فرزادفخریزاده متولد سال 1366 است. او با کتاب «فیزیک مالی» به بورس و اقتصاد علاقهمند شد و حالا زمینه مطالعاتی او بازار سرمایه است و اقتصاد رفتاری. هدف او این است که مفاهیم دشوار اقتصادی و مالی را به مثالهایی ملموس، زبانی ساده و روایتی داستانی تشریح کند.
با دوستانم در کافه جمع شدیم تا شغل جدید «میلاد» را جشن بگیریم. حالا او دو برابر قبل حقوق میگیرد و از این بابت خوشحال است. دیری نگذشت که فهمیدیم میلاد چندان هم خوشحال نیست. چون در شغل جدید باید دو ساعت بیشتر از معمول کار کند. اما چرا کار بیشتر الزاما اتفاق بدی است؟ […]
شرکتهای زیادی اعتبارشان را به خاطر «شکستهای پیشبینینشده» از دست دادهاند، یا برای جبران خطاهایشان مجبور شدهاند هزینههایی سنگین بپردازند. برای نمونه میشود به آتش گرفتن تلفنهای هوشمند Samsung Galaxy Note7 اشاره کرد. ابزار FMEA یا ابزار تحلیل حالتهای شکست و اثرات آن (Failure Modes and Effects Analysis) برای پیشگیری از همین هزینههای سنگین، طراحی […]
پیشبینی شاخص بورس از چالشهای بازار سرمایه است. از سرمایهگذاران خرد تا شرکتهای سرمایهگذاری دوست دارند بدانند که رفتار بعدی بازار به چه شکل خواهد بود. آیا بازار رونق میگیرد؟ یا به خاطر رکود، سرمایهها رو به نابودی میرود؟ برای پیشبینی شاخص بورس روشهای مختلفی وجود دارد. از نگاههای بنیادین به صنایع گرفته تا تحلیلهای […]
بیکاری انواع و اقسام متفاوت دارد. در تعریف اقتصادی به کسی که جویای کار باشد و نتواند کار پیدا کند، بیکار میگویند. با این وجود در تعاریف مختلف، از انواع دیگر بیکاری هم یاد شده است. مثلا برخی از اقتصاددانان، کسی که شغل دارد، اما به دلیل عدم رضایت از شغل فعلی به دنبال کار […]
برای بیشتر مردم نوشتن کار سختی است. آنها میتوانند ساعتها بنشینند و صحبت کنند، اما همین که خودکار را برمیدارند (یا مثل من مقابل کامپیوتر مینشینند) تمام کلمات از ذهنشان فرار میکنند. کار وقتی دشوارتر میشود که میخواهید دو هزار یا بیست هزار کلمه در مورد یک موضوع بنویسید. از ابتدای سال 1396 تا امروز، […]
آیا از میانگین جامعه باهوشتر هستید؟ آیا فکر میکنید کمتر از دیگران دروغ میگویید؟ آیا از بیشترِ مردم باانصافتر و مهربانتر هستید؟ اگر فکر میکنید از دیگران باهوشتر، صادقتر، باانصافتر و مهربانتر هستید، احتمالا رازهایی وجود دارد که در مورد مغز خود نمیدانید. نکته اینجا است که بیشتر مردم فکر میکنند از بیشتر مردم باهوشتر […]
از خانه بیرون میآیم. چشمم میسوزد. گلویم درد میکند. سرم گیج میرود. برای دیدن آلودگی لازم نیست به دور دست نگاه کنم. هوای آلوده مثل مه جلوی دید را میگیرد. تابلویی در اتوبان میگوید «طرح زوج و فرد امروز از مقابل در اجرا میشود». اما در خیابان پر است از ماشینهایی با پلاکهای زوج و […]
ما ذهن ناکاملی داریم. ذهنی که در مواجهه با مسائلی بسیار ساده، به طرز خندهداری اشتباه میکند. با این وجود، ما به این ذهن ساده به شدت اعتماد داریم. فکر میکنیم چیزهایی که به یاد میآوریم را واقعا به یاد میآوریم، در حالی که بسیاری از خاطرات ما جعلی هستند و در ذهنمان ساخته میشوند. […]
بحث بین سرمایهداری و سوسیالیسم بحثی طولانی و بهظاهر بینتیجه است. این که بهتر است کشورها به سمت اقتصادی آزاد حرکت کنند یا باید ملاحظات اجتماعی را در فعالیتهای اقتصادی منظور بدارند، هنوز هم روشن نیست. هر بار که به سمت خصوصیسازی میرویم با کوهی از مشکلات مواجه میشویم و در عمومی کردن خدمات، مشکلات […]
اقتصاد کلاسیک انسان را موجودی عاقل تصور میکند که میکوشد تصمیمهایی بهینه بگیرد. در سالهای اخیر، اقتصاددانان زیادی پیدا شدند که بر غیرعقلایی بودن انسان تاکید داشتند. نظریه عقلانیت کراندار یا محدود (Bounded rationality) توضیح میدهد که انسان موجودی عقلایی و منطقی است، اما مقدار عقلایی بودن او محدود است. موضوعی که در اقتصاد رفتاری […]
ما اغلب تصمیمهایی میگیریم که لذت آنی دارند، اما منفعت بلندمدت را برآورده نمیکنند. کتاب سقلمه، تلنگر یا ناج یکی از مهمترین کتابهای قرن بیستویک و البته معروفترین کتاب ریچارد تیلر، برنده نوبل اقتصاد در سال 2017 است. بیشتر مردم به درستی میدانند چه چیزی برایشان خوب یا بد است. مثلا آنها میدانند که باید […]
شما هم این روزها احساس میکنید عصبانی هستید؟ حتی شاید درست ندانید از چه چیز، فقط احساس کنید که خشم در رگهای شما جریان دارد. یا شاید اگر دلیل خشم شما را بپرسیم، فهرستی بلندبالا شامل حقوق پرداختنشده، بیوفایی یار، خرابی ماشین، بیپولی، تورم، بیخوابی، مشکلات کاری، نفرت از ثروتمندانِ زحمتنکشیده و هزاران مشکل دیگر […]
در نمایشنامه تاجر ونیزی، نوشته ویلیام شکسپیر، آنتونیو از یک رباخوار یهودی به نام شایلاک پول قرض میکند. شایلاک به عنوان ضمانت، سندی از آنتونیو میگیرد که در صورت پسندادن وام، او حق دارد یک پوند از گوشت آنتونیو را ببُرد. احتمالا اصطلاح پوست در بازی از همینجا آمده و بر جلد یکی از کتابهای […]
چندی پیش به همراه گروهی از دوستان به همدان سفر کردیم. در نزدیکی گنجنامه و در بازار دستفروشان بودیم. داشتم به آنها توضیح میدادم که چطور صنعت گردشگری میتواند به اقتصاد و مردم این شهر کمک کند. یکی از همراهان از دستفروشها خرید میکرد. یک کلاه، یک عینک آفتابی و یک وسیله بازی. این سه […]
کتاب اقتصاد فقیر یکی از کتابهای متفاوت اقتصادی است که بجای نشستن پشت میز و فکر کردن به سوالات کلی اقتصادی، با رفتن به دل جامعه و بررسی نیازهای فقرا به رشته تحریر درآمده است. نویسندگان این کتاب (آبهیجیت بنرجی و استر دوفلو) در سال 2019 برنده نوبل اقتصاد شدند. همین موضوع بهانهای شد برای […]
در سال 1398 تعداد زیادی از سرمایهگذاران با هدف کسب سود به سوی بورس جذب شدند. آنها شنیده بودند در وضعیتی که بازار ارز نزولی است، معاملات مسکن راکد است، حباب سکه دارد میترکد و قیمت خودرو افت خواهد کرد، بورس همچنان میتازد. آنها برای آن که از این سرمایهگذاری عقب نمانند، در اولین فرصت […]
اثر بامل یا بیماری هزینهها (Baumol cost disease) توضیح میدهد که چرا قیمت همهچیز دارد به شیبی عجیب رشد میکند و گران میشود، حتی چیزهایی که واقعا بهتر نمیشوند. بگذارید با یک مثال شروع کنیم. امروز برای این که سوار یک ماشین راحت بشوید باید حداقل 300 میلیون تومان هزینه کنید. اگر بخواهید از مرز […]
ایرانیها، حتی اگر اهل شعر نباشند حتما حافظ را میشناسند. چند بیتی از او را حفظ هستند. شب یلدا فال حافظ میگیرند و برخی از جملات او را به عنوان ضربالمثل بهکار میبرند. شاعری که بیش از تمام شعرای تاثیرگذار بر ذهنیت زبانی و ادبی ما تاثیر گذاشته است. این شاعر شهیر آثار اقتصادی زیادی […]
یکی از همکاران شما با جعبه شیرینی خانگی و تازه به سر کار میآید. موقع صرف چای او شیرینی را به دیگران تعارف میکند. همه، به غیر از یک نفر که رژیم گرفته است، شیرینی بر میدارند. خیلی هم خوشحال و راضی هستند. روز بعد او با همان شیرینی سر کار میآید. اما این بار […]
تفکر استراتژیک یک توانایی است که هرکس میتواند آن را به دست بیاورد. این کار به دانش، تجربه و تمرین نیاز دارد. با این وجود بعضی از افراد بهطور طبیعی در تفکر استراتژیک قویتر از دیگران هستند. این افراد دیدگاهی دارند که به کمک آن میتوانند آینده بهتری را برای خود و دیگران خلق کنند. […]