کمبود کادر درمان؛ بحرانی خاموش در بیمارستان‌های دولتی

به گزارش تجارت نیوز، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دولتی سال‌هاست با مشکل کمبود کادر درمان مواجه‌اند؛ مشکلی که امروز بیش از گذشته به یک معضل جدی برای نظام سلامت کشور تبدیل شده است. این کمبود نه تنها به کیفیت خدمات درمانی ضربه زده، بلکه سلامت بیماران و حتی اعتماد عمومی به سیستم درمانی را تهدید می‌کند.

کمبود نیرو و فشار مضاعف بر پرستاران و پزشکان

طبق گزارش‌های رسمی و غیررسمی، نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در ایران بسیار پایین‌تر از استانداردهای جهانی است. این موضوع باعث می‌شود پرستاران مجبور شوند شیفت‌های طولانی و طاقت‌فرسا را پشت سر بگذارند. بسیاری از آنها از فشار کاری شدید و نبود امکانات کافی گلایه دارند. پزشکان عمومی و متخصص نیز به دلیل حجم بالای بیماران، فرصت کافی برای ارائه خدمات با کیفیت ندارند.

تهدید مستقیم سلامت بیماران

وقتی یک پزشک یا پرستار در یک شیفت باید به چندین بیمار رسیدگی کند، طبیعتاً امکان توجه دقیق به وضعیت تک‌تک بیماران کاهش می‌یابد. این شرایط، احتمال خطاهای پزشکی و تأخیر در درمان را بالا می‌برد. در واقع، کمبود کادر درمانی تنها مشکل پرسنلی نیست، بلکه به شکل مستقیم سلامت مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مشکلات معیشتی؛ دلیلی برای مهاجرت

مساله معیشت پزشکان و پرستاران نیز به بحران کمبود نیرو دامن زده است. بسیاری از کادر درمانی معتقدند که درآمدشان تناسبی با حجم کار و شرایط سخت محیط بیمارستانی ندارد. پزشکان متخصص در بخش دولتی معمولاً دریافتی‌هایی بسیار کمتر از همکاران خود در بخش خصوصی دارند و پرستاران نیز بارها از حقوق پایین و معوقات مزدی خود گلایه کرده‌اند.

این شرایط باعث شده طی سال‌های اخیر موج مهاجرت پزشکان و پرستاران شدت بگیرد. گزارش‌های غیررسمی نشان می‌دهد تنها در یک سال اخیر هزاران نفر از نیروهای درمانی کشور برای کار در کشورهای حوزه خلیج فارس، اروپا و آمریکای شمالی اقدام کرده‌اند. دلیل اصلی آنها دستمزد بالاتر، شرایط کاری بهتر و احترام بیشتر به جایگاه شغلی عنوان شده است.

تبعات ادامه‌دار بحران سلامت

ادامه این روند می‌تواند نظام سلامت کشور را با چالش جدی‌تری روبه‌رو کند. اگر نیروی انسانی متخصص به اندازه کافی در بیمارستان‌های دولتی حضور نداشته باشد، بیماران بیش از پیش به سمت بخش خصوصی هدایت می‌شوند؛ جایی که هزینه‌ها بسیار بالاتر است و بسیاری از اقشار جامعه توان پرداخت آن را ندارند. در نتیجه، عدالت در دسترسی به خدمات درمانی به خطر می‌افتد.

کمبود نیروی انسانی در بخش سلامت یکی از معضلاتی است که تمام بیمارستان‌های کشور با آن مواجه هستند

سلام ستوده، نماینده مهاباد در مجلس و عضو کمیسیون بهداشت و درمان در این باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: قبل از هر چیز برای جبران کمبود نیرو باید ظرفیت پذیرش در بخش نیروی انسانی و به خصوص پرستار و پزشک افزایش قابل توجهی داشته باشد. متاسفانه در شرایط کنونی کمبود نیروی انسانی در بخش سلامت یکی از معضلاتی است که تمام بیمارستان‌های کشور با آن مواجه هستند.

کمبود 100 هزار نیروی پرستاری که در کشور وجود دارد با پذیرش 10 تا 15 هزار پرستار حل نمی‌شود

او می‌افزاید: کمبود 100 هزار نیروی پرستاری که در کشور وجود دارد با پذیرش 10 تا 15 هزار پرستار حل نمی‌شود. خلاء موجود می‌تواند ضربه‌های جبران ناپذیری به سلامت و اعتماد اجتماعی وارد کند.

پرستار با حقوق 20 میلیون تومانی قطعا نمی‌تواند انگیزه کافی برای ارائه خدمات مناسب به بیماران را داشته باشد

ستوده در پاسخ به این سوال که آیا مهاجرت به دلیل عدم تامین معیشت می‌تواند یکی از دلایل عمده کمبود نیروی انسانی در حوزه سلامت باشد، اظهار می‌دارد: این هم یکی از دلایل است. به هر حال وقتی پرستاری در نهایت حقوقی که دریافت می‌کند 20 میلیون تومان است و بخش اعظم آن را باید برای اجاره بها مسکن پرداخت کند قطعا نمی‌تواند انگیزه کافی برای ارائه خدمات مناسب به بیماران را داشته باشد.

او ادامه می‌دهد: ضمن اینکه کمبود نیروی پرستار در بیمارستان‌ها یعنی کار بیشتر برای کادر درمان، یعنی فشار بیشتر روحی و روانی و این مساله می‌تواند تاثیر مستقیم در کیفیت خدمات ارائه‌شده به بیماران داشته باشد.

تهدید سلامت بیماران و افزایش نارضایتی اولین ضربه کمبود کادر درمان است

این نماینده مجلس در ادامه با اشاره به این مساله که کمبود نیروی انسانی در بخش بهداشت و سلامت به صورت مستقیم با جان بیماران ارتباط دارد، می‌گوید: متاسفانه اولین ضربه‌ این کمبودها متوجه افرادی است که برای دریافت خدمات به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مراجعه می‌کنند.

نمی‌توانیم سلامت بیماران را قربانی سیاستگذاری‌های نادرست کنیم

او می‌افزاید: ما نمی‌توانیم سلامت بیماران را قربانی سیاستگذاری‌های نادرست کنیم. باید راهکارهای مناسبی هم برای تامین نیروی انسانی استاندارد برای حوزه درمان داشته باشیم و هم با تامین معیشت افرادی که در این حوزه کار می‌کنند عامل افزایش کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی شویم.

ستوده در مورد این موضوع که نبود پزشک متخصص در بیمارستان‌های دولتی هم یکی از مشکلاتی است که گویا هنوز راهکاری برای آن اندیشیده نشده است، اظهار می‌دارد: تمام سعی ما این است که قوانینی به تصویب برسد و حوزه بهداشت و درمان به گونه‌ای مدیریت شود که بتواند نهایت تامین رضایت را از طرف مراجعان داشته باشد. همانطور که گفتم متاسفانه در حال حاضر ما در تمام کشور در حوزه بهداشت و درمان با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم که باید هر چه سریعتر برای رفع آنها راهکارهای مناسبی ارایه شود.

او در پایان می‌گوید: تلاش ما در کمیسیون بهداشت و درمان هم این که به این مهم دست پیدا کنیم چرا که اگر این اتفاق رخ ندهد قطعا سطح نارضایتی‌ها بالا خواهد رفت و از همه مهمتر سلامت مردم است که به خطر می‌افتد.