بهار هنوز به پایان نرسیده اما آتش سوزی در جنگل ها و مراتع استانهای مختلف آغاز شده است. مناطقی از کرمانشاه و ایلام گرفته، تا فارس و خوزستان، تنها در نیمه دوم اردیبهشت، طعمه حریق شدهاند. در این ایام، گرمای زودهنگام هوا در کنار اقدامات سهوی و عمدی انسانی، دست به دست هم دادهاند و به جان جنگلها و مراتع ملی افتادهاند.
کاهش بارندگی و افزایش دمای هوا در خراسان رضوی، خشکسالی و کاهش شدید منابع آبی را در این استان رقم زده. سدسازیهای افغانستان نیز در این میان نگرانیهایی را در مورد تامین آب شرب در فصل تابستان ایجاد کرده است. الهه موسوی، روزنامهنگار و کنشگر حوزه محیط زیست به «تجارتنیوز» میگوید هر چند اقدمات کشور همسایه در کم آبی خراسان رضوی بیتاثیر نیست اما شیوه حکمرانی آب در ایران نیز نادرست است و نمیتوان همه تقصیرها را متوجه افغانستان دانست.
شهری که میزبان چاه شماره 1 نفت در ایران بوده و روزگاری از نخستین مناطق صنعتی کشور شناخته میشده، سالهاست که بیکاری بیش از 40 درصدی را تجربه میکند. مسئولان محلی، نرخ بیکاری مسجد سلیمان را در زمستان سال گذشته 44 درصد اعلام کردهاند و گفتهاند که این شهرستان در شاخص یادشده، صدرنشین شهرهای خوزستان است.
پدیده فرونشست، 30 استان کشور را درگیر کرده و تنها گیلان تا به امروز، از این چالش در امان مانده است اما برخی از استانها وضعیت بحرانیتری دارند. علی بیتاللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتوگو با «تجارتنیوز» گفته است که ۱۸ استان کشور فرونشست بالای 10 سانتیمتر در سال را تجربه میکنند و این پدیده خطرات جدی برای محیط زیست و زیرساختهات اساسی کشور دارد.
تالاب های فارس که اهمیت زیادی در تنوع زیستی داشتند، امروز وضعیت خوبی ندارند؛ بیشتر آنها از بین رفتهاند یا در معرض نابودی قرار دارند. محمد درویش، کنشگر محیط زیست، در گفتوگو با «تجارتنیوز» سدسازی و کشاورزی ناپایدار را از جمله مهمترین دلایل خشکی تالاب ها به شمار میآورد و میگوید ارزش اقتصادی هر هکتار تالاب، به 16 تا 100 برابر معادل آن در زمینهای کشاورزی میرسد.
مرکز آمار، نرخ بیکاری سیستان و بلوچستان را در زمستان 1403، کاهشی و بالاتر از متوسط کشوری اعلام کرده است. این استان در جایگاه نهم بیشترین نرخ بیکاری قرار دارد. در عین حال، سیستان و بلوچستان، نخستین استان کشور با کمترین نرخ تورم محسوب میشود.
مرکز آمار نرخ بیکاری «مردان» و «زنان» را در استانها اعلام کرده است و بر اساس آن، بیشترین عدد این شاخص در دو گروه، به ترتیب متعلق به کرمانشاه و خوزستان است.
اتاق ایران، گزارش پایش وضعیت محیط کسب و کار در کشور و استانها (ویژه زمستان 1403) را منتشر کرد و بر اساس آن، خوزستان در صدر و كهگيلويه وبويراحمد در قعر جدول قرار دارند.
مرکز پژوهشهای مجلس، اخیرا در گزارشی در مورد آلودگی هوا اعلام کرد که در سال 1402، شهر زابل، بالاترین و شهرهای شاهرود و سنندج، پایینترین تعداد مرگهای منتسب با مواجهه طولانیمدت با غلظت ذرات معلق ریز را بهازای هر 100 هزار نفر جمعیت داشتند.
14 استان بیشترین سهم را در آمار جانباختگان تصادفات درون شهری دارند. نام برخی استانها، در دو فهرست بیشترین کشتهشدگان حوادث ترافیکی که طی سالهای اخیر در داخل و بیرون شهرها رخ دادهاند، مشترک بوده است.
مسئولان محلی و رسانهها در روزهای اخیر، در مورد خشکسالی و کم آبی سیستان و بلوچستان هشدار دادهاند و بهویژه وعدههایی برای تامین پایدار آب شرب در منطقه سیستان مطرح کردهاند. علیرضا سرورینژاد، پژوهشگر آب و خاک، به «تجارتنیوز» میگوید اقدام ریشهای در این زمینه انجام نشده است و راهحلها موقت بودهاند؛ در عین حال، مساله اصلی سیستان نه آب شرب که «معیشت» و «طوفانهای گرد و خاک» است.
مرکز آمار، نرخ بیکاری اصفهان را دورقمی، افزایشی و بالاتر از متوسط کشوری اعلام کرده است. به گونهای که اصفهان، هشتمین استان کشور با بیشترین نرخ بیکاری محسوب میشود؛ از سوی دیگر، در جایگاه چهارم بیشترین نرخ تورم نیز قرار دارد.
آلودگی هوای خوزستان، در روزهار اخیر بار دیگر به وضعیت ناسالم و خطرناک رسیده و پای بیش از 800 شهروند را به بیمارستان رسانده است. فعالان محیط زیست، ضعف دیپلماسی، کاهش بارندگی، فلرسوزی، فعالیت صنایع آلاینده و خشکی تالابهای را از جمله دلایل تشدید این چالش در استان میدانند.
نرخ بیکاری لرستان در زمستان 1403 روند کاهشی را تجربه کرده اما همچنان دو رقمی و بالاتر از میانگین کشوری است. در عین حال نرخ تورم این استان، روند افزایشی داشته اما پایینتر از متوسط کشوری قرار دارد.
خشکسالی در ایران وارد پنجمین سال پیاپی شده است. در این میان، برخی استانها چون سیستان و بلوچستان و هرمزگان بیشترین و برخی چون مازندران و زنجان، کمترین کاهش بارندگی را تجربه کردهاند.
حادثه تلخ انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس، تا کنون چند ده کشته و بیش از هزار مصدوم و مجروح بر جای گذاشته است. چنین حادثهای با این ابعاد، در کنار حجم تصاویر دردناکی که از آن منتشر میشود، میتواند زخمی عمیق بر روان افراد باقی بگذارد؛ در این میان کودکان و نوجوانان نیازمند مراقبت بیشتری هستند. از سوی دیگر، نگرانیهایی در مورد آلودگی هوای ناشی از انفجار بندرعباس وجود دارد. متخصصان در گفتوگو با «تجارتنیوز» توصیههایی را برای حفظ سلامت روانی و جسمی، پس از این حادثه مطرح کردهاند.
چالش کمآبی، این روزها گریبان بسیاری از استانهای کشور را به ویژه در فلات مرکزی ایران گرفته است. طرحهای انتقال آب بین حوضهای، یکی از نخستین راهکارهایی است که برای مقابله با این بحران مطرح میشود. محسن موسوی، کارشناس آب و محیط زیست در گفتوگو با «تجارتنیوز» تاکید کرده است که اینگونه طرحها تبعات محیط زیستی دارند و فاقد توجیه اقتصادی هستند. او انتقال بارگذاری صنعتی و جمعیتی به سواحل را یکی از راهحلهای تنش آبی در فلات مرکزی میداند.
مرکز آمار، نرخ بیکاری گلستان را افزایشی و 3.4 واحد درصد بیشتر از میانگین کشوری اعلام کرده است. گلستان، پنجمین استان کشور با بیشترین نرخ بیکاری محسوب میشود. در عین حال، نرخ تورم نیز در این استان روند صعودی دارد.
مرکز آمار نرخ بیکاری همدان را افزایشی، دو رقمی و بالاتر از میانگین کشوری اعلام کرده است؛ به گونهای که همدان هفتمین استان کشور با بیشترین نرخ بیکاری محسوب میشود اما در مقابل، ششمین استان با کمترین نرخ تورم است.