معطلی ۲ ماهه ۴۰ کشتی در بندر امام/ تجار از کمبود کشتی چقدر زیان می‌کنند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، به‌تازگی محسن امینی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران، اعلام کرد که به دلیل نبود برنامه، 40 کشتی حدود دو ماه در بندر امام معطل مانده‌اند. در حالی تعداد زیادی کشتی در بندرها معطل تخلیه هستند که تجار از کمبود کشتی گلایه ‌می‌کنند.

او گفته که چرا باید تاوان سهل‌انگاری دولت را بخش خصوصی بپردازد؛ بخش خصوصی روزانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار دلار خسارت معطل ماندن کشتی‌ها را پرداخت می‌کند.

پیرو همین موضوع، چندی پیش مجتبی قهرمانی، رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، نیز اعلام کرد که قوه قضائیه بجد پیگیر بررسی این موضوع است. او عنوان کرد: رئیس قوه قضائیه در مورد معطلی کشتی‌ها در بندرها هشدار جدی داده است و ما ملزم هستیم که دلایل این معطلی‌ها را بررسی کنیم.

پیش‌تر نیز سازمان بازرسی کل کشور ضرب‌الاجلی برای تعیین تکلیف کالاها در بندر امام داد، اما تجار و بازرگانان می‌گویند همچنان شرایط مانند سابق است.

کمبود کشتی منجر به این شده تا بسیاری از صنایع در انتظار تامین مواد اولیه برای تولید باشند. اخیراً نیز جهانگیر مجیدی، دبیر انجمن صنایع چرم، به نود اقتصادی گفته است با وجود اینکه این صنعت بشدت نیازمند مواد اولیه است، اما 40 تن مواد اولیه ایران در آستاراخان روسیه به دلیل نبود کشتی معطل مانده و امکان واردات آن به کشور وجود ندارد.

معطلی کشتی‌ها تنها به بندر امام محدود نشده است؛ در آبان سال جاری نیز حدود 40 روز کالاها در بندر شمالی کشور به دلیل کمبود کشتی و نبود صرفه اقتصادی حمل معطل مانده بود.

مشکل انتقال پول عامل معطلی کشتی‌ها در بندر امام

محمد عیقرلو، رئیس فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک ایران، در گفتگو با تجارت‌نیوز عنوان کرد: شرایط به نحوی پیش رفت که حتی منجر به واکنش رئیس قوه قضائیه شد.

او ادامه داد: به نظر می‌رسد که مشکل اصلی معطلی کشتی‌ها در بندرها به دلیل مشکلات انتقال پول به دلیل تحریم‌ها باشد.

بحران کمبود کشتی

عیقرلو همچنین با اشاره به کمبود کشتی توضیح داد: در حال حاضر برای صادرات و واردات با کمبود انواع کشتی‌ها از جمله کشتی کانتینری، کشتی فله‌بر، کشتی یخچالی، کشتی حمل گاز مایع و … مواجه‌ هستیم.

او به سابقه ساخت کشتی در ایران اشاره و تشریح کرد: سال 1350 اولین مجتمع کشتی‌سازی در بندرعباس راه‌اندازی شد. این کشتی‌سازی تا همین چند سال گذشته غیرفعال بود، اما مجددا در سال‌های اخیر فعال شد که به دنبال آن سه فروند کشتی کانتینری (ایران-اراک، ایران-کاشان و ایران-شهرکرد) ساخته شد. پس از آن این نیز شرکت کشتی‌سازی چند فروند کشتی نفتکش ساخت.

رئیس فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک ایران با بیان اینکه صنعت کشتی‌سازی در ایران ضعیف است، بیان کرد: طراحی کشتی، نیازمند علم است که در حال حاضر علم آن در کشور وجود ندارد. همچنین ساخت کشتی به غیر از بدنه، به چند هزار قطعه نیاز دارد که در بهترین حالت امکان ساخت 10 درصد قطعات در ایران وجود دارد.

او در پاسخ به این سوال که آیا در این سال‌ها برای جبران کمبود کشتی اقدامی برای خرید کشتی شده است؟ تصریح کرد: شرکت کشتیرانی در این سال‌ها چند فروند کشتی از چین و کره جنوبی خرید. اما به‌طورکلی خرید کشتی با توجه به تحریم‌ها کار بسیار سختی است. در عین حال سازمان بنادر با توجه به توانایی که دارد، می‌تواند برای خرید کشتی اقدام کند.

عیقرلو تصریح کرد: در حال حاضر کمبود کشتی در بندرها منجر به زیان تجار و بازرگانان شده است و ما این موضوع را به رئیس‌ دولت انتقال داده‌ایم.

بخش خصوصی برای ساخت کشتی سرمایه‌گذاری کند

این فعال حمل و نقل در رابطه با سرمایه‌گذاری در این حوزه گفت: متاسفانه تجار، شرکت‌های بزرگ و صنایع در حوزه سرمایه‌گذاری برای ساخت کشتی وارد میدان نشده‌اند؛ این در حالی است که تولید بدون زیرساخت‌های حملی‌ونقلی یک معضل محسوب می‌شود.

بر اساس اعلام او در حال حاضر تولیدات کشور روی زمین مانده، چرا که بخش‌خصوصی به سمت سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل به ویژه در حوزه دریایی وارد میدان نشده است.

این فعال در حوزه حمل‌ونقل از شرکت ملی نفت به عنوان نمونه بارز سرمایه‌گذاری در این حوزه یاد کرد و افزود: این شرکت برای اینکه بتواند نفت خام خود را به دنیا صادر کند با سرمایه شخصی اقدام به ساخت شرکت کشتیرانی کرد. کشتی‌های این شرکت به‌رغم تحریم‌ها همچنان فعال هستند و این نتیجه تدبیر شرکت ملی نفت در زمان قبل از انقلاب بود.

او افزود: برای مثال شرکتی‌هایی نظیر کاله و میهن برای تامین نیازهای خود در بخش توزیع، اقدام به تاسیس مویرگی حمل‌ونقل کرده‌اند.

وزارت صمت منفعل عمل کرد

عیقرلو با طرح این سوال که وزارت صمت به عنوان متولی صادرات و واردات کشور در زمینه زیرساخت‌های دریایی چه گامی برداشته است؟ گفت: وزارت صمت در زمینه حمل‌ونقل دریایی، زمینی و جاده‌ای چه اقدامی انجام داد که صادرکنندگان انتظار دارند یک حمل‌ونقل روان برای صادرات و واردات وجود داشته باشد.

او تصریح کرد: بسیاری بر این باورند که ایجاد زیرساخت‌های حمل‌ونقل تنها به وزارت راه‌وشهرسازی مرتبط است اما کار این وزارت‌خانه چیز دیگری است.

ورود بخش خصوصی برای جبران کمبود کشتی

عیقرلو پیشنهاد داد که وزارت صمت اقدام به ثبت سفارش ساخت کشتی در داخل کشور کند و بعد از آماده شدن کشتی‌ها آن را به بخش خصوصی بفروشد؛ یعنی دقیقا همان کاری که در بخش خودرو در حال انجام است.

این فعال اقتصادی، در پایان سخنان خود به تعدد بخشنامه‌ها از سوی وزارت صمت در بخش صادرات و واردات انتقاد کرد که منجر به معطلی بسیاری از کشتی‌ها در بندرها شده است و گفت: وزارت صمنت مسئول اقتصاد کشور است اما گاهی به دلیل یک نامه، یک کشتی 30 روز در لنگرگاه معطل مانده که به طور مثال مجوز قرنطینه دامی را اخذ کند. بسیاری از کالاها به همین دلایل حتی فاسد می‌شوند.

برای مطالعه بیشتر گزارش رسوب بیش از 3 میلیون تن نهاده دامی در بندر امام را در تجارت‌نیوز بخوانید.