت از خرید محصولات استراتژیک همچون گندم، در ازای خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم، پول کشاورزان را به صورت آنلاین و در نهایت با یک روز تاخیر به حساب شان واریز می کند اما چایکاران که هم اکنون با مشکلات عدیده ای از جمله تامین معیشت، به زراعی باغات، بیمه باغات، بیمه کشاورزی مواجه هستند همچنان پول خود را دیرتر از زمان موعد دریافت می کنند.

به گفته علی محرر رئیس سازمان چای شمال کشور، سال گذشته 80 هزار تن برگ سبز چای به مبلغ 690 میلیارد ریال از چایکاران شمال کشور به شکل تضمینی خریداری شد که بخش عمده این پول با تاخیر به حساب چایکاران واریز شد.

طبق مصوبه دولت، امسال هر کیلوگرم برگ سبز چای درجه یک با قیمت 1800 و درجه دو یک هزار تومان خریداری خواهد شد، در حالی که سال گذشته نرخ مصوب خرید تضمینی برگ سبز چای درجه یک 1200 تومان و درجه دو 700 تومان بود.

هرچند با مصرف بالای چای خشک در کشور، این نیاز احساس می شود تا صنعت چای همانند سایر بخش ها بیش از پیش مورد حمایت دولت ها قرار گیرد اما تاکنون این مهم رخ نداده است.

همچنین طی سالهای اخیر وضعیت نابسامان معیشتی چایکاران و اقتصادی نبودن تولید چای در شمال، سبب افزایش روند تغییر کاربری اراضی شده به طوری که این امر نگرانی هایی را برای وزیر جهادکشاورزی به همراه داشته است.

به گفته محمود حجتی وزیر جهادکشاورزی، متاسفانه به نظر می رسد که منافع سرمایه گذاران، کشاورزان و حتی مسئولان در استان های شمالی کشور در تغییر کاربری اراضی کشاورزی و منابع طبیعی به ویلاسازی است.

وی معتقد است: ممکن است تغییر کاربری اراضی کشاورزی و منابع طبیعی در کوتاه مدت برای برخی افراد سود بالایی به همراه داشته باشد اما به دلیل منابع غیر تجدیدپذیر، در آینده بخش کشاورزی و منابع ملی کشور متضرر خواهند شد.

این در حالیست که محرر رئیس سازمان چای شمال، میزان مصرف چای خشک کشور را سالانه 105 هزار تن عنوان کرده و می گوید تنها بین 25 تا 30 هزار تن آن سالانه در کشور تولید می شود.

براساس آمارها، ایران با سرانه مصرف یک کیلو و 400 گرم برای هر نفر چهارمین کشور مصرف کننده چای خشک در دنیا به شمار می رود البته این در حالی است که سرانه مصرف چای در برخی از کشورهای اروپایی حدود 4 کیلوگرم نیز است.

در واقع سالانه بین 75 تا 80 هزارتن چای خشک از کشورهای تولیدکننده بزرگ دنیا همچون سریلانکا، کنیا و هند خریداری و وارد کشور می شود.

هم اکنون برگ سبز چای در 32 هزار هکتار از شهرهای فومن، رشت، شفت، لاهیجان و سیاهکل در شرق استان گیلان و تنکابن، رامسر و عباس آباد در غرب استان مازندران تولید و به شکل تضمینی خریداری می شود.

رئیس سازمان چای شمال کشور  افزود: در حال حاضر در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری در حال پیگیری اعتبار خرید تضمینی برگ سبز چای سال 93 هستیم.

علی محرر گفت: در صورت تامین اعتبار خرید تضمینی برگ سبز چای، پول چایکاران به حساب بانک عامل (بانک سپه) و به حساب چایکاران واریز می شود.

وی اضافه کرد: اما با پیگیری های صورت گرفته از ابتدای فصل برداشت برگ سبز چای (یکم اردیبهشت ماه سالجاری) تاکنون هنوز اعتبار این بخش تامین نشده است.

محرر پیش بینی کرد: با وجود شرایط آب و هوایی مناسب، امسال حدود 120 هزار تن برگ سبز چای برداشت و به شکل تضمینی و آزاد به فروش برسد.

به گفته وی، به ازای هر 4.5 تا 5 کیلوگرم برگ سبز چای حدود یک کیلوگرم چای خشک استحصال می شود.

براساس آمار موجود، اراضی سطح زیرکشت برگ سبز چای در ایران در سال 1319 حدود 600 هکتار، سال 1329 حدود 7 هزار هکتار، سال 1338 نزدیک 18 هزار هکتار، سال 1347 حدود 31 هزار هکتار، سال 1367 حدود 32 هزار هکتار و در سال 1375 نزدیک به 35 هزار هکتار رسید که هم اکنون سطح زیر کشت آن در حدود 31 هزار هکتار است.

این میزان سطح زیرکشت در دو استان گیلان (90درصد) و مازندران(10درصد) قرار دارد.

طبق آمار سازمان چای کشور، میزان تولید چای خشک در ایران در سال1368 حدود 60 هزار تن و در سال های آغازین دهه­ 70 به حدود 74 هزار تن رسید اما از آن پس میزان تولید برگ سبز چای کاهش یافت به طوری­که در سال­­های 84، 85، 86 و 90 به ترتیب 30 ، 40 ، 43 و 35 هزار تن بوده است.

همچنین میزان مصرف در سال­های یادشده 103.8 ، 105 ، 106 و 111 هزار تن بوده است.

البته میزان واردات رسمی و قانونی چای طی سال­های 1383 تا 1391 از رقم 21.7 هزار تن، به رقم 59.2 هزار تن رسیده(اداره کل آمار و اطلاعات ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز به نقل از گمرک جمهوری اسلامی) که نشان از رشد 136 درصدی واردات چای دارد.

در کشور ما حدود 58 هزار خانوار چایکار به امر باغداری چای و حدود 8500 نفر به طور تمام و نیمه وقت در صنعت چای فعالیت دارند.

در حال حاضر حدود 180 کارخانه چای سازی در شمال کشور وجود دارد که البته بسیاری از آنها به تعطیلی کشیده شده اند.

ایرنا