خوزستان این روزها با تکرار برخی از چالش‌های قدیمی خود مواجه است؛ از آلودگی هوا گرفته تا قطعی مقطعی آب و برق. علی طهماسبی، کنشگر محیط‌زیست این استان، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز»، تاکید می‌کند اقدام موثری برای کنترل آلودگی هوای خوزستان انجام نشده و حل چالش آب و برق نیز نیازمند اطلاح الگوی کشت و مصرف آب و برق و عزمی جدی در سطح ملی است.
کارشناسان معتقدند بارگذاری جمعیت در برخی شهرها و نواحی کشور، از توان اكولوژيكي آنها فراتر رفته است؛ به این معنا که محیط زیست در چنین مناطقی دیگر توان پاسخگویی به نیازهای ساکنان را ندارد. علی بیت‌اللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» توضیح داده است که بارگذاری جمعیت در کدام نواحی به مرحله بحران یا خطر رسیده است.
نرخ بیکاری اردبیل در زمستان 1403 روند افزایشی داشته؛ به گونه‌ای که این استان در رتبه سوم از نظر بیشترین بیکاری ایستاده است. از سوی دیگر، اردبیل، در اسفند سال گذشته نیز همچون ماه قبل از آن، پنجمین استان کشور با بیشترین نرخ تورم سالانه محسوب می‌شد.
نرخ بیکاری کرمانشاه، در زمستان 1403 نسبت به پاییز سال گذشته افزایش و در مقایسه با زمستان 1402، کاهش یافته است. در عین حال، این استان بیشترین نرخ بیکاری را در میان استان‌های کشور دارد. در مقابل، کرمانشاه سومین استان کشور با کمترین نرخ تورم سالانه محسوب می‌شود.
نرخ بیکاری خوزستان در زمستان 1403، هم نسبت به پاییز سال گذشته و هم در مقایسه با فصل مشابه سال قبل از آن، روند افزایشی داشته است. خوزستان چهارمین استان کشور با بیشترین نرخ بیکاری محسوب می‌شود.
مرکز آمار، گزارش خود را از تحولات بازار کار در زمستان 1403 منتشر کرد که بر اساس آن نرخ بیکاری در سطح کشور، بر خلاف فصل‌های گذشته، روند افزایشی دارد. در این میان، کرمانشاه جای سیستان و بلوچستان را در صدر استان‌هایی با بیشترین نرخ بیکاری گرفته است اما تهران همچنان کمترین درصد این شاخص را در کل کشور در اختیار دارد.
گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که در تعطیلات نوروز 1404، بیش از 36 میلیون نفر به سفر رفتند و حدود پنج میلیون مسافر نیز از اماکن تاریخی کشور بازدید کردند. انتشار تصاویری از برخورد نامناسب گردشگران با میراث فرهنگی یا طبیعی کشور، نگرانی‌هایی را در این میان ایجاد کرد. سیاوش آریا، کنشگر میراث فرهنگی و گردشگری، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز»، بی‌توجهی به آموزش و فرهنگسازی و غلبه نگاه اقتصادی و آماری بر گردشگری را یکی از دلایل این ناهنجاری‌ها دانسته است.
فلات مرکزی ایران، منطقه‌ای است با بارگذاری جمعیتی و صنعتی وسیع و منابع آبی محدود. چنین شرایطی بحران کمبود آب را در بخش‌های گسترده‌ای از این محدوده رقم زده است؛ وضعیتی که در قالب تنش آبی میان دو استان اصفهان و یزد در نوروز 1404 نمود یافت. کارشناسان در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» تاکید کرده‌اند که راه‌حل بحران آبی در فلات مرکزی انتقال آب نیست و باید مراقب بود که این موضوع به نفرت میان مردم استان‌های همجوار دامن نزند.
بسیاری از استان‌های ایران، سال 1403 را با کاهش بارندگی نسبت به بلندمدت پشت سر گذاشتند. احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز»، درباره چشم‌انداز سال 1404 توضیح داده است که امکان پیش‌بینی دقیق وجود ندارد اما بر اساس روندهای گذشته و حال، می‌توان تداوم دو وضعیت را محتمل دانست؛ کاهش بارندگی و افزایش دمای هوا.
سفرهای نوروزی به عادتی برای گروهی از ایرانیان تبدیل شده اما افزایش هزینه‌ها شرایط را برخی اقشار سخت کرده است. از سوی دیگر، کمبود زیرساخت‌ها نیز چالش‌هایی را برای گردشگران ایجاد می‌کند. مهدی قاسمیان، فعال حوزه گردشگری به «تجارت‌نیوز» می‌گوید که دولت به جای افزایش امکانات و ارائه تسهیلات سفر، به فکر آمارسازی در مورد تعداد گردشگران داخلی و خارجی است.
نرخ بیکاری زنان در سال 1403، روند کاهشی داشته و از 15 درصد در بهار، به 13.7 درصد در پاییز رسیده است؛ اما همچنان بالاتر از میانگین کشوری و نرخ بیکاری مردان قرار دارد. در آخرین گزارش مرکز آمار، آذربايجان غربي کمترین و خوزستان بیشترین نرخ بیکاری زنان را داشتند.
مرکز آمار، آخرین گزارش خود درباره شاخص قیمت مصرف‌کننده را در سال 1403 منتشر و نرخ تورم سالانه اسفند را نسبت به ماه قبل از آن افزایشی اعلام کرد. در این میان، همچون ماه‌های اخیر، سیستان و بلوچستان کمترین و سمنان بیشترین نرخ تورم سالانه را دارند.
سالی که گذشت، شاهد نیمه‌تمام ماندن یک دوره ریاست‌جمهوری و تشکیل زودهنگام دولت جدیدی بود. این شرایط باعث شد سیاست‌های اقتصادی متفاوتی بر دو نیمه آن حاکم شود. در این میان، نرخ تورم سالانه در برخی از استان‌ها در طول سال 1403، نوسانات زیادی را تجربه کرد؛ از جمله سمنان و یزد.
نرخ تورم سالانه در برخی از استان‌های کشور، کمتر از متوسط کشوری است؛ در حالی که آنها از نظر بالاترین نرخ بیکاری در رده‌های نخست قرار دارند. سهراب دل‌انگیزان، اقتصاددان، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» توضیح داده است که آیا ممکن است فقر و بیکاری در این استان‌ها باعث کاهش تقاضا و تورم شده و در ادامه، همین موضوع به تعطیلی کسب و کارها و افزایش بیکاری دامن زده باشد؟
آلودگی منابع آبی به فاضلاب، خطری جدی در بسیاری از استان‌های کشور محسوب می‌شود. گاهی نیز نگرانی‌هایی در مورد تاثیر این موضوع بر منابع آب شرب وجود دارد که مدتی است در مورد گیلان مطرح می‌شود. محسن موسوی خوانساری، کارشناس آب و محیط زیست، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» این موضوع را بعید می‌داند؛ در عین حال تاکید می‌کند که در بسیاری از استان‌ها، فاضلاب پهنه‌های آبی را آلوده می‌کند و این آلودگی، از طریق آبیاری محصولات کشاورزی یا مصرف آبزیان بر سلامت مردم اثر می‌گذارد.
آتش بار دیگر بر جان تالاب هورالعظیم افتاده است؛ این بار بسیار زودتر از آنچه انتظار می‌رفت. علی طهماسبی، کنشگر محیط زیست به «تجارت‌نیوز» می‌گوید هر چند که در بیشتر موارد، آتش سوزی در تالاب هورالعظیم، از بخش عراقی آغاز می‌شود اما وزرات نفت ایران، نقش پررنگی در خشکی این تالاب و و نگرانی از سرایت آتش به بخش ایرانی دارد.
قطع درختان چنار در خیابان ولیعصر تهران، در سال‌های اخیر بارها خبرساز شده و حالا نوبت به قطع شبانه 100 اصله درخت رسیده است. رضا ساکی، کنشگر محیط زیست به «تجارت‌نیوز» می‌گوید، علاوه بر اقدامات عمدی در زمینه خشکی درختان، ساخت‌وسازهای بی‌رویه و تغییرات اقلیمی، به خشکی گسترده درختان منجر شده است و آنها دیگر تاب‌آوری گذشته را ندارند.
انتشار اخبار ضد و نقیض درباره احتمال تخریب ساختمان سینگر، نگرانی‌هایی در مورد سرنوشت این بنای به جا مانده از دوران پهلوی دوم ایجاد کرده است. مسئولان شهرداری و میراث فرهنگی، صحت این اخبار را تکذیب کرده‌اند، اما کارشناسان در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» توضیح داده‌اند که گاهی واکنش‌های منفی باعث عقب‌نشینی ارگان‌های تصمیم‌گیرنده می‌شود و سوداگری و تراکم‌فروشی، بافت تاریخی تهران و بسیاری از شهرها را تهدید می‌کند.
امنیت سرمایه گذاری در کشور بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس روند کاهشی دارد. در این میان، هرمزگان و کهگیلویه و بویراحمد، در تابستان 1403، به ترتیب مناسب‌ترین و نامناسب‌ترین وضعیت را در شاخص مورد نظر تجربه کردند. اما این جدول در فصل‌ها و سال‌های اخیر چه تغییری کرده است؟
