7.1 درصد مسكن در اختیار خانوارهای تک نفره/ 3 برابر شدن میانگین قیمت مسکن به درآمد خانوار

مقایسه نسبت خانوارهای تك نفره از كل خانوارهای موجود در كشور نشان می دهد كه پس از طی یك روند نزولی در این نسبت، از سال 1370 درصد خانوارهای تك نفره افزایش یافته و در سال 1390 به میزان قابل توجه 7.1 درصد رسیده است.

دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسكن ستاد وزارت راه وشهرسازی اعلام كرد: در حدود 7 درصد از مسكن های موجود در كشور، فقط یك نفر ساكن است و با توجه به افزایش سرعت تحولات فرهنگی و اجتماعی در كشور، پیش بینی می‌شود این درصد در سال‌های آتی نیز افزایش یابد.

افزایش سهم خانوارهای تك نفره كشور و لزوم كوچك سازی مسكن و تقاضای مسكن توسط خانوارها صورت می پذیرد و هرگونه تغییر شكل در خانوار، باعث تغییر در میزان و نوع نیاز به واحدهای مسكونی می‌شود. به طوری كه تغییر شكل خانوارها از گسترده به هسته‌ای منجر به خرد شدن خانوارهای بزرگ و شكل گیری خانوارهای كم جمعیت شده و در نتیجه نیاز به واحدهای مسكونی كوچك افزایش یافته است.

بنابر این گزارش تغییرات فرهنگی و اجتماعی كشور در دهه اخیر نیز موجب ایجاد تغییراتی در اندازه و بعد خانوارها شده است. از جمله این تغییرات افزایش میزان طلاق، تجردگزینی و سكونت مستقل سالخوردگان است. آمارها نشان می‌دهد سن ازدواج افزایش یافته، تجرد قطعی بخصوص در زنان با افزایش مواجه شده، طلاق به شدت افزایش یافته و سكونت مستقل افراد سالخورده نیز قابل توجه است.

علاوه بر این موارد، مهاجرت مستقل افراد برای تحصیل و اشتغال نیز افزایش یافته است. همه این تغییرات باعث افزایش نیاز به واحدهای مسكونی، به خصوص واحدهای مسكونی با متراژ پایین می‌شود بنابراین بررسی روند درصد خانوارهای تك نفره جهت برنامه ریزی در بخش مسكن حائز اهمیت است.

آمارها نشان می‌دهد، میانگین نسبت قیمت مسكن به درآمد خانوارهای ایرانی پس از طی یك روند نزولی در دهه 70 ، از سال 1380 شروع به افزایش نموده و در سال 1392 به حدود سه برابر سال 1380 رسیده است.

بررسی آمارها همچنین نشان می‌دهد كه در بین مراكز استان‌ها در سال 1391 ، بالاترین نسبت قیمت مسكن به درآمد خانوارهای شهری مربوط به شهر تهران و سپس شهر قم و همدان است و شهرهای یزد، اهواز و ایلام به ترتیب دارای كمترین نسبت قیمت مسكن به درآمد خانوار هستند.

این بررسی همچنین نشان می‌دهد كه بالاترین نسبت قیمت مسكن به درآمد كشور (در شهر تهران) حدود 3 برابر پایین‌ترین این نسبت(در شهر یزد) است.

اطلاعات دریافتی از سامانه ثبت معاملات املاك كشور نشان دهنده افت مبایعات مسكن طی سال 92 نسبت به سال 91 است .هرچند در اواخر سال با مقاومت قیمتها و همچنین زمزمه‌های اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، تعویق خرید دارای هزینه ریسك بالا ارزیابی می‌گردید كه نتیجه آن افزایش تعداد مبایعات از بهمن ماه به این سو بود.

همچنین در بازار اجاره نیز با وجود افزایش در نیمه اول سال 1392 ، نیمه دوم سال با ثبات قابل قبولی سپری شد؛ ضمن اینكه نرخ رشد نقطه ای با كاهش پیوسته مواجه شد.

در اكثر كشورها تامین هزینه مسكن مشكل اصلی خانوارها است ولی به نظر می‌رسد این مشكل برای خانوارهای ایرانی با توجه به رشد قابل ملاحظه سالانه قیمت مسكن و عدم افزایش درآمد خانوارها متناسب با افزایش قیمت مسكن، حادتر باشد.

بسیاری از خانوارهای ایرانی از یك طرف به دلیل شرایط تورمی و رشد سالانه قیمت‌ها، امكان خرید مسكن از طریق پس انداز را ندارند و از طرف دیگر به دلیل محدودیت منابع بانكی و همچنین درآمد كم خانوارها برای بازپرداخت تسهیلات، امكان تامین مالی كامل قیمت مسكن از طریق بانك نیز برای خانوارها وجود ندارد.

دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسكن معاونت مسكن و ساختمان وزارت راه وشهرسازی در خبرنامه شماره یك فصل بهار 1393 به موضوعات بازار مسكن در سالهای 91، 92 و 93، جمعیت مناطق شهری استان تهران، تحلیل روند صدور پروانه های ساختمانی در شهر تهران، بازارهای رقیب بخش مسكن، افزایش نسبت قیمت مسكن به درآمد خانوارها به بیشترین میزان خود، بررسی قیمت مسكن استان ها و افزایش سهم خانوارهای تكنفره كشور پرداخته است.

مهر