به گزارش تجارت نیوز، در سال‌های اخیر، موضوع پرداخت معوقات اضافه‌کار پرستاران و عدم اجرای صحیح تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به یکی از چالش‌های اساسی نظام سلامت تبدیل شده است. تأخیرهای مکرر در پرداخت حقوق و مزایای کادر درمان، به‌ویژه پرستاران، موجب افزایش نارضایتی در این قشر زحمتکش شده و زمینه‌ساز شکل‌گیری اعتراضات و تجمعات صنفی در نقاط مختلف کشور شده است و کار را به جایی رسانده که حتی در برخی از نقاط کشور، تعدادی از پرستاران دست از کار کشیده‌اند.

پرستاران به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام سلامت، همواره در صف نخست ارائه خدمات درمانی قرار دارند و نقش پررنگی در مدیریت بحران‌های بهداشتی، از جمله همه‌گیری کرونا، ایفا کرده‌اند. با این حال، اجرای ناقص و در عین حال دیرهنگام قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که پس از 14 سال انتظار تصویب شد، موجب شد این قشر همچنان از مزایای واقعی خدمات خود بهره‌مند نشوند. در کنار آن، تأخیرهای مداوم در پرداخت اضافه‌کار، کارانه و سایر مطالبات مالی، فشار مضاعفی را بر پرستاران وارد کرده است و این معوقات در آستانه فرارسیدن سال نو، کام پرستاران را تلخ کرده است.

این مشکلات سبب شده است که در هفته‌های اخیر، برخی از پرستاران با برگزاری تجمعات اعتراضی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، خواستار پرداخت هرچه سریع‌تر مطالبات خود شوند. این اعتراضات در برخی از استان‌ها شدت بیشتری گرفته و به توقف ارائه خدمت از سوی برخی از پرستاران نیز منجر شده در حالی که پیش از این بسیاری از فعالین صنفی حوزه پرستاری و سازمان نظام پرستاری نیز بارها نسبت به عواقب ادامه این وضعیت هشدار داده‌ بودند.

بی‌توجهی به مطالبات پرستاران و تأخیر در پرداخت حقوق و مزایا، نه تنها باعث کاهش انگیزه و فرسودگی شغلی این قشر خواهد شد، بلکه می‌تواند بر کیفیت خدمات درمانی ارائه‌شده به بیماران نیز تأثیر منفی بگذارد. در شرایطی که کشور با کمبود نیروی پرستاری مواجه است، ادامه این روند می‌تواند به مهاجرت بیشتر پرستاران به خارج از کشور و کاهش نیروی انسانی متخصص در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی منجر شود.

این اعتراضات اگرچه پراکنده است اما اولین مورد شکل‌گیری اعتراضات نیست و پیش از فرا رسیدن روز پرستار نیز بسیاری از پرستاران از وضعیت موجود گلایه مند بودند، در همین راستا، در روز پرستار وزارت بهداشت وعده داد که با تأمین منابع مالی لازم، روند پرداخت معوقات را تسریع کرده و مبلغ اضافه کاری را افزایش خواهد داد. با این حال، پرستاران خواستار اقدام عملی و فوری هستند و تأکید دارند که وعده‌های تکراری بدون اجرا، نمی‌تواند مشکلات معیشتی آن‌ها را حل کند و حتی همین افزایش مبالغ وعده داده شده نیز با تاخیر به دست آن‌ها می‌رسد.

معوقات پرستاران از 9 ماه به 6 ماه رسید

در همین راستا دکتر احمد نجاتیان، رئیس سازمان نظام پرستاری تأخیر در پرداخت کارانه و تعرفه‌های خدمات پرستاری را تایید و اظهار کرد: بخش عمده‌ای از تعرفه خدمات پرستاری که مربوط به خدمات بستری است، باید توسط بیمه‌ها پرداخت شود و بخشی نیز توسط بیماران پرداخت می‌شود. بیمه‌ها در کشور ما موظف هستند که در کمتر از دو ماه بدهی مراکز دانشگاهی را تسویه کنند. معوقات زیادی در کشور وجود دارد که تنها محدود به پرداخت پرسنل نیست، بلکه در حوزه دارو و تجهیزات نیز مشکلاتی وجود دارد. در ابتدای دولت چهاردهم، متوسط 9 ماه عقب‌ماندگی در پرداخت کارانه‌ها وجود داشت و تاخیر در پرداخت اضافه کار نیز به پنج ماه رسیده بود.

وی افزود: از ابتدای آغاز به کار دولت، شخص وزیر بهداشت با همکاری رئیس‌جمهور تلاش‌های زیادی کردند تا معوقات کاهش یابد. اگرچه صفر کردن معوقات در کوتاه‌مدت ممکن نبود، اما اقدامات خوبی انجام شد و امروز وضعیت به جایی رسیده که دانشگاه‌ها در حال پرداخت بدهی‌ها هستند و میانگین مدت زمان معوقات به حدود  7 ماه کاهش یافته است. در دو هفته گذشته تلاش‌ها باعث شده که برخی دانشگاه‌ها دو کارانه را در یک دوره دو هفته‌ای واریز کنند. اگر در این دو سه روز پایانی سال، تعرفه دیگری واریز شود، به نظر می‌رسد که میانگین معوقات به 6 ماه برسد. این یعنی معوقات به طور متوسط از 9 ماه به 6 ماه کاهش می‌یابد. البته همچنان دانشگاه‌هایی هستند که بیشتر از این معوقات دارند.

زحمت پرستاران با این مبالغ جبران نمی‌شود

نجاتیان ادامه داد: با این حال، شرایط معیشتی و سختی کار پرستاران قابل مقایسه با این پرداختی‌ها نیست. حتی اگر معوقات پرداخت شود، همچنان شرایط کاری پرستاران به دلیل سختی‌ کارشان جبران نمی‌شود.

رئیس سازمان نظام پرستاری همچنین درباره تاخیر در پرداخت اضافه کار پرستاران نیز گفت: در چند ماه گذشته، تلاش‌هایی برای افزایش اضافه‌کار پرستاران و کارکنان بیمارستان انجام شد، اما برخی دانشگاه‌ها هنوز قادر به پرداخت آن نبوده‌اند!

مشکل در محاسبه تعرفه خدمات پرستاری

نجاتیان تصریح کرد: اگرچه تلاش‌های زیادی در دولت و وزارت بهداشت برای بهبود شرایط انجام شده، اما از نظر ما این شرایط همچنان راضی‌کننده نبوده است. برای مثال در محاسبه تعرفه‌ها هنوز مشکلاتی وجود دارد و همکاران ما نمی‌دانند چرا این مبالغ را دریافت می‌کنند!

رئیس سازمان نظام پرستاری خاطرنشان کرد: برای تعرفه سال 1404، پیشنهاد ما این است که تعرفه پرستاران حداقل 60 تا 70 درصد افزایش یابد، هرچند هنوز عدد نهایی اعلام نشده است اما صحبت‌ها به 46 درصد افزایش تعرفه محدود می‌شود. ما معتقدیم که در حوزه پرستاری باید توجه ویژه‌تری صورت گیرد، زیرا تعرفه‌ها به‌ویژه برای این حوزه بسیار پایین دیده شده است.

وی همچنین با تاکید بر لزوم اصلاح و بهبود وضعیت معیشتی پرستاران بیان کرد: امسال تلاش کردیم که مشکل کسر مالیات از پرستاران حل شود، اما متاسفانه توجه ویژه‌ای از سوی دولت و مجلس در این زمینه صورت نگرفت. در پایان سال جاری، شاهد افزایش مالیات پلکانی برای پرستارانی هستیم که به دلیل کمبود نیرو مجبور به انجام شیفت‌های متعدد هستند و درآمدشان بالا می‌رود و مشمول مالیات پلکانی می‌شوند! در حالی که این افراد در حال حل مشکلات نظام سلامت هستند و باید از پرداخت مالیات معاف شوند.

خطر تعطیلی برخی بخش‌های بیمارستانی در پی کمبود پرستار

وی با هشدار نسبت به تبعات تصمیم‌گیری‌های نادرست و عدم تحقق وعده‌های داده شده به پرستاران اظهار کرد: اگر به این مسائل توجه نکنیم، به نظر می‌رسد که سال آینده ممکن است سال سخت‌تری از امسال باشد، نه فقط برای پرستاران، بلکه برای مدیریت کل نظام سلامت. مشکلاتی که امروز مطرح می‌شود در حقیقت مشکلات کلی نظام سلامت خواهد بود زیرا ما نمی‌توانیم پرستارهای خوبی جذب کنیم و آنها را نگه‌داریم و به تدریج نیروهای خوب‌مان را از دست می‌دهیم. اکنون خطر تعطیلی برخی از بخش‌های بیمارستانی به دلیل کمبود نیرو وجود دارد، البته من معتقد به سیاه‌نمایی نیستم. اخیراً در برخی روزنامه‌ها گزارش‌هایی دیده‌ام که متاسفانه با استفاده از الفاظ نادرست، تصویر نامناسبی از مراقبت‌های پرستاری ارائه شده است در حالی که پرستاری هنوز یکی از رشته‌های معتبر و محبوب در جامعه است اما مسائلی که به معیشت پرستاران مربوط می‌شود باید حل شود تا آنها بتوانند بدون دغدغه به کار خود ادامه دهند.

وی درباره اعتصاب پرستاران گفت: ما به هیچ‌وجه نمی‌خواهیم که با شروع سال نو، خدمات پزشکی و پرستاری دچار مشکل شود و در این راستا تلاش می‌کنیم تا این مسائل به اطلاع نهادهای مسئول برسد و آنها را نسبت به تصمیماتشان پاسخگو نگه داریم و پیگیر مطالبات این قشر زحمتکش هستیم.

منبع: تسنیم