به گزارش تجارت نیوز، بحران آب کرمانشاه و خشکسالی در این استان، چند سالی است که گریبان مردم را گرفته؛ چالشی که هم تامین آب شرب را به ویژه در بخش‌های روستایی با مشکل مواجه کرده است و هم معیشت مردم را به خطر انداخته.
در این میان، کاهش بارندگی و حجم پرشدگی سدها، در سال آبی جاری بار دیگر نگرانی‌ها را در مورد تشدید تنش آبی در تابستان پیش رو افزایش داده است.
گزارش سازمان هواشناسی کشور نشان می‌دهد که میزان بارش‌ها در کرمانشاه، از ابتدای مهر 1403، تا پایان روز 18 خرداد 1404، نسبت به بلندمدت 19.9 درصد و در مقایسه با سال آبی گذشته 31.9 درصد کاهش یافته است.
در عین حال، مرتضی حسن‌آبادی، سرپرست شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه امروز اعلام کرد که حجم پرشدگی سدهای این استان، به ۶۶ درصد رسیده است اما این رقم نسبت به سال گذشته، روند نزولی را نشان می‌دهد. او به تسنیم گفته است که در این شرایط، صرفه‌جویی در مصرف آب ضرورت دارد.
از سوی دیگر، وزارت نیرو اخیرا جدولی را در مورد میزان پرشدگی سدهای مهم منتشر کرده است که حجم آب موجود در سدهای گاوشان و سلیمانشاه و همچنین چاه‌نیمه‌ها را به ترتیب 47، 44 و 17 درصد ظرفیت آنها نشان می‌دهد.
تشدید بحران آب در مناطق شرقی استان
این در حالی است که بحران آب کرمانشاه، در شهرهای واقع در شرق استان از جمله کنگاور، صحنه و هرسین، شدیدتر است. بر اساس آمارها این مناطق کاهش بارندگی بیشتری را تجریه کرده‌اند و برخی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که این شرایط تا پایان سال آبی (31 شهریور) تشدید می‌شود.
آنگونه که ایسنا به نقل از سرپرست شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه گزارش داده، کاهش میزان بارندگی‌های در شرق استان، روی آب‌های سطحی، رواناب‌ها، آورد سدها و آب‌های زیرزمینی اثر گذاشته است.
در عین حال، مناطق گسترده‌ای از کرمانشاه که بر اساس آمارهای وزارت نیرو به حدود 70 درصد مساحت استان می‌رسد، درگیر روند نزولی بارش‌ها و خشکسالی، از خفیف تا شدید هستند.
ضرورت اصلاح الگوی کشت برای مقابله با بحران آب کرمانشاه
مسئولان در این میان، همچون همیشه بر اصلاح الگوی کشت و مصرف آب- به ویژه در بخش کشاورزی که به گفته آنها 90 درصد سهم مصرف را به خود اختصاص داده است- برای مقابله با بحران آب کرمانشاه تاکید دارند. راهکارهایی چون جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز، مسدودسازی چاه‌های موجود و ممنوعیت کشت محصولات آب‌بر، از جمله نکاتی است که توجه زیادی به آن می‌شود. برای مثال اخیرا مسئولان، کشت برنج را در شرق کرمانشاه ممنوع و همچنین اعلام کرده‌اند که برای انسداد 700 حلقه چاه غیرمجاز برنامه دارند.
در عین حال، برخی کارشناسان و کنشگران محیط زیست معتقدند که دستگاه‌های دولتی در نظارت بر فعالیت‌های کشاورزی و اجرای قانون اصلاح الگوی کشت، ضعیف عمل می‌کنند و این موضوع بر شکل‌گیری بحران آب در استان‌های مختلف تاثیر می‌گذارد.
از حکمرانی نادرست آب تا فرسودگی شبکه توزیع
از سوی دیگر، عواملی چون حکمرانی نادرست آب و غلبه نگاه سازه‌ای بر مدیریت منابع آبی از یک سو و بی‌توجهی به اجرای طرح‌های آبخوان‌داری و آبخیزداری در استان‌ها از سوی دیگر، در بحران آب کشور موثر هستند. برداشت بی‌رویه از منابع آبی، اعم از سدها یا سفره‌های زیرزمینی را نیز باید به این موارد افزود.
در این میان، فرسودگی شبکه توزیع آب نیز یکی از چالش‌های مهم در استان‌های مختلف محسوب می‌شود که روی بحران آب کرمانشاه نیز تاثیر می‌گذارد. به گونه‌ای که بر اساس آمارها، حدود ۴۰ درصد شبکه توزیع آب این استان فرسوده هستند.
کارشناسان معتقدند که دستگاه‌های دولتی در کنار تاکید بر اصلاح الگوی مصرف آب و کشت (از جمله ممنوعیت کشت محصولات آب‌بر از جمله برنج)، باید رویکردهای خود را نیز در زمینه حکمرانی آب تغییر داده و به ترک فعل‌ها در این زمینه پایان دهند؛ چرا که تداوم بحران آب کرمانشاه و بسیاری دیگر از استان‌های کشور، تامین آب شرب پایدار، امنیت غذایی و معیشت مردم را به خطر می‌اندازد و تالاب‌ها و محیط زیست را نیز با خشکسالی مواجه می‌کند.
برای اطلاعات بیشتر، مطالعه دو گزارش بحران آب و تقابل معیشت و تشنگی و بحران آب در کدام استان ها نگران کننده تر است؟ پیشنهاد می‌شود.
