به گزارش تجارت‌نیوز، از چند روز گذشته خبری در فضای مجازی منتشر شد مبنی بر کمیاب شدن نان در ارومیه. «واقعا نون نیست»،‌ «سمت خونه ما کلی نونوایی هست اما هیچکدوم نون نداشتن»،‌«یکی گفته ساعت 3 بیا 10 تا ببر»،« به من سپردن فردا نون بخرم از تبریز ببرم».

دلیل چیست؟ مردم می‌گویند « قیمت آرد ۳ برابر شده اما به نانوایی‌ها اجازه ندادن نون رو گرون کنن.» در نتیجه «نانواها به خاطر کم بودن قیمت، نون نمی‌فروشن. فقط سنگگ آزاد 5 هزار تومنی هست.»

تقصیر نانواست؟

به گفته مقامات ارومیه دولت آرد سهمیه‌ای به نانوایان می‌دهد و نانواها موظفند نان را به نرخ مصوب بفروشند. خرید و فروش آرد در بازار آزاد ممنوع است و قاچاق محسوب می‌شود.

پخت و فروش نان با آرد آزاد هم حتی برای نانوایی‌ها سود چندانی ندارد. پس آنها ترجیح می‌دهند به جای نان، آرد را در بازار آزاد بفروشند. اما فروش آرد سهمیه‌ای در بازار آزاد، 300 درصد سود دارد و یک نانوا می‌تواند فقط از محل فروش آرد، ماهانه ۱۰ میلیون تومان سود خالص داشته باشد.

اما فرماندار ارومیه در گفتگو با برنا کمبود سهمیه آرد را رد کرده و گفته «مشکلی در تخصیص سهمیه آرد به نانوایی‌های ارومیه وجود ندارد. برخی از نانوایان برای افزایش نان این شایعه را ایجاد کرده‌اند. اما در این شرایط اقتصادی، خبری از افزایش قیمت نان نیست.»

تقصیر دولت است؟

به گفته نانوایی‌ها مقصر کمبود نان دولت است. چون سهمیه آرد متناسب با تقاضای مردم نیست. از طرف دیگر قیمت نان پایین است و هزینه‌های جانبی تولید نان از اجاره مغازه گرفته تا دستمزد کارگر و … افزایش یافته است. اما نه سهمیه آرد افزایش یافته و نه قیمت‌ها.

برخی هم می‌گویند دولت قیمت خرید تضمینی گندم در سال آینده را 4 هزار تومان اعلام کرده و مردم نگرانند که نان گران شود. برای همین در مقابل نانوایی‌ها صف بسته‌اند. اما کاربری در پاسخ به این ادعا نوشته: «یعنی مردم می‌خوان از الان برای سال بعد نون ذخیره کنن! »

تقصیر مردم است؟

از نگاه رئیس اتحادیه نانوایی‌های ارومیه مقصر کمبود نان مردم‌اند. چون هیچ مشکل و کمبود نان و آردی در ارومیه و شهرهای اطراف آن وجود ندارد. اما شایعه کمبود نان باعث شده برخی 80 عدد نان بخرند. یعنی کل مصرف یک ماه را در یک روز بخرند.

این در حالی است  که برخی از کاربران در شبکه‌های مجازی می‌گویند نانوایی‌ها بیشتر از 5 نان به هر فرد نمی‌دهند اما اکثرا نان نیست و مردم یا با در بسته و تعطیلی نانوایی‌ها مواجه‌اند یا باید دو تا سه ساعت در صف بمانند.

برخی دیگر می‌گویند نان بسته‌ای در فروشگاه‌ها هم پیدا نمی‌شود. اما کاربر دیگری در فضای مجازی خبر داده که نان بسته‌ای در فروشگاه‌های بزرگ توزیع شده است.

سال دیگر چطور؟

این مشکلات و حواشی در حالی رخ داده که در بودجه سال ۹۹ یارانه خرید تضمینی گندم و نان ۱۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان تعیین شده که در مقایسه با سال قبل حدودا دو برابر افزایش یافته است.

با وجود این یارانه، نرخ خرید گندم دولت از کشاورزان پایین است و با هزینه‌ها نمی‌خواند. قیمت امسال خرید تضمینی گندم به قدری پایین بود که برخی از کشاورزان ترجیح دادند گندم را به جای دولت به دلالان بدهند تا خوراک دام شود.

گندم‌های داخل در حالی خوراک دام شده که رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور می‌گوید دولت مجبور شده برای تامین نیاز، سه میلیون تن گندم وارد کشور کند.

اما نکته مهم‌تر هشدارهایی است که درباره سال 1400 درباره گندم، آرد و نان داده می‌شود. بر اساس محاسبات –از مجلس  گرفته تا وزارت کشاورزی- همه اعلام کرده‌اند که نرخ خرید تضمینی گندم در سال آینده نباید کمتر از 4500 تومان باشد.

به خصوص که قیمت کود و نهاده‌های کشاورزی رشد ۶۷۰ درصدی داشته و کشاورزان با این گرانی، انگیزه کاشت محصول را ندارند. مگر اینکه دولت قیمت معقولی برای گندم اعلام کند.

حتی برخی از محاسبات می‌گوید هزینه تولید گندم در سال‌آینده برای خود کشاورز بیش از 5 هزار تومان است. پس بهتر است دولت قیمت خرید تضمینی را افزاشی دهد نه آنکه گندم با دلار 30 هزار تومانی وارد کند.

اما علی‌رغم همه هشدارها دولت نرخ خرید تضمینی گندم را چهار هزار تومان اعلام کرد. با این تفاسیر احتمال دارد که کشاورزان انگیزه کافی برای کشت گندم و تقبل ضرر را نداشته باشند.

احتمالا دولت سال آینده هم مجبور به واردات گندم است. آن هم در شرایطی که تحریم‌ها به ایران اجازه واردات از هر کشوری را نمی‌دهد و منابع ارزی هم محدود است. حال باید دید برنامه دولت برای جلوگیری از مشکل تولید و واردات گندم در سال آینده چیست؟

هشدارها درباره قیمت پایین خرید تضمینی گندم را در لینک زیر بخوانید: