عاطفه محمودی 
چهره جدید فقر در خیابان‌ها:
معلولان به ویلچرفروشی روی آوردند!
مستمری افراد دارای معلولیت که تحت پوشش بهزیستی هستند، هر نفر حدود ۳۵۰ هزار تومان است، آنقدر ناچیز که به سختی می‌توانند گذران زندگی کنند. بهروز مروتی، مدیر کمپین معلولان هم می‌گوید: در دوره کرونا و با این تورم افسارگسیخته، شرایط زندگی برای برخی از معلولان آنقدر سخت شده که به ویلچرفروشی روی آورده‌اند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، حداقل ۵۰۰ هزار نفر از افراد دارای معلولیت تحت پوشش بهزیستی باید حقوق وزارت کاری بگیرند اما تنها به حدود ۱۴۰ هزار نفر از آنها، آنهم ۱۶۰ هزار تومان پرداخت می‌شود. این گوشه‌ای از قانون‌هایی است که برای حمایت از معلولان تصویب شده اما اجرایی نمی‌شود. بهروز مروتی، فعال حقوق افراد دارای معلولیت به تجارت‌نیوز می‌گوید بخش بزرگی از مشکلات ما با اجرای قانون حل می‌شود.
تنها دولت نیست که از اجرای قانون شانه خالی می‌کند. سازمان‌های دیگر مانند صدا و سیما نیز که باید بخشی از برنامه‌هایش در راستای حمایت از معلولان باشد، از اجرای قانون سرباز می‌زند. همه آنچه از قانون اجرا نمی‌شود زندگی را برایشان سخت کرده است. مستمری ناچیزی که از سازمان بهزیستی می‌گیرند هم دردی از آنها دوا نمی‌کند. آنطور که مروتی، مدیر کمپین معلولان می‌گوید کار برخی به زباله‌گردی و حتی فروش ویلچر هم کشیده شده است. اخیرا هم تصاویری از زباله‌گردی افراد دارای معلولیت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.
کرونا و تورم اوضاع را برای همه سخت کرده اما برای معلولان شرایط سخت‌تر شده است. زیرا امکان اشتغال در بسیاری از مشاغل را ندارند و مستمری سازمان بهزیستی هم آنقدر ناچیز است که به سختی می‌توانند با آن گذران زندگی کنند. این در حالی است که حتی خانوارهایی که چند شاغل دارند هم از پس هزینه‌های زندگی برنمی‌آیند.
۱۶۰ هزار تومان به جای حقوق وزارت کاری!
مدیر کمپین معلولان می‌گوید: «مطابق ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان، افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید فاقد شغل و درآمد باید حداقل دستمزد که وزارت کار تعیین می‌کند را دریافت کنند. اما بودجه‌ای برای این ماده در نظر گرفته نمی‌شود و بسیار ناقص اجرا می‌شود.»
مروتی ادامه می‌دهد: «از حدود ۸۵۰ هزار نفر افراد دارای معلول که از سازمان بهزیستی مستمری می‌گیرند، حداقل ۵۰۰ هزار نفر از آنها واجد دریافت دستمزد این ماده قانون می‌شود. اما از این تعداد، سازمان بهزیستی به دلیل کمبود بودجه به حدود ۱۴۰ هزار نفر حدود ۱۶۰ هزار تومان پرداخت می‌شود! از ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار تومان فقط ۱۶۰ هزار تومان پرداخت می‌شود.»
به عبارتی از حدود یک هزار و ۳۲۷ میلیارد تومان تنها حدود ۲۲ میلیارد تومان به آنها پرداخت می‌شود. این در حالی است که شرایط اقتصادی این روزها زندگی را برای آنها سخت‌تر هم کرده است.
مروتی در این مورد می‌گوید: «در دروان کرونا برخی از افراد منبع درآمد خود را از دست دادند. کسانی بودند که دستفروشی می‌کردند اما همان را هم از دست دادند. در این شرایط و با تورم افسارگسیخته، فشار زیادی را متحمل می‌شوند. برخی به زباله‌گردی روی آوردند و برخی حتی ویلچر خود را می‌فروشند.»
آنطور که او می‌گوید سازمان بهزیستی هر پنج سال یکبار کمک‌هزینه‌ای برای خرید ویلچر می‌دهد. افرادی که به دلیل شرایط اقتصادی ویلچر خود را می‌فروشند، بعضی مواقع از خیرین کمکی دریافت کرده و ویلچر دست دوم می‌گیرند.
مستمری ۳۰۰ هزار تومانی برای هر نفر
این فعال حقوق افراد دارای معلولیت در ادامه از میزان مستمری ماهانه توضیح می‌دهد: «افراد دارای معلولیت که از سازمان بهزیستی مستمری می‌گیرند، بستگی به تعداد افراد خانواده دارد. تک نفره، ۳۵۰ هزار تومان، دو نفره حدود ۵۰۰ هزار تومان، سه نفره ۷۰۰ هزار تومان، چهار نفره ۹۰۰ هزار تومان و پنج نفر به بالا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان مستمری دریافت می‌کنند.»
اما آیا همه معلولان تحت پوشش بهزیستی هستند و مستمری می‌گیرند؟ مروتی در این مورد می‌گوید: «به طور کل همه افراد دارای معلول از حقوق خود مطلع نیست. برخی از افراد در شهرها و روستاهای محروم که حتی دسترسی به تلفن هم ندارند، چطور از حقوق خود مطلع باشد! اطلاع‌رسانی گسترده‌ای انجام نمی‌شود. چون حجم تقاضا بالا می‌رود و بهزیستی نمی‌تواند جوابگو باشد.»
اما آنطور که مروتی می‌گوید در حال حاضر دست کم ۳۰۰ هزار نفر سال‌هاست در صف دریافت همین مستمری ناچیز هستند.
بیمه درمانی، یکی از مشکلات اساسی معلولان
او می‌گوید هزینه‌های درمانی زیاد است و بیمه درمانی کمک چندانی به آنها نمی‌کند.: «افراد دارای معلولیت بیمه سلامت پایه دارند. این بیمه در مراکز خصوصی، درمانگاه‌ها و داروخانه‌ها قبول نیست. این بیمه فقط در برخی از مراکز دولتی که قرارداد دارند، قابل است، البته اگر قبول کنند!»
مروتی ادامه می‌دهد: «یکی از مشکلات اساسی افراد دارای معلولیت، دفترچه خدمات درمانی است. باید بیمه تکمیلی داشته باشیم که هزینه‌ها را پوشش دهد. افراد دارای معلولیت مشکلات دیگری نسبت به سایر افراد دارند و این دفترچه‌ها چندان جوابگو نیست. غالب افرادی که ضایعه نخاعی دارند، زخم بستر می‌گیرند، نمی‌توانند به مراکز خصوصی مراجعه کنند. مراکز دولتی هم به دلیل هزینه زیاد و دردسرهای آن قبول نمی‌کنند.»
آنطور که مروتی می‌گوید بسیاری از معلولان به دلیل اینکه تحت پوشش بیمه تکمیلی نیستند، بدن‌هایشان دفرمه شده اما توانایی پرداخت هزینه خدمات درمانی مناسب را ندارند.
مدیر کمپین معلولان در ادامه درباره بودجه اختصاصی به این افراد می‌گوید: «سال گذشته ۱۰۰ میلیارد تومان برای اجرای ماده ۶ قانون حمایت از حقوق معلولان در نظر گرفتند. این بودجه به دست بیمه سلامت می‌رود. در سال ۱۴۰۰ هم ۱۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفتند اما هنوز ریالی از آن محقق نشده است. سال گذشته بعد از اعتراضات و تجمعات معلولان و در اواخر سال محقق شد.»
او در ادامه از اجرایی نشدن قانون حمایت از افراد دارای معلولیت می‌گوید: «برخی از مفاد قانونی نیازی به بودجه هم ندارد اما انجام نمی‌شود. دولت باید گزارشی از اجرای قانون حمایت از معلولان به مجلس بدهد. اما سازمان بهزیستی برای این گزارش‌دهی کوتاهی می‌کند.»
مدیر کمپین معلولان در پایان از تکالیف اجرایی نشده صدا و سیما می‌گوید: «سازمان صدا و سیما باید پنج ساعت در هفته برنامه‌هایی در زمان‌های مختلف به مشکلات و همچنین توانمندی افراد دارای معلولیت اختصاص دهد. اما این سازمان وظایف خود عمل نمی‌کند و کسی هم پاسخگو نیست.»
همه مشکلات گفته شده تنها گوشه‌ای از مشکلات افراد دارای معلولیت است که گویی کسی صدایشان را نمی‌شود.
نظرات