روایت یک هفته پرتلاطم در بازار سرمایه ایران

به گزارش تجارت نیوز، با شروع جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران، شورای عالی بورس برای حفظ منافع سهامداران، تصمیم گرفت تا پایان شرایط جنگی، بازار سرمایه را متوقف کند.

این اقدام پیشگیرانه اگرچه از زیان سنگین جلوگیری کرد، اما نگرانی‌ها درباره آینده بازار را افزایش داد در روزهایی که تنها خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های درآمد ثابت و معاملات فیزیکی برخی بورس‌ها در جریان بود و علائم انتظار، فضای بازار را فراگرفته بود.

این نگرانی ها بی‌جا نبود و نخستین روز پس از بازگشایی، شنبه‌ای نه چندان آرام برای بورس تهران بود. شاخص کل، با افت ۶۲ هزار و ۵۰۴ واحدی، به تراز ۲ میلیون و ۹۲۲ هزار واحد عقبگرد کرد؛ ضربه‌ای که بخش عمده بار آن را افت قیمت در نمادهای بانکی، فلزی، پالایشی و توقف برخی نمادهای بزرگ بازار به دوش کشیدند. بازاری که بدون هیچ دستور و برنامه‌ای از سوی تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران با همان دامنه نوسان مثبت و منفی سه قبل از تعطیلی.

حمید یاری معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در همین رابطه اعلام کرد که بعد از بررسی سناریوهای مختلف به این نتیجه رسیدیم که بازار بدون محدودیت دامه نوسان آغاز به کار کند با آنکه انتظار می رفت با افت شاخص کل همراه باشد.

دومینوی ریزش؛ سهام در سراشیبی

ریزش شاخص به این افت ختم نشد؛ یکشنبه، بازار سرمایه با کاهش ۷۲ هزار و ۸۹۲ واحدی مواجه شد و شاخص به محدوده ۲ میلیون و ۸۴۴ هزار واحد سقوط کرد.

ناظران این افت را در سایه نااطمینانی ناشی از بحران جنگ قابل انتظار خواندند. معاون نظارت بر بورس‌ها، تعطیلی بازار در شرایط بحرانی را طبیعی و موقت دانست و وعده داد بزودی بازار سرمایه به وضعیت عادی بازخواهد گشت.

اما هیجان و بی‌اعتمادی کهنه‌تر از آن بود که به این زودی‌ها رفع شود، دوشنبه با افت ۵۲ هزار واحدی همراه شد تا میزان کاهش شاخص کل طی سه روز به ۱۹۱ هزار و ۷۴۹ واحد برسد.

سه‌شنبه، شاخص کل با افت ۵۷ هزار و ۴۱۰ واحد دیگر، به مرز ۲ میلیون و ۷۳۱ هزار واحد رسید، با وجود تزریق ۵.۵ همت از سوی صندوق تثبیت بازار، این حجم حمایت برای مقابله با صف فروشِ ۳۰ همتی کافی به نظر نمی‌رسید و بسیاری از کارشناسان خواستار ورود جدی‌تر بانک مرکزی و شبکه بانکی به حمایت از بازار شدند.

درست در همین شرایط حجت الله صیدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از آغاز حمایت تدریجی از بازار سرمایه به ویژه سهامداران خرد خبر داد.

چهارشنبه؛ امید زیر سایه ابهام

روز چهارشنبه ریزش شاخص ادامه یافت و بورس تهران ۴۲ هزار و ۲۰۲ واحد دیگر را از دست داد تا در تراز ۲ میلیون و ۶۸۹ هزار واحد متوقف شود. با وجود تشکیل صف فروش ۲۰ همتی در ابتدای معاملات، مداخله و حمایت حقوقی‌ها ۱۶ هزار واحد از این افت را جبران کرد.

ارزش معاملات این روز از مرز ۴۰ همت گذشت، در حالی که سهم معاملات خرد بورس‌ها و فرابورس تنها ۲.۵ همت بود. خروج حقیقی‌ها نیز کماکان ادامه داشت؛ ۱۲.۸ همت از بازار سهام و حدود ۴ همت از صندوق‌های سهامی خارج شد. همزمان ورود ۱.۴ همت پول حقیقی به صندوق‌های درآمد ثابت، از تغییر پارادایم ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران خبر می‌داد.

سرانجام خبر خوش از بانک مرکزی در خصوص حمایت از بازار سرمایه رسید.

شورای عالی بورس برای دومین بار طی یک هفته تشکیل جلسه داد تا منابع حمایتی بیشتری به بازار تزریق کند. سرانجام، توافقی برای حمایت ۶۰ همتی شبکه بانکی و بانک مرکزی از بازار سرمایه حاصل شد.

بانک مرکزی هم‌زمان برای بازیابی اعتماد در زنجیره خودروسازی، سقف اعتباری سایپا را به ۱۲ همت افزایش داد؛ اقدامی معنادار برای یکی از شاخص‌سازترین شرکت‌های بازار که در هفته اخیر بیشترین ریزش‌ها را تجربه کرده بود.

ناظران بازار چه می‌گویند؟

امیر تقی‌خان تجریشی، تحلیل‌گر ارشد بازار سرمایه، با اشاره به اهمیت پیش‌بینی‌پذیری شرایط برای سرمایه‌گذاران می گوید: تا زمان تعیین تکلیف نهایی بحران سیاسی و شفاف نشدن چشم‌انداز کشور، بازار سرمایه نمی‌تواند شاهد رونق باشد.

او معتقد است شوک‌های اقتصادی می‌توانند به شرط شفافیت سازوکارها و حذف رانت‌ها، فرصتی برای اصلاح ریشه‌ای اقتصاد و بازار باشند.

به اعتقاد تجریشی، تقسیم سود عادلانه شرکت‌ها و استفاده بهینه از منابع مالی، تنها زمانی موثر خواهد بود که گره‌های سیاستی و بیرونی بازار نیز باز شوند.

بازار سرمایه در یک هفته پرچالش، درس‌های جدید و قدیمی گرفت؛ از اهمیت نقش سیاست کلان تا ضرورت اصلاحات ساختاری و حمایت هوشمندانه داخلی. در ادامه مسیر، پیوند تصمیم‌گیری سیاسی با اصلاحات اقتصادی بیش از همیشه آشکار شده و آینده بازار، بیش از پیش به توانایی سیاست‌گذاران در بازگرداندن اعتماد گره خورده است.

منبع: ایرنا