فرخ پوربیژن: دلار سال‌های زیادی است که به عنوان ارز شناخته شده در بازارهای جهانی و اقتصاد بین الملل در حال معامله و رد و بدل است. از این جهت حدود ۴۰ سال پیش شاخصی به نام شاخص دلار در آمریکا تعیین شد که ارزش دلار را در مقابل شش ارز جهانی (یورو، ین ژاپن، پوند بریتانیا، دلار کانادا، کرون سوئد و فرانک سوئیس) و معتبر دیگر می‌سنجد، یکی از مهمترین روش‌های محاسبه نرخ دلار حقیقی یا ارزش ذاتی دلار، تعدیل نرخ ارز اسمی بر اساس مابه‌التفاوت تورم داخلی و امریکا است.

به گزارش تجارت‌نیوز، از این جهت که بازار سهام ایران رابطه تنگاتنگی با قیمت محصولات جهانی دارد و محصولات جهانی با دلار معامله و ارزشگذاری می شوند، تغییرات ارزش ارز پایه برای معامله نیز بر قیمت آن کالا یا محصول تأثیر‌گذار است. پس می‌توان گفت که این دو (شاخص دلار و بورس ایران) همبستگی نزدیکی با یکدیگر دارند که این موضوع می تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم ارزش سهام شرکت‌های بورسی را تحت تاثیر قرار دهد:

1- تاثیر مستقیم افزایش قیمت دلار بر ارزش سهام شرکت‌های بورسی

از نگاه خیلی از کارشناسان سهام شرکت‌های صادرات محور با رشد و در مقابل سهام شرکت‌های واردات محور با کاهش همراه خواهد شد.

صنایع صادرات محور

آن دسته از شرکت‌های پذیرفته شــده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که صادراتی هستند و با نرخ های جهانی قیمت‌گذاری می‌شوند (همانند صنایع پالایشگاهی، پتروشیمی، فلزی، معدنی و …) سودآوری بهتری خواهند داشت و همچنین سایر شرکت‌ها از بابت افزایش نرخ های احتمالی پس از رشد دلار تعدیلات مثبت بسیار خوبی خواهند داد.

صنایع واردات محور

سهام شرکت‌هایی که مواد اولیه آنها از خارج کشور تامین می شود مانند برخی خودرویی‌ها، صنایع دارویی و غذایی و نیز حمل‌و‌نقلی‌ها از این موضوع تاثیر منفی می‌پذیرد، چرا که قیمت و هزینه تمام شده محصولات در این حوزه افزایش می‌یابد. البته به طور کلان با افزایش نرخ ارز نه تنها قیمت کالاهای وارداتی افزایش می‌یابد، بلکه قیمت برخی کالاهای تولیدی داخل کشور هم با افزایش مواجه می‌شود؛ چرا که این رخداد یعنی تضعیف پول ملی در مقابل ارزهای خارجی که تورم را در پی خواهد داشت.

2- تاثیر غیر‌مستقیم افزایش قیمت دلار بر ارزش سهام شرکت‌های بورسی

بیش از نیمی از شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه ایران به نوعی به صورت مستقیم با اقتصاد بین الملل و به خصوص قیمت کالاهای جهانی در ارتباط هستند و همچنین بسیاری از شرکت های دیگر بازار سرمایه ایران به صورت سرمایه گذاری و هلدینگی  (سهامدار شرکت‌های بورسی) فعالیت می کنند که می‌توان گفت به صورت غیر مستقیم با قیمت‌های جهانی محصولات در ارتباط هستند.

از طرفی از آنجا که اقتصاد و بورس ایران وابستگی بسیاری به قیمت نفت دارد و واحد فروش آن به صورت ارزی است، پس با تغییرات واحد ارزی فروش نفت، وضعیت کلان اقتصادی تغییر و موجب تغییر بازدهی بازار سهام خواهد شد. موضوع افزایش نرخ دلار از این جهت برای بنگاه‌های تولیدی قابل توجه است که در برخی موارد می تواند هزینه تولید را در شرکتها افزایش دهد.

 

روند قیمت دلار در یک ماه گذشته

روند شاخص کل بورس در یک ماه گذشته