همه فناوری‌ها همیشه در یک جهت (رو به بهبود و پیشرفت) حرکت نمی‌کنند و بسیاری از آن‌ها، به دلایل مختلف شکست می‌خورند. حدود یک قرن پیش تصور می‌شد که تا سال 2000 میلادی، همه خانه‌ها یک ربات خدمتکار خواهند داشت. با این همه، امروز نه فقط چنین چیزی محقق نشده، که بسیاری نگران آن هستند […]
در جایی که قدبلندها و لاغرها حقوق بیشتری می‌گیرند و مدیرعامل روی بزرگ‌ترین و بهترین صندلی می‌نشیند، آیا می‌توان از «عدالت در محیط کار» سخن گفت؟ محیط‌های کاری می‌توانند نسخه‌های مینیاتوری جامعه باشند و هر آنچه در یک جامعه بزرگ‌تر دیده می‌شود، می‌تواند در مقیاسی کوچک‌تر در یک شرکت یا سازمان هم قابل مشاهده باشد. […]
آیا «زیاد کارکردن» به خودیِ خود یک ارزش است؟ چرا گاهی ممکن است «کمتر کارکردن» برای افزایش بهره‌وری اقتصادی مفید باشد؟ معروف است که ژاپنی‌ها بسیار زیاد کار می‌کنند، به اندازه‌ای که گاهی در حینِ کار بیهوش می‌شوند. این چشم‌بادامی‌های شرقِ آسیا اما مثال خاصی هستند، چرا که «زیاد کارکردن»، جزئی از فرهنگ آن‌ها است […]
در سال‌های ِ آینده، احتمالا بهار سال 1398 را به غیر از اوج‌گیری تنش‌ها میان ایران و آمریکا، با چیز دیگری هم به یاد خواهند آورد: حشره‌ها. اما آیا حضور این مهمان‌های موقتی شهرهای ایران در بهار 1398، می‌تواند بر اقتصاد ما هم تاثیر داشته باشد و اگر این موجودات کوچک از بین بروند، بلایی […]
آیا بانک‌های ایران در آستانه ورشکستگی هستند؟ به عبارت دیگر، چقدر احتمال دارد که در آینده‌ای نه‌چندان دور، ورشکستگی بانک‌ها در ایران از یک نگرانی به یک واقعیت بدل شود؟ خیلی‌ها فکر می‌کنند نابسامانیِ اقتصادی می‌تواند دومینو وار از یک بخش به بخش‌های دیگر تسری پیدا کند و وقتی این دومینوها به نظامِ بانکی برسند، […]
آیا شایسته‌سالاری در همه‌جا رعایت می‌شود؟ چرا از برنده‌شدن بعضی‌ها خوشحال نمی‌شویم؟ اگر تمایل داشته باشید، می‌توانید پیش از مطالعه مقاله، در نظرسنجی زیر هم شرکت کنید. نتایج این نظرسنجی برای همه کسانی که در آن شرکت می‌کنند قابل مشاهده است و احتمالا به فهم این مقاله و ارائه تصویری از رویکردِ ما ایرانی‌ها در […]
تا به‌حال به این فکر کرده‌اید که تلویزیون خانه‌تان را از برق بکشید و به جای نشستن پای برنامه‌های تلویزیونی، وقتتان را با کارهای دیگری پر کنید؟ خیلی‌ها ممکن است بگویند مخالفت با تماشای تلویزیون یک پز روشنفکری است و حتی روشنفکران هم احتمالا بعد از شام سریال «بازی تاج‌وتخت» را می‌بینند! این انتقاد به […]
ارسطو، فیلسوف یونانی، به عنوان کسی که یکی از معتبرترین تقسیم‌بندی‌های اولیه از علوم را بیش از 2600 سال پیش صورت‌بندی کرد، «اقتصاد» را علم «مدیریت خانواده» تعریف می‌کند. به این معنا، مقصودِ ابتدایی از اقتصاد در زمان ارسطو این بود: چه کنیم که دخل‌و‌خرج خانه‌مان با هم بخواند. به عبارت دیگر، اقتصاد در جایگاهِ […]
«دانش عددی» (numeracy) چیست و چطور ممکن است که عده‌ای با این دانش، سر شما کلاه بگذارند؟ پیش از شروع بحث، لطفا به این سوال جواب بدهید: [totalpoll id=”373358″] پاسخ صحیح این پرسش را در انتهای مقاله بخوانید. قبل از مطالعه مقاله، می توانید پادکست زیر را هم گوش کنید. [podcast id=”373347″] این عددهایِ چموش […]
کارفرما، کارآفرینی است که برای ما شغل ایجاد می‌کند. با این همه، اختلاف در محل کار ممکن است کار را به شکایت کارگر از کارفرما بکشاند. اما «قانون کار» در مورد شکایت از کارفرما چه می‌گوید؟ اختلاف میان انسان‌ها امری عادی و صد‌درصد طبیعی است. حل اختلاف اما بر خلاف خودِ اختلاف، نیازمند ساز وکارهایی […]
فکر کنید چه اتفاقی می‌افتاد اگر مبادله کالا و خدمات در اقتصاد، نه برای کسب سودِ آنی، که به دلایلی دیگر صورت بگیرد؟ «وقف» و «اعانه»، مدل‌های اقتصادیِ جایگزین در تامین مالی هستند که البته قرن‌ها قدمت دارند. مبادله غیر بازاری (non-market exchange) کالا و خدمات، فرآیندی است که تا پیش از صورت‌بندی قوانین عرضه […]
«دکتر؛ مهندس؛ خلبان و پلیس». این پاسخ بسیاری از متولدین دهه 1360 در مقابل پرسش «وقتی بزرگ شدی، می‌خواهی چه‌کاره شوی؟» بود. آموزش در دهه‌های آینده اما آن‌قدر تغییر می‌کند که پاسخ به این پرسش، کند و کاوی دیگر می طلبد. پاسخ متولدین دهه‌های 1370 و 1380، به پرسش از اینکه می‌خواهد در آینده چه‌کاره […]
بانک مرکزی چیست و واقعا چطور کار می‌کند؟ بانک مرکزی الزاما بزرگ‌ترین بانک یک کشور نیست و بیشترین دارایی‌های نظام بانکی را در اختیار ندارد. با این همه، مدیریت بانک مرکزی احتمالا مهم‌ترین بخش از حکمرانی اقتصادی در یک کشور است. طرفداران پروپاقرص سریال بازی تاج و تخت (Game of Thrones)، قطعا این صحنه را […]
در روزهای ابتدایی اردیبهشت‌ماه سال 1398، ایالات‌متحده آمریکا، فرآیند به صفر رساندن فروش نفت از سوی ایران را کلید زد. تحریم نفت ایران، پیش‌ازاین و در ابتدای دهه 1390 خورشیدی هم تجربه شده بود. بااین‌همه، فشار آمریکا برای قطع کامل فروش نفت از سوی ایران، تاکنون سابقه نداشته است. در دور پیشین تحریم ایران، اتحادیه […]
کار یکی از بنیان‌های اقتصاد هر کشوری است. در فرهنگ‌های گوناگون، انسان‌ها به نحوهای متفاوتی به کار و اشتغال تشویق شده‌اند. اما تقریبا از همان ابتدای تمدن بشری درباره جزئیات و تعریف کار و اشتغال اختلاف‌نظرهای زیادی وجود دارد. این اختلاف‌نظرها باعث ایجاد پیش‌فرض‌ها و یک ادراک عمومی متفاوت از این مقوله در ملل مختلف شده […]
تاریخ تحریم اقتصادی در جهان قدمتی به‌اندازه تاریخ تمدن دارد. بستن مسیر تامین آب به روی دشمنان احتمالا یکی از نخستین اشکال تحریم اقتصادی بوده که اکنون به قالب‌هایی کاملا نوین درآمده است. تحریم اما هر چه باشد، یا منتهی به جنگ است و یا منتج به جنگ. در این نوشتار می‌کوشیم هر آنچه در […]
تاریخ جهان بیش از آنکه تاریخ سازندگی باشد، تاریخ تخریب است. در طول حدود 6 هزار سال تاریخ تمدن، جنگ‌ها، بیماری‌ها، نسل‌کشی‌ها و محو شدن حکومت‌ها از روی زمین، بسیار فراگیرتر بوده‌اند تا دوره‌های صلح و شکوفایی. نظم کنونیِ جهان در پایان جنگ جهانی دوم شکل گرفت و کسانی مانند «جوزف شومپیتر» اقتصاددان مکتب اتریشی […]
در بهار 1398 و در سالی که با محکم کردن کمربندهای اقتصادی شروع شد، دولت دوازدهم یکی از طرحهای بر زمینمانده خود در زمینه مسکن را کلید زد. طرح «مسکن امید»، که اکنون با افتتاح 324 واحد مسکونی و 63 واحد تجاری در منطقه 18 تهران اجرا می‌شود، در واقع نسخهای از طرح ضدرکودی دولت […]
