به گزارش تجارت نیوز، در سال ۲۰۲۴، ایالات متحده، چین و روسیه سه کشور نخست از نظر حجم هزینه‌های نظامی بودند که در مجموع بیش از نیمی از کل مخارج نظامی جهان را به خود اختصاص دادند. به طور کلی، هزینه‌های نظامی جهانی به رقم بی‌سابقه ۲٫۷ تریلیون دلار رسید که نسبت به سال قبل افزایشی ۹٫۴ درصدی را نشان می‌دهد. هر پنج منطقه نظامی جهان در شرایط تنش‌های ژئوپلیتیکی فزاینده، برای دومین سال پیاپی بودجه نظامی خود را افزایش داده‌اند.
بودجه نظامی ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ با رقم ۹۴۹ میلیارد دلار، بزرگ‌ترین در جهان است. در همین حال، کره شمالی از نظر میزان هزینه نظامی سرانه (بر حسب برابری قدرت خرید یا PPP) در رتبه نخست قرار دارد و برای هر نفر ۹ هزار و ۹۲۹ دلار صرف هزینه‌های نظامی می‌کند.
این گزارش سه شاخص اصلی نظامی‌سازی اقتصاد کشورها را بر پایه داده‌های موسسه اقتصاد و صلح (Institute of Economics and Peace) بررسی می‌کند. این سه شاخص، بودجه نظامی، هزینه نظامی سرانه و نسبت بودجه نظامی به تولید ناخالص داخلی هستند.
کشورهای برتر از نظر میزان بودجه نظامی
ایالات متحده با بودجه‌ای معادل ۹۴۹ میلیارد دلار، در صدر فهرست قرار دارد. این کشور حدود ۱٫۵ میلیون نیروی فعال نظامی در سراسر چهار هزار و ۷۹۰ پایگاه نظامی در جهان دارد.
در جایگاه دوم، چین با هزینه‌ای معادل ۴۵۰ میلیارد دلار قرار گرفته است. اولویت اصلی ارتش آزادی‌بخش خلق چین (PLA) همچنان تایوان است و بر اساس ارزیابی‌های اطلاعاتی آمریکا، شی جین‌پینگ قصد دارد تا سال ۲۰۲۷ توانایی تصرف این جزیره را از راه نظامی به‌دست آورد.
رتبه سوم به روسیه تعلق دارد که در سال ۲۰۲۴ و در ادامه جنگ با اوکراین، هزینه‌های نظامی خود را حدود ۳۸ درصد افزایش داد.
کشورهای نخست از نظر هزینه نظامی سرانه
از نظر هزینه نظامی به ازای هر نفر، کره شمالی با اختلافی چشمگیر در صدر قرار دارد. پس از آن، قطر در جایگاه دوم است. این رتبه‌بندی عمدتا به دلیل نوسازی گسترده نیروهای زمینی، دریایی و هوایی قطر حاصل شده است.
نکته جالب توجه این است که سنگاپور با وجود شناخته‌شدن به‌عنوان کشوری بی‌طرف و صلح‌جو، در جایگاه سوم این فهرست قرار دارد. در واقع، سنگاپور دهه‌هاست که به‌طور پیوسته حدود سه درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف دفاع از خود می‌کند. این رقم از میانگین بیشتر کشورهای اروپایی بالاتر است.
نسبت بودجه نظامی به تولید ناخالص داخلی
کره شمالی بار دیگر از نظر سهم بودجه نظامی از تولید ناخالص داخلی در جایگاه نخست جهانی قرار می‌گیرد. سهم هزینه‌های نظامی این کشور در سال ۲۰۲۴ به ۳۴ درصد از تولید ناخالص داخلی رسیده است.
در رتبه دوم اوکراین قرار دارد که ۱۷ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه‌های نظامی اختصاص داده است. این سهم معادل ۱۰۳ میلیارد دلار می‌شود.
با مقایسه این موارد، دیده می‌شود که بودجه نظامی روسیه در سال ۲۰۲۴ معادل ۶ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور و برابر با ۳۵۲ میلیارد دلار بوده است. در حال حاضر، روسیه با ۱٫۳ میلیون نیروی فعال، بزرگ‌ترین ارتش اروپا در اختیار دارد، در حالی که اوکراین حدود ۹۰۰ هزار نیروی نظامی فعال دارد.
این داده‌ها نشان می‌دهند که رقابت نظامی میان قدرت‌های بزرگ و تنش‌های منطقه‌ای موجب گسترش نظامی‌سازی اقتصادها در سراسر جهان شده است. این پدیده احتمالا در سال‌های آینده نیز با روندی صعودی ادامه خواهد داشت.
