سقف‌شکنی ۲ماهه قیمت نفت/ چرا درآمد نفتی ایران افزایش یافت؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، قیمت نفت برنت دریای شمال امروز در هر بشکه به ۱۲۰دلار و ۴۹ سنت رسید. یعنی رشد ۱٫۶ دلاری قیمت‌ها نسبت به روز گذشته. به نظر می‌رسد ممنوعیت واردات نفت از روسیه توسط اروپایی‌ها بیشترین نقش را در نوسان این روزهای بازار جهانی نفت دارد. همچنین از تأثیر سقوط جهانی ارزش دلار بر بازار انرژی هم به‌راحتی نمی‌توان گذشت.

در این بین قرار است طی جلسات امروز و فردا اتحادیه اروپا ششمین بسته تحریمی خود علیه مسکو را پس از حمله به اوکراین رونمایی کند. در همین زمینه رویترز گزارش داد که هر گونه تحریم جدیدی بازار جهانی نفت را با کمبود عرضه مواجه می‌کند.

رشد درآمدهای نفتی با کاهش صادرات!

تحریم‌های پیشین روسیه باعث شد تا این کشور چوب حراج به نفت خود بزند و با تخفیف‌های ویژه این محصول استراتژیک را در اختیار چین و هند قرار دهد. مشتریانی که پیش از این بخش مهمی از نیاز خود را از ایران تأمین می‌کردند، اما حالا بازار بهتری را برای واردات پیدا کرده‌اند.

بررسی‌ها نیز از افت شدید صادرات نفت ایران به این دو کشور در یک سال اخیر حکایت دارد. به گونه‌ای که در روزهای اخیر، میزان کل صادرات نفت ایران در مرز ۲۰۰ هزار بشکه در روز متوقف شد.

در عین حال اخیراً وزارت نفت ایران اعلام کرد که درآمدهای نفتی ایران در فروردین و اردیبهشت امسال، رشد ۶۰ درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته داشته است. اما چطور این اتفاق رخ داد؟

در همین زمینه پدرام سلطانی، نایب رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران، در توئیتی نوشت: در حالی وزارت نفت چنین ادعایی را مطرح می‌کند که قیمت نفت نسبت به آن دوره بیش از ۷۰ درصد افزایش دارد.

بدین ترتیب می‌توان گفت ایران نه‌تنها از خلأ روسیه در بازار نفت بهره‌ای نبرد، بلکه بازار خود را هم واگذار کرد. از این رو اگر افزایش درآمدی هم به چشم می‌خورد، ارتباطی به رشد صادرات یا برنامه‌های وزارت نفت ندارد؛ بلکه از قِبَل افزایش قیمت نفت در بازار جهانی، به هر ترتیب ایران هم منتفع شده است. در حالی که با حفظ حجم صادرات گذشته یا به نتیجه‌رساندن مذاکرات برجام، احتمالاً امروز درآمدهای نفتی کشور به اندازه ظرفیت‌های موجود بود.

در همین زمینه نرسی قربان، تحلیلگر ارشد حوزه انرژی، امروز در روزنامه اعتماد نوشت: ایران برای تداوم فروش نفت و حضور در بازارهای بین‌المللی نیازمند احیای برجام است. نباید به سادگی کشور را پشت خاکریزهای تحریم گرفتار ساخت.

ساز ناکوک اوپک‌پلاس

به نظر می‌رسد چشم اروپا اکنون به اوپک و اوپک‌پلاس است که به‌عنوان منجی بازار نفت به ایفای نفش بپردازند. اما ساز اوپک‌پلاس هم ناکوک است و بعید به نظر می‌رسد بتواند در سیاست کاهش قیمت نفت به کمک اروپا بیاید.

در همین زمینه رویترز گزارش داد که احتمالاً اوپک‌پلاس در اجلاس روز پنجشنبه درخواست غرب برای تسریع روند افزایش تولید را رد کند. این ائتلاف در ماه ژوئیه هم به همین روند افزایش تدریجی تولید یعنی ۴۳۲ هزار بشکه در روز را ادامه می‌دهد.

علاوه بر این، برخی تحلیلگران نسبت به اتفاقات ژئوپلتیک هم ابراز نگرانی می‌کنند. به‌ویژه توقیف محموله نفتکش‌های ایرانی توسط آمریکا و اقدام متقابل ایران در توقیف نفتکش‌های یونانی بر افزایش این نگرانی‌ها دامن زد. چراکه ایجاد هر محدودیتی در تنگه هرمز، حدود یک‌سوم تجارت جهان را مختل می‌کند.

قیمت نفت ابزار مقابله‌ای روسیه

در این میان، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی در رابطه با اتفاقات اخیر بازار نفت گفت: بعد از سلسله‌تحریم‌هایی که علیه مسکو اعمال شد، روس‌ها با اعمال تخفیف‌هایی در قیمت نفت موفق شدند بازار سایر صادرکنندگان را کساد کنند.

حمیدرضا صالحی در گفتگو با تجارت‌نیوز تشریح کرد: نفت و بازی با قیمت آن پس از آغاز جنگ با اوکراین، به مهم‌ترین ابزار مقابله‌ای روسیه تبدیل شد. اما مهم‌ترین عامل افزایش قیمت نفت به تحریم‌های ضدروسی اروپا مربوط می‌شود.

او همچنین پیش‌بینی کرد که پس از رونمایی از بسته ششم تحریم‌ها، قیمت نفت بیش از پیش افزایش یابد.

تأثیر ایران بر قیمت نفت در بازارهای جهانی

صالحی درباره تأثیر ایران بر قیمت نفت در بازار جهانی توضیح داد: اکنون ایران در شرایط تحریمی قرار دارد. اما با به نتیجه رسیدن مذاکرات وین ، احتمالاً نقش ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت در جهان در بازار بیشتر شود.

این فعال بخش خصوصی در پایان یادآور شد: صحبت‌هایی مبنی بر خروج روسیه از بندرهای اوکراین مطرح است. در چنین شرایطی احتمالا شاهد ازسرگیری صادرات غلات از اوکراین باشیم. از سوی دیگر، روسیه هم مجوز صادرات نفت را می‌گیرد؛ حال باید منتظر بود و دید که این توافق حاصل می‌شود یا خیر؟ با این شرایط نوسان جدیدی در قیمت نفت رخ می‌دهد.

برای مطالعه بیشتر خبر افزایش احتمال تحریم نفتی روسیه را بخوانید.