الهام میرمحمدی: بیش از دو سال از زمان امضای توافق هستهای میان ایران و پنج قدرت جهانی، که یکی از آنها آمریکا است، میگذرد. ایران با امضای این توافق، موفق شد تورم را که در نتیجه تحریمهای فلجکننده آمریکا افزایش یافته بود، مهار کند. افزایش قابل توجه تولید و صادرات نفت هم از دیگر دستاوردهای دولت ایران در دو سال اخیر بوده است.
به گزارش تجارتنیوز به نقل از سیانان، اگرچه ایران اعلام کرده که با توافق هستهای موافق است، اما شرکتهای خارجی هنوز تمایل چندانی به سرمایهگذاری در این کشور ندارند و دلیل آن هم ترس از لغو این توافق است.
رائول هراود رئیس شرکت خدمات مالی Solidiance میگوید: ایران موفق شده در مسیر جذب سرمایهگذاری پیشرفتهای قابل توجهی داشته باشد، اما این روند همچنان آهسته است. برای انجام این مهم، داشتن دورنمایی روشن از راهبرد ورود به بازار، موضوع بسیار مهمی است.
تحلیلگران معتقدند، آمریکا که حتی پس از امضای توافق هستهای تحریمهای جدیدی را علیه ایران وضع کرده است، مانع اصلی بر سر راه سرمایهگذاران خارجی است.
دونالد ترامپ در تبلیغات انتخاباتیاش این توافق را توافقی «بد» خوانده بود و همواره تهدید به پاره کردن این معاهده و یا مذاکره مجدد در مورد آن کرده است.
وی همچنین روز چهارشنبه، طرح کنگره آمریکا برای اعمال تحریمهای غیرهستهای علیه ایران را به قانون تبدیل کرد. ایران نیز در واکنش به تحریمهای جدید اعلام کرد، این اقدامات آمریکا، توافق امضاشده در سال 2015 را زیر سوال میبرد.
[imp content=”شرکتهای اروپایی به دلیل مواضع اتحادیه اروپا در برابر ایران، احساس امنیت بیشتری میکنند.”]
این در حالی است که شرکت فرانسوی توتال و شرکت ملی نفت چین، ماه گذشته با هدف توسعه میدان گازی پارس جنوبی در ایران، یک قرارداد چند میلیارد دلاری با این کشور امضا کردند.
یک تحلیلگر بازار نفت معتقد است، ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ اوپک، توجه بسیاری از سرمایهگذاران خارجی را به خود جلب میکند. اما تحریمهای جدید روند سرمایهگذاری این شرکتها را کند کرده است.
از سوی دیگر، این شرکتها به دلیل مواضع اتحادیه اروپا در برابر ایران، احساس امنیت بیشتری میکنند. اتحادیه اروپا همواره گفته که به حفظ و اجرای توافق هستهای متعهد خواهد ماند و از دیگر طرفهای این توافق هم درخواست کرده که نسبت به تعهداتشان پایبند باشند.
پیشتر نیز شرکت فولکسواگن آلمان اعلام کرد، در نظر دارد پس از گذشت 17 سال، بار دیگر به فروش اتومبیلهای خود در ایران بپردازد.
شرکتهای آمریکایی در حال حاضر در حاشیه قرار دارند و منتظرند تا نوبت آنها هم برسد. این شرکتها عمدتا از همکاری با ایران ممانعت میکنند.
بسیاری از بانکهای بینالمللی به دلیل هراس از لغو قرارداد هستهای از سوی آمریکا، با ایران کار نمیکنند. امضای قراردادهای بینالمللی مستلزم برنامهریزی و اعتماد است.
[imp content=”شرکتهای آمریکایی برای سرمایهگذاری در ایران، باید از وزارت خزانهداری این کشور مجوز بگیرند.”]
تنها استثنا در مورد آمریکا شرکت بوئینگ است. این شرکت برای فروش 80 فروند جت به ایرانایر، قراردادی به ارزش 8 میلیارد دلار با این کشور امضا کرده است. طبق قرارداد دیگری هم این شرکت در نظر دارد، 30 فروند هواپیما به شرکت آسمان بفروشد.
گفته شده، شرکتهای آمریکایی باید از وزارت خزانهداری این کشور برای سرمایهگذاری در ایران مجوز بگیرند. بسیاری از شرکتهای آمریکایی مدعیاند، این روند بسیار طولانی است و با طرح بسیاری از متقاضیان برای سرمایهگذاری مخالفت شده است.
شرکتهایی هم که موفق به اخذ مجوز میشوند، اطمینان چندانی در مورد تغییر سیاستهای دونالد ترامپ ندارند. به عنوان مثال هفته گذشته، به دنبال آزمایش موشکی ایران وزارت خزانهداری آمریکا، شش شرکت ماهوارهای وابسته به ایران را تحریم کرد.
برخی شرکتها در این راه ریسکپذیری بیشتری دارند، اما شرکتهای بینالمللی ترجیح میدهند محتاطانه فعالیتهای خود را در ایران آغاز کنند.
دولت ترامپ در ماه جولای با اکراه تایید کرد، ایران همچنان به مفاد توافق هستهای پایبند بوده است، با این حال گفت هنوز مشکلات بسیاری پیش رو است.
یک مقام آمریکایی گفته است، دولت ترامپ تمایل دارد راهبردی را در پیش بگیرد که همه رفتارهای مغرضانه ایران را هدف قرار میدهد و تنها بر توافق هستهای متمرکز نیست.
تحلیلگران معتقدند، اگرچه ایران کشوری است که سرمایهگذاری در آن، ریسک بسیاری به همراه دارد، با این حال، نباید تردید داشت که شرکتهای خارجی بسیاری در این مسیر غیرقابل پیشبینی گام خواهند گذاشت و پیمودن این مسیر پرپیچوخم را برای دیگر شرکتها هموار خواهند کرد.