بازار مسکن مدتهاست در شرایط رکودی قرار دارد و حجم معاملات بسیار کاهش یافته است. این وضعیت در حالی شکل گرفته که قیمت مسکن همچنان افزایشی است. با این حال، راه عبور از این بحران چیست و چگونه میتوان رونق را به بازار مسکن بازگرداند؟ منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن به تجارتنیوز گفته است که بازار مسکن با دو راهبرد اصلی ٰٰٰسیاستهای کلان اقتصادی و تحولات بینالمللی و دیگری ظرفیتها و سیاستگذاریهای داخلی پیش میرود. بهگفته او، در صورتی که در این دو راهبرد گشایشی حاصل شود، رکود بازار مسکن کاهش خواهد یافت و خریداران و سرمایهگذاران را برای ورود به بازار مسکن ترغیب خواهد کرد.
کارشناس بازار مسکن با اشاره به تداوم رکود و کاهش ساختوساز گفت: بازار مسکن هنوز نتوانسته همپای تورم حرکت کند و با توجه به وضعیت فعلی، رونق معمول شب عید امسال نیز بعید به نظر میرسد.
بانک مرکزی در مطلبی که در وبسایت این نهاد منتشر شده، اعلام کرده است که به اطلاعات بازار مسکن دسترسی ندارد و از سال 1403 دسترسی این بانک به اطلاعات خام معاملات مسکن در سامانه "ثبت معاملات املاک و مستغلات" که مبنای تولید گزارش تحولات شهر تهران بود، قطع شده است. تجارتنیوز روز گذشته در گزارشی نسبت به سکوت یک سال و سه ماهه بانک مرکزی درباره اطلاعات بازار مسکن انتقاد کرده و این روند را موجب افزایش قیمتگذاریهای سلیقهای در بازار مسکن دانسته بود.
یک سال و سه ماه است که بازار مسکن در فقر مطلق آماری و فقدان اطلاعات دقیق و مستند به سر میبرد؛ نبود آمار از قیمت و تعداد معاملات مسکن باعث کاهش قدرت تحلیل و زمینهساز قیمتسازیهای گسترده در بازار ملک و مسکن شده است. نهادهایی نظیر بانک مرکزی نیز که پیش از این آمارهای رسمی بازار را منتشر میکردند، مدتهاست از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کرده و بازار مسکن را آشفتهتر از گذشته رها کردهاند. بازاری که اکنون در رکودی عمیق به سر میبرد و در سایه قیمتگذاریهای سلیقهای مشاوران املاک، فروشندگان و خریداران، روزهای تلخی را سپری میکند.
نماینده کارگران در شورایعالی کار با انتقاد شدید از «فریزشدن حق مسکن» تأکید کرد که دولت در تأمین سرپناه استاندارد برای کارگران ناکام بوده است، این شرایط، بخش بزرگی از جامعه کارگری را بهسمت پذیرش «بدمسکنی» در بافتهای فرسوده سوق داده است.
در دو ماه اخیر بازار مسکن به ثبات نسبی رسیده و سطح معاملات ماهانه به حدود ۱۰ هزار فقره رسیده اما به گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک، این بازار از ابتدای آذرماه کساد شده است.
آمار تورم مسکن بهتازگی از سوی مرکز آمار منتشر شده و بررسیها نشان میدهد که این شاخص در آبانماه ۱۴۰۴ با اندکی کاهش همراه بوده است. بر این اساس، تورم ماهانه بخش مسکن به ۲.۷ درصد رسیده و شدت رشد قیمتها نسبت به ماه گذشته کاهش یافته است. مشاهدات میدانی نیز حاکی از آن است که بازار مسکن همچنان در فاز رکودی قرار دارد و حجم معاملات بهشدت افت کرده است؛ این وضعیت میتواند ناشی از افزایش ارزش بازارهای موازی و نگرانی از بروز ریسکهای سیاسی باشد.
میامی با رشد ۹۳.۱ درصد در قیمت واقعی خانهها طی یک دهه گذشته، در میان تمام شهرها از این نظر پیشتاز است و این میزان بسیار بیشتر از افزایش ۱۲.۷ درصدی اجارههاست.
پیشنهاد توقف یک الزام کلان قانونی برای واگذاری زمینهای ۹۹ساله، سیاستگذاری مسکن را در برابر دوگانه «هزینههای هنگفت اجرایی» و «توقف اهداف حمایتی» قرار داده است.
آنچه مشخص شده این است که طبقه متوسط در حال له شدن و فروپاشی محض است. در این شرایط مسئله این نیست که فلان محصول در دسترس عموم مردم باشدیا خیر بلکه مسئله این است که اساساً طبقه متوسط قدرت خریدی ندارد که بخواهد به واسطه آن خودش را در جامعه نشان دهد.
برنامه مسکن استیجاری بعد از گذشت دههها از طرح آن احتمالا قرار است وارد فاز اجرایی شود؛ وزیر راه و شهرسازی در خبر جدیدی اعلام کرده تملک واحدهای مسکونی برای واگذاری به مستاجران آغاز شده و قصد داریم تا پایان سال ۱۰ هزار واحد مسکونی استیجاری را خریداری کنیم و در اختیار متقاضیان قرار دهیم.
نایب رئیس اتحادیه املاک با انتقاد از فعالیت بیضابطه پلتفرمهای آگهی مسکن گفت: وقتی انتشار آگهی بدون چارچوب مشخص انجام شود، بازار دچار آشفتگی میشود و سود آن تنها به جیب سودجویان میرود.
بازار مسکن همچنان در روند رکودی قرار دارد و بسیاری از واحدهای عرضهشده هنوز فروش نرفتهاند؛ قیمتهای بالا و موقعیت نامناسب برخی املاک، خریداران مصرفی را برای ورود به معاملات، ترغیب نمیکند. منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن به تجارتنیوز گفته است که مراجعه متقاضیان خرید و فروش مسکن به دفاتر مشاوران املاک اندکی افزایش یافته اما فروشندگان نیز همچنان مردد هستند و اقدامی جدی برای فروش ملک خود نکردهاند. او معتقد است که تعداد فایلهای موثر، مناسب و قابل اعتماد ملکی در مناطق مختلف، اندک است.
یک توسعهگر صنعت ساختمان و انبوهسازی هشدار داد که در نیمه دوم ۱۴۰۴، تنها راه بقا در بازار متورم و بیثبات ساختوساز، اتکا به هوش اقتصادی و تصمیمگیری مبتنی بر داده است.
بررسی آمار تورم مسکن در مهرماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که تورم این بخش مانند ماه گذشته افزایشی بوده به عدد سه درصد رسیده است. تورم بخش اجاره نیز رشد کرده و همپای تورم مسکن حرکت کرده است. این در حالی است که تورم نقطه به نقطه و سالانه مسکن روند کاهشی دارد و بهنظر میرسد، افزایش تورم ماهانه در نبود تقاضای موثر در بازار مسکن، بهعلت پیروی از تورم عمومی بوده است. انتظار میرود قیمت خانه در تهران به متری ۱۲۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده باشد.
