برنامه شماره بیست و یکم
سلام. صبحِ پنجشنبه بیست و ششم آبان‌ماه شما بخیر. به بیست و یکمین پادکست رادیو تجارت‌نیوز خوش آمدید. به همراه تحریریه تجارت‌نیوز تلاش کرده‌ایم در کمتر از نیم‌ساعت آینده نگاهی خبری-تحلیلی به اخبار اقتصادی و تجاری هفته گذشته داشته باشیم و بگوییم بازارها پس از گذشت دو ماه از مناقشات داخلی چه شرایطی را تجربه می‌کنند و اوج‌گیری قیمت دلار، انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا و تحریم‌های تازه علیه ایران چه اثری بر بازارهای دیگر کشور خواهد گذاشت خصوصا اکنون که طرف آمریکایی از پایان فرصت ایران برای برجام می‌گوید.
وضعیت بازار کالاهای اساسی چطور است؟
با توجه به افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی در هفته‌های اخیر بازار نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. در همین زمینه وحید شقاقی‌شهری، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی، در مصاحبه‌ای که با اکرم فیض‌آبادی، خبرنگار تجارت‌نیوز داشت، اعلام کرد: اقتصاد ایران در حوزه کالاهای سرمایه‌ای و مصرفی، واردات‌محور است و از همین رو تحولات بازار ارز بر تمام کالاها اثر مستقیم می‌گذارد.
*وعده‌های جام‌جهانی یکی پس از دیگری تکذیب می‌شود
هفته آینده رقابت‌های جام جهانی۲۰۲۲ شروع می‌شود. بزرگترین رویداد ورزشی که به گفته تحلیلگران اقتصادی، فرصت مغتنمی برای رونق گردشگری در کشور میزبان و کشورهای همسایه قطر بود اما اکنون به نظر می‌رسد دست ایران از این بازار کوتاه مانده است.
به گفته وزیر ورزش تاکنون تنها۲۲ هزار نفر در ایران توانسته‌اند بلیت این بازی‌ها را تهیه کنند. این درحالی‌ست که پیشتر، حمیدرضا دهقانی، سفیر ایران در قطر از پیش‌بینی حضور۵۰۰ هزار ایرانی در قطر برای دیدن رقابت‌های جام جهانی خبر داده بود. عاطفه محمودی، خبرنگار تجارت‌نیوز در گزارشی به ارزیابی این تناقض آماری پرداخته و نوشته است:
بر اساس آمارهای وزیر ورزش، تنها حدود چهار درصد از پیش‌بینی‌های اولیه در زمینه خروج گردشگر از ایران به قطر محقق شده و اگر این رقم را با تعداد بلیت خریداری شده از سوی ایرانیان خارج از کشور جمع کنیم، این رقم در بهترین حالت به 7 درصد می‌رسد.
نکته دیگر این است که پیش‌بینی حضور 500 هزار ایرانی در جام جهانی از همان ابتدا هم ادعای بزرگی بود تنها کافیست بدانیم که براساس پیش‌بینی‌ها کلِ تماشاگران جام جهانی حدود یک و نیم میلیون نفر خواهند بود و رقم ادعایی آقای سفیر یک سوم کل این میزان می‌شود.
*قهر شاپرک با کسب‌وکارهایی که اینماد ندارند
19 آبان‌ماه شاپرک نامه‌ای به شرکت‌های پرداخت‌یاری ارسال کرد که در آن بر لزوم داشتن اینماد توسط درگاه‌های پرداخت و انطباق هویت دارنده درگاه با هویت صاحب نماد تاکید شده بود. طبق این نامه به شرکت‌هایی که تا پیش از این بدون نماد اعتماد الکترونیک فعالیت می‌کردند، 3 ماه فرصت داده شده تا نماد اعتماد الکترونیک دریافت کنند. این درحالی است که بحث الزام در دریافت اینماد در گذشته، تنها برای کسب‌وکارهای جدید مطرح بود نه تمام کسب‌وکارها.
این اتفاق آن‌هم در شرایطی که فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنت، فشار حداکثری را به کسب‌وکارهای دیجیتال وارد کرده، موج عظیمی از نارضایتی‌ها را از جانب فعالان این حوزه به همراه داشته تا جایی که جانشین رئیس کمیسیون راهبردی اقتصاد دیجیتال خواستار لغو فوری آن شد. گفتگوی حمیده حبیبی، کارشناس کسب‌وکارهای دیجیتال با مهدیه اسماعیلی، خبرنگار تجارت‌نیوز را می‌شنوید.
*تحلیل هفته؛ چند سال طول می‌کشد تا یک کارگر در تهران صاحب خانه شود؟
رادیو تجارت‌نیوز در هر برنامه شما را با تحلیل یک رخداد اقتصادی مهم همراهی خواهد کرد و سعی می‌کنیم به زبان ساده توضیح دهیم که این خبرها چگونه روی اقتصاد زندگی شهروندان و بازارهای ایران اثر می‌گذارد. تحلیل این هفته سوسن یحیی‌پور، خبرنگار تجارت‌نیوز به این سوال پاسخ می‌دهد که یک کارگر ایرانی با پایه حقوق مصوب چند سال طول می‌کشد تا در تهران صاحب خانه شود.
135 سال طول می‌کشدیک کارگر در تهران خانه‌دار شود؛ تازه اگر مسکن گران‌تر نشود!
تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در پایتخت ایران از 43 میلیون تومان عبور کرده است، بنابراینیک کارگر مجبور است یک‌سوم حقوق خود را به مدت 135 سال پس‌انداز کند تا در نهایت خانه‌دار شود. نگاهی به همین سطور به خوبی نشان می‌دهد که چقدر صاحب‌خانه شدن به امری محال بدل شده است.
جزئیات داده‌های آماری بانک مرکزی حکایت از این دارد که که اگر حداقل حقوق و مزایای یک کارگر ایرانی را حدود پنج میلیون و 680 هزار تومان در نظر بگیریم، درآمد سالانه یک کارگر حدود 68 میلیون و 160 هزار تومان می‌شود. میزان درآمدی که نه تنها برای خرید خانه مناسب نیست، بلکه معادل حدود یک‌سوم قیمت پراید است!
با یک ارزیابی اقتصادی از تحرکات انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا شنونده پادکست تجارت‌نیوز هستید:
بازگشت ترامپ به صحنه؟
انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا و رقابت میان حزب دموکرات و جمهوری‌خواه برای کنترل مجلس نمایندگان و مجلس سنا موضوع شماره یک این روزهای ایالات متحده است. انتخاب رئیس جمهور بعدی، اختیارات جو بایدن و البته سیاست خارجی آمریکا و مذاکرات برجام به نتیجه پیشتازی هر حزب در اینانتخابات بستگی دارد. با اتمام رای‌گیری و شمارش آرا در اکثر ایالت‌ها، جمهوری‌خواهان با 217 رای کنترل مجلس نمایندگان آمریکا را به دست آوردند اما در رقابت با دموکرات‌ها برای گرفتن کرسی‌های مجلس سنا با اختلافِ یک کرسی شکست خوردند. دونالد ترامپ نیز به عنوان رهبر حزب جمهوری‌خواه بار دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری این کشور شد. موسیقی میان‌بخشی
گفتگوی هفته
الزام استفاده از اینماد در کسب‌وکارهای دیجیتالی با حوزه رمز ارز چه خواهد کرد؟ این محور اصلی گفتگوی سینا مناجاتی‌پور، خبرنگار تجارت‌نیوز با نیما نعیمی‌خواه، عضو انجمن بلاکچین ایران و فعال حوزه رمزارز است. نعیمی‌خواه در این مصاحبه به این موضوع اشاره می‌کند که با این الزام بعید نیست فعالان حوزه رمزارز به جای استفاده از صرافی‌های داخلی به سراغ صرافی‌های خارج از ایران بروند که هم پرریسک‌تر هستند و هم اسباب خروج سرمایه از کشور را فراهم می‌کنند:
تحلیل و پیش‌بینی بازارهای هفته پیش رو
به رسم هر هفته در چند دقیقه باقی‌مانده از پادکست رادیو تجارت نیوز، از زبان کارشناسان بازارهای مالی، وضعیت هفته آینده را برای شما پیش‌بینی می‌کنیم و سعی داریم به این سوال جواب بدهیم که ناآرامی‌های داخلی و تغییرات معادلات جنگ روسیه در اروپا چه اثری بر اقتصاد کلان جهان و بازارهای ایران داشته است:
*پیش‌بینی بازار ارز:احتمال افتی کوتاه و موقتی در قیمت دلار
تحلیل و پیش‌بینی بازارهای هفته آینده را با ارزیابی علی طباطبایی، کارشناس بازارهای مالی از رشد قیمت دلار آغاز می‌کنیم که در گفتگو با سارا صفاری، خبرنگار تجارت‌نیوز از آینده قیمت دلار در نبود امید برای احیای گفتگوها در مسیر برجام می‌گوید.
*پیش‌بینی بازار سکه و طلا؛ عوامل اثرگذار بر قیمت
محمد کشتی‌آرای، کارشناس بازارهای مالی در پیش‌بینی این هفته از وضعیت قیمت طلا به این سوال پاسخ داده که بازار سکه و طلای کشور در واکنش به نوسانات قیمت دلار به کدام سو خواهد رفت؟
*پیش‌بینی بازار خودرو؛ سه‌نرخی شدن یک بازار!
وجود دو نرخ در بازار خودرو طی سال‌های اخیر انتقادات بسیاری از کارشناسان را به دنبال داشت. همین تفاوت قیمت بین قیمت کارخانه و بازار بود که خودرو را از کالای مصرفی به کالایی سرمایه‌ای در ایران تبدیل کرد و خودروسازان نیز با استفاده از همین موقعیت، بیش از سه سال است که لاتاری فروش خودرو راه انداخته‌اند و در هر مراسم قرعه‌کشی، میلیون‌ها نفر را سرگرم خود می‌کنند.
در حالی که انتظار می‌رفت دولت با نزدیک‌کردن قیمت خودرو کارخانه‌ای و حاشیه بازار و در نهایت حذف یکی از قیمت‌ها، بساط دلالی و واسطه‌گری را از این بازار برچیند، حالا با طرح عرضه خودرو در بورس و کشف قیمت‌های جدید، این بازار سه‌نرخی شده است. گویا قرار نیست که بزرگترین صنعت غیرنفتی ایران،یک روز بدون رانت را بگذراند. سعید مدنی، مدیرعامل سابق سایپا، نیز در گفتگو با زهرا رسولی، خبرنگار تجارت‌نیوز، افزایش رانت در بازار را پس از سه‌نرخی‌شدن تائید می‌کند و فیروز نادری، کارشناس صنعت خودرو به پیش‌بینی قیمت‌ها در هفته آینده بازار خودرو می‌پردازد.
*پیش‌بینی بازار مسکن: فرسنگ‌ها فاصله تا خانه‌دار شدن مردم
در بخش پیش‌بینی این هفته بازار مسکن به جای رسم معمول، به ارزیابی نقش صندوقِ نوپای املاک و مستغلات در روند خانه‌دار شدن مردم پرداخته‌ایم و زینب مختاری، خبرنگار تجارت‌نیوز توضیح می‌دهد که چطور ایجاد چنین صندوق‌هایی به تامین منافع شهرداری‌ها و شرکت‌های بسازوبفروشی می‌شود:
سازمان بورس به تازگی از نخستین صندوق املاک و مستغلات رونمایی کرده است؛ صندوقی که مسئولان مدعی هستند هدف آن تامین مالی بازار املاک و خانه‌دار کردن مردم است.
کارشناسان نگاه دیگری به این صندوق دارند و خلاف اظهارات مسئولان، کارکرد آن در بازار ملک را نه خانه‌دار شدن مستقیم مردم بلکه تامین منافع شهرداری‌ها و شرکت‌های فعال در صنعت ساختمان‌سازی می‌دانند. به ویژه آنکه تمرکز سرمایه‌گذاری این صندوق روی املاک چندسال ساخت است و همین خصوصیت، انتقاد دیگری را مبنی بر دورشدن از هدف ساخت مسکن جدید، در این صندوق مطرح می‌کند.
از سوی دیگر مسئولان سازمان بورس و صندوق بازنشستگی کشوری- به عنوان متولیان بورس- بر فروش متری و سانتی‌متری خانه از طریق این صندوق‌ها تاکید کرده‌اند بدون آنکه توضیح دهند چند سانتی‌متر خانه یا حتی چندمتر از یک آپارتمان به درد کدام خانوار فاقد مسکن خواهد خورد؟!
دقیقه پایانی این قسمت، تبریک روز تولدِ محمد شمس لنگرودی، شاعرِ قزل‌آلای عصیانگر است. با صدایِ باران‌زده و شرجی این شاعر، آخرین روزهای آبان را در کنار یکدیگر هستیم. خدانگهدار.
