ترکیه بازیگر اصلی بازار انرژی می‌شود؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، چندی پیش نشست اقتصادی گروه «جی 20» در اندونزی برگزار شد. اعضای این گروه کشورهای قدرتمندی هستند که حدود ۸۵ درصد اقتصاد دنیا را دست دارند. ترکیه، همسایه‌ ایران نیز از اعضای اصلی این گروه به حساب می‌آید.

محورهای اصلی گفتگو در این نشست پیرامون بحران انرژی، جنگ اوکراین و امنیت غذایی بود. با توجه به طرح موضوع بحران انرژی و حضور ترکیه که رویای تبدیل شدن به هاب منطقه را دارد، چه ارتباط معناداری می‌توان بین این دو متغییر یافت؟

برای پاسخ به این پرسش بهتر است نیم‌نگاهی به گذشته داشته باشیم. مهرماه سال جاری ولادیمر پوتین ، رئیس جمهوری روسیه، درباره پیگیری ارسال گاز از طریق دریای سیاه و تبدیل ترکیه به هاب گازی اروپا اظهاراتی داشت. رجب‌طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، نیز اعلام کرد: ترکیه به یک مرکز بین‌المللی صادرات گاز تبدیل می‌شود.

از سوی دیگر استقرار ترکیه در منطقه‌ استراتژیک اهمیت نقش ترانزیتی این کشور را پر رنگ می‌کند. چراکه به مراکز تقاضای انرژی در اروپا ختم می‌شود.

بازیگر جدید خاورمیانه کیست؟

به نظر می‌رسد همسایه غربی ایران تنها به نقش ترانزیتی راضی نیست. چراکه در راستای احداث پالایشگاه‌های جدید و کشف میدان بزرگ گازی در دریای سیاه برنامه‌هایی دارد. با این حساب حضور ترکیه در قالب تولیدکننده منطقه محتمل است؟

نیاز داخلی این کشور نیز ترکیه را وادار می‌کند که به سمت منابع جدید بروند. بر اساس آخرین گزارش‌ها ترکیه تا سال 2017 حدود 74 درصد انرژی خود را از منابع خارجی تامین می‌کرد.

در حال حاضر نیز اخبار از افزایش سرسام‌‌آور قیمت گاز طبیعی در این کشور حکایت دارند. قیمت گاز خانگی امسال ۱۷۴ درصد، صنایع کوچک و متوسط ​​۲۷۷ درصد و گاز مصرفی صنایع بزرگ نیز ۳۷۹ افزایش یافت.

کارشناسان روند افزایشی نرخ‌ها را ناشی از عواملی همچون تورم فزاینده در ترکیه، کمبود منابع در جهان و کاهش ارزش لیر می‌دانند. با این حساب هدف ترکیه برای تبدیل به تولیدکننده انرژی در منطقه محقق می‌شود؟

ترکیه بازاریاب روسیه می‌شود؟

رضا عابدینی، کارشناس مسائل ترکیه، به تجارت‌نیوز گفت: این کشور به لحاط ذخیره فسیلی غنی نیست. حتی ادعای کشف ذخایر نفتی در دریای سیاه و مدیترانه نمی‌تواند نیاز این کشور را تامین کند.

او ادامه داد: موقعیت ژئوپولتیک همسایه غربی ایران به نوعی پل ارتباطی میان آسیا با اروپا و آفریقاست که ظرفیت تبدیل به هاب منطقه را فراهم می‌کند.

وی تشریح کرد: ترکیه از طریق نقش ترانزیتی که دارد نه تنها نیاز داخلی خود در زمینه انرژی را تقویت می‌کند، بلکه درآمدزایی ارزی و قراردادهای جدید اقتصادی برای منطقه به ارمغان می‌آورد.

این تحلیلگر حوزه انرژی درباره ضعف ایران برای استفاده از ظرفیت ترانزیتی نیز توضیح داد: تحریم‌ها یکی از عوامل مخرب در این زمینه به حساب می‌آیند. همچنین موقعیت جغرافیایی کشور به لحاظ هم‌مرزی با اروپا نسبت به ترکیه متفاوت است.

روسیه و ترکیه به ایران احتیاج دارند؟

عابدینی درباره نقش ترکیه در معادلات انرژی منطقه تصریح کرد: تحرکات فعلی ترکیه به معنای حذف نقش ایران در منطقه نیست. چراکه روسیه به عنوان یکی از محرکان تبدیل ترکیه به هاب انرژی به دنبال تنوع مسیر در انتقال انرژی است. بنابراین ایران را به‌عنوان یکی از گزینه‌های ترانزیتی کنار نمی‌گذارد.

او افزود: حتی برای ترکیه هم حذف ایران منطقی نیست. چراکه صادرات این کشور به آسیای مرکزی، هند و … از طریق کشور ما صورت می‌گیرد.

وی در پایان درباره تاثیر حضور این کشور در گروه جی 20 گفت: ترکیه می‌تواند با لابی‌گری کشورهای عضو «جی 20» برای رسیدن به اهداف خود حرکت کند. یکی از گزینه‌های محتمل برای لابی‌گری عربستان است.

برای مطالعه بیشتر در این زمینه خبر رشد ۷۰ درصدی صادرات گاز ایران به ترکیه
را بخوانید.