درهم امارات: پناهگاهی در عصر نوسانات جهانی

به گزارش تجارت نیوز، درهم امارات (AED) به‌عنوان ارز این بازیگر، در بازارهای جهانی از جمله ارزهایی است که از ثبات نسبی برخوردار است و نقش کلیدی در مبادلات مالی جهانی ایفا می‌کند. این ارز که به‌طور مستقیم با دلار آمریکا (USD) در ارتباط است، از همین رو به واسطه نوسانات بازار جهانی و سیاست‌های پولی آمریکا، اغلب ثابت باقی می‌ماند. این ویژگی، درهم امارات را به ابزاری امن برای سرمایه‌گذاری و تجارت در منطقه خلیج فارس تبدیل کرده است. علاوه بر این، امارات متحده عربی به عنوان یک مرکز اقتصادی در خلیج فارس، با تجارت گسترده در حوزه‌های مختلف از جمله نفت، گاز، گردشگری و فناوری، به‌طور مستقیم تحت تاثیر نرخ‌های ارز جهانی قرار دارد.

از همین رو تجارت‌پلاس سعی دارد تا در گزارش پیش رو، ضمن ارائه تحلیل روند تبدیل نرخ درهم امارات به ارزهای مختلف، نظیر دلار آمریکا، یورو، پوند بریتانیا، ین ژاپن، فرانک سوئیس و سایر ارزهای معتبر جهانی، با تکیه بر داده‌های به‌روز منابع معتبر مانند بانک مرکزی امارات (Central Bank of UAE) و صندوق بین‌المللی پول (IMF) تصویری جامع از این فرایند ترسیم شود.

پیوند استراتژیک درهم امارات با دلار آمریکا

درهم امارات (AED) به‌طور رسمی به دلار آمریکا (USD) متصل است و نرخ تبدیل آن به‌طور تقریبی ثابت در حدود ۳٫۶۷ درهم به ازای هر ۱ دلار آمریکا است. این پیوند میان درهم امارات و دلار آمریکا یکی از اصلی‌ترین دلایل ثبات نرخ ارز در امارات متحده عربی و به تبع آن در بازارهای جهانی است. سیستم ارزی ثابت (Fixed Exchange Rate) که در آن ارزش درهم امارات به‌طور مستقیم به دلار آمریکا متصل است، یک سیاست پولی است که موجب ثبات نسبی این ارز شده و به‌ویژه برای تجارت جهانی امارات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طبق گزارش بانک مرکزی امارات (Central Bank of UAE) و تحلیل‌های صندوق بین‌المللی پول (IMF) در سال ۲۰۲۲، این سیستم ارزی باعث ایجاد اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران در برابر نوسانات اقتصادی و مالی جهانی می‌شود.

1. پیوندی میمون برای تجارت و سرمایه‌گذاری

از آنجایی که بخش عمده تجارت جهانی امارات به‌ویژه در بخش‌های کلیدی مانند نفت، گاز و محصولات پتروشیمی به دلار آمریکا متکی است، پیوند ثابت درهم امارات به دلار آمریکا موجب کاهش ریسک‌های نوسانی ارز و تسهیل مبادلات مالی و تجاری می‌شود. این ارتباط نزدیک با دلار باعث شده که این بازیگر به‌عنوان مقصد جذاب برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی و توسعه فعالیت‌های تجاری شناخته شود. بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF) در سال ۲۰۲۲، بیش از ۷۰ درصد از تجارت جهانی امارات به دلار آمریکا انجام شده که نشان‌دهنده اهمیت این پیوند در فعالیت‌های اقتصادی است.

2. سایه سیاست‌های پولی آمریکا بر درهم

با توجه به این گزاره که نرخ تبدیل درهم امارات به دلار آمریکا وابسته است، تغییرات در سیاست‌های پولی و اقتصادی ایالات متحده، به‌ویژه تصمیمات بانک مرکزی ایالات متحده (Federal Reserve) در خصوص نرخ بهره و سیاست‌های اقتصادی این کشور، به‌طور مستقیم بر ارزش درهم تاثیرگذار خواهد بود. به‌عنوان مثال، اگر بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را افزایش دهد، به طور معمول ارزش دلار آمریکا تقویت می‌شود و این امر می‌تواند موجب کاهش ارزش درهم امارات نسبت به دیگر ارزهای جهانی شود، اما نرخ ثابت آن به دلار، به‌طور غیرمستقیم در برابر دلار ثابت باقی خواهد ماند. این موضوع در دوره‌های مختلف به‌ویژه پس از بحران‌های اقتصادی جهانی و نوسانات شدید بازار ارز، بیشتر نمایان است. برای نمونه، در سال ۲۰۰۸ پس از بحران مالی جهانی، سیاست‌های انبساطی بانک مرکزی آمریکا (Federal Reserve) به کاهش ارزش دلار آمریکا و افزایش تقاضا برای طلا و دیگر ارزهای امن منجر شد. در این شرایط، درهم امارات که به دلار متصل است، از فشارهای اقتصادی و مالی که دلار آمریکا تحت آن قرار داشت، مصون ماند و این امر باعث شد تا امارات در آن زمان به‌عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاران معرفی شود.

علاوه بر این، تغییرسیاست‌های پولی ایالات متحده، به‌ویژه نرخ بهره و برنامه‌های انقباضی و انبساطی (QE) که توسط بانک مرکزی آمریکا در شرایط بحران‌های مالی به کار گرفته شده، تاثیر قابل توجهی بر ارزش درهم امارات در برابر ارزهای دیگر گذاشته است. برای مثال، در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸، زمانی که فدرال رزرو نرخ بهره را در ایالات متحده به تدریج افزایش داد، در حالی که درهم امارات به‌طور ثابت با دلار باقی ماند، دلار آمریکا تقویت شد و این امر باعث شد تا ارزهای دیگر نظیر یورو و پوند بریتانیا به نسبت درهم امارات ارزش کمتری داشته باشند.

علاوه بر این، پس از پاندمی کووید-19در سال ۲۰۲۰، فدرال رزرو درباره کاهش نرخ بهره به صفر درصد و اجرای برنامه‌های انبساطی پولی تصمیم‌سازی کرد. این سیاست‌ها باعث کاهش ارزش دلار آمریکا در برابر بسیاری از ارزها شد و همچنین فشارهایی به ارزهایی مانند یوان چین و پوند بریتانیا وارد آمد. اما درهم امارات به‌عنوان ارزی که پیوند محکمی با دلار دارد، از نوسانات و تغییرات بی‌ثباتی ارزهای جهانی در این دوره‌ها در امان ماند.

مختصات پیوند درهم با ارزهای جهانی

درهم امارات (AED) به‌عنوان یکی از ارزهای اصلی و ثابت در بازارهای جهانی، علاوه بر پیوند مستقیم با دلار آمریکا، در برابر سایر ارزهای معتبر نیز عملکرد خاصی دارد. نرخ تبدیل درهم امارات به سایر ارزها به‌طور مستمر تحت تاثیر سیاست‌های اقتصادی و پولی کشورهای مختلف قرار دارد. به‌عنوان مثال، سیاست‌های بانک مرکزی اروپا (ECB) و بانک مرکزی انگلستان (BoE) به‌طور قابل توجهی بر نرخ یورو و پوند بریتانیا تاثیر می‌گذارند؛ تغییراتی که به نوبه خود بر نرخ تبدیل درهم امارات تاثیرگذار است. به‌طور مشابه، نرخ تبدیل یوان چین (CNY) و ین ژاپن (JPY) نیز تحت تاثیر سیاست‌های پولی بانک مرکزی چین (PBoC) و بانک مرکزی ژاپن (BoJ) قرار دارد که در هر یک از این کشورها تصمیمات اقتصادی می‌تواند موجب نوسانات قابل توجهی در نرخ تبدیل ارز شود.

از همین رو تجارت‌پلاس در تحلیل پیش رو، به بررسی نحوه تغییرات نرخ تبدیل درهم امارات در برابر چندین ارز معتبر جهانی از جمله یورو، پوند بریتانیا، ین ژاپن، فرانک سوئیس، یوان چین، روپیه هند و ریال سعودی پرداخته است. تفاوت‌های موجود در نرخ‌ها عمدتا ناشی از وضعیت اقتصادی، مالی و سیاست‌های پولی هر کشور است.

یورو و پوند بریتانیا: نوسانات قدرت اقتصادی اروپا و بریتانیا

درهم امارات در رویارویی با یورو به‌طور معمول معادل ۰٫۲۳۵۴ یورو برای هر ۱ درهم است. این نرخ تبدیل نشان‌دهنده وضعیت اقتصادی کشورهای عضو اتحادیه اروپا و تاثیر سیاست‌های پولی بانک مرکزی اروپا (ECB) بر بازار ارز است. طبق برآوردهای صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی کشورهای منطقه یورو و تغییرات نرخ بهره و سیاست‌های مالی این منطقه نیز می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر نرخ تبدیل یورو و درهم امارات داشته باشد. برای مثال، زمانی که بانک مرکزی اروپا (ECB) تصمیم به تغییر سیاست‌های پولی خود می‌گیرد و نرخ بهره را افزایش  می‌دهد، به طور معمول ارزش یورو نسبت به سایر ارزها تقویت می‌شود، که در این میان، نرخ تبدیل یورو به درهم امارات نیز متاثر خواهد شد. بانک مرکزی اروپا در تلاش است تا از طریق سیاست‌های پولی خود، ثبات اقتصادی را در منطقه یورو حفظ کند و بر نوسانات اقتصادی غلبه کند.

پوند بریتانیا (GBP) و سیاست‌های پولی بانک مرکزی انگلستان (BoE)

پوند بریتانیا که به‌عنوان یکی از ارزهای قوی جهانی شناخته می‌شود، با نرخ تبدیل ۰٫۲۰۴۰ پوند برای هر ۱ درهم، به‌طور واضح در برابر درهم امارات ارزش بیشتری دارد. قدرت بالای اقتصاد بریتانیا و سیاست‌های پولی بانک مرکزی انگلستان (BoE) باعث می‌شود که پوند نسبت به درهم امارات نوسانات بیشتری داشته باشد. تغییرات در تصمیمات بانک مرکزی انگلستان خصوص نرخ بهره و سیاست‌های مالی و اقتصادی این کشور نیز قادر است تاثیر زیادی بر نوسانات ارزش پوند در برابر ارزهای دیگر بگذارد. به‌عنوان مثال، پس از تصمیمات مهم سیاسی نظیر برگزیت (Brexit)، که موجب نوسانات شدید در اقتصاد بریتانیا شد، ارزش پوند به‌شدت کاهش یافت و این روند همچنان  بر نرخ تبدیل پوند به درهم امارات تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این، در شرایط اقتصادی مانند دوران پس از برگزیت، بانک مرکزی انگلستان (BoE) با چالش‌های زیادی روبه‌رو بود و تصمیماتش در خصوص نرخ بهره و سیاست‌های انبساطی پولی به‌طور مستقیم بر نوسانات نرخ تبدیل پوند به درهم امارات تاثیر گذاشت. در این دوران، پوند بریتانیا به‌طور قابل توجهی نوسان داشت و این موضوع باعث شد که نرخ تبدیل آن به درهم امارات تحت فشار قرار بگیرد. طبق گزارش‌های صندوق بین‌المللی پول (IMF)، این نوسانات نه‌تنها به‌دلیل تغییرات نرخ بهره، بلکه به طور مشخص در دوران‌هایی که سیاست‌های اقتصادی نامشخص بودند، شدت یافت.

بحران‌ها و نوسانات اقتصادی در منطقه یورو

از سوی دیگر، کشورهای منطقه یورو نیز به‌دلیل بحران‌های مالی اخیر اروپا، همچون بحران حاصل از چنگ در اوکراین، نوسانات زیادی را در نرخ تبدیل یورو به سایر ارزها از جمله درهم امارات تجربه کرده‌اند. بانک مرکزی اروپا، با اجرای سیاست‌های انبساطی مانند خرید اوراق قرضه و کاهش نرخ بهره، سعی در کاهش فشارهای اقتصادی و تقویت رشد اقتصادی داشته که این اقدامات نیز به‌طور مستقیم بر نرخ تبدیل یورو به درهم امارات تاثیر گذاشته است. بر اساس داده‌های بانک مرکزی اروپا (ECB)، این سیاست‌ها به‌ویژه در دوره‌های بحران اقتصادی باعث نوسانات قابل توجهی در نرخ یورو شده است.

ین ژاپن و فرانک سوئیس: نوسانات سیاست‌های پولی و پناهگاه‌های امن

در سال ۲۰۲۵، نرخ تبدیل درهم امارات به ین ژاپن (AED/JPY) نوسانات قابل توجهی را تجربه کرده است. در تاریخ ۲۱ آوریل ۲۰۲۵، نرخ تبدیل به پایین‌ترین حد خود رسید و معادل ۳۸٫۳۱۲ ین برای هر ۱ درهم بود. این کاهش ممکن است ناشی از سیاست‌های انبساطی پولی بانک مرکزی ژاپن (BoJ) و کاهش نرخ بهره در آن زمان باشد.

در مقابل، فرانک سوئیس نیز در سال ۲۰۲۵ نوساناتی را در برابر درهم امارات تجربه کرده است. در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، نرخ تبدیل درهم امارات به فرانک سوئیس به ۰٫۲۱۴۰ فرانک به ازای هر 1 درهم رسید که پایین‌ترین میزان در سال ۲۰۲۵ بود. این کاهش ممکن است به‌دلیل تقویت فرانک سوئیس به‌عنوان ارز امن در برابر بحران‌های اقتصادی جهانی باشد. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، نرخ تبدیل درهم امارات به فرانک سوئیس به‌طور متوسط در حدود ۰٫۲۲۸۷ فرانک به ازای هر ۱ درهم قرار داشت . این نرخ نشان‌دهنده وضعیت اقتصادی سوئیس و تاثیر سیاست‌های پولی بانک ملی سوئیس (SNB) بر بازار ارز است. سیاست‌های پولی انبساطی نظیر خرید اوراق قرضه و کاهش نرخ بهره به‌منظور تقویت رشد اقتصادی و کاهش فشارهای اقتصادی در این دوره‌ها به‌طور مستقیم بر نرخ تبدیل فرانک سوئیس تاثیر گذاشته است.

یوان چین: رشد اقتصادی سریع و تأثیر آن بر نرخ تبدیل

در سال ۲۰۲۵، یوان چین (CNY) به‌عنوان یکی از ارزهای جهانی با رشد قابل توجهی در برابر درهم امارات (AED) مواجه بوده است. نرخ تبدیل درهم امارات به یوان چین در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵ به بالاترین حد خود رسید و معادل ۰٫۵۱۷۰ درهم به ازای هر ۱ یوان بود. این افزایش نشان‌دهنده تقویت یوان به‌دلیل رشد اقتصادی سریع چین و سیاست‌های پولی بانک مرکزی چین (PBoC) است. طبق داده‌های بانک مرکزی امارات متحده عربی (CBUAE)، نرخ تبدیل درهم امارات به یوان چین در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۲۵ معادل ۰٫۵۱۵۶ درهم به ازای هر ۱ یوان بود. این در حالی است که رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۵ به‌طور قابل توجهی تقویت شده هرچند صندوق بین‌المللی پول (IMF) پیش‌بینی کرده که تولید ناخالص داخلی چین در سال ۲۰۲۵ به میزان ۴٫۸ درصد رشد کند که نسبت به پیش‌بینی قبلی ۴٫۰ درصد افزایش دارد. این رشد به‌دلیل کاهش تعرفه‌ها و بهبود شرایط مالی در چین بوده است. با این حال رشد اقتصادی سریع موجب افزایش تقاضا برای یوان و در نتیجه تقویت ارزش آن در برابر سایر ارزها، از جمله درهم امارات، شده است. در این میان بانک جهانی هشدار داده که در سال ۲۰۲۶، رشد اقتصادی چین ممکن است کاهش یابد و به ۴٫۲ درصد برسد. این کاهش به‌دلیل کاهش تقاضای صادرات، کاهش محرک‌های مالی به‌دلیل افزایش بدهی عمومی و کاهش رشد ساختاری اقتصاد چین است.

سایه نرخ تبدیل روپیه هند و ریال سعودی بر درهم امارات

در سال ۲۰۲۵، نرخ تبدیل روپیه هند (INR) و ریال سعودی (SAR) به‌طور مستقیم تحت تاثیر شرایط اقتصادی و روابط تجاری بین کشورهای دارای دو ارز با امارات متحده عربی قرار دارد. نرخ تبدیل این ارزها، هرچند به‌طور مستقیم با درهم امارات (AED) مرتبط نیستند، اما نوساناتشان به‌ویژه به دلیل آن که امارات با کشورهای منطقه خلیج فارس و هند روابط تجاری گسترده‌ای دارد، می‌تواند بر درهم امارات تاثیرگذار باشد. طبق آمار بانک مرکزی امارات (CBUAE)، این بازیگر یکی از مقاصد عمده کارگران مهاجر هندی است که حواله‌های ارزی زیادی از هند به امارات ارسال می‌کنند. بنابراین، نوسانات نرخ روپیه هند می‌تواند بر میزان حواله‌ها و در نتیجه بر نرخ تبدیل درهم امارات تاثیرگذار باشد.

درباره ریال سعودی نیز باید گفت، این ارز که به‌طور مستقیم به دلار آمریکا وابسته است، معمولا نسبت به سایر ارزهای جهانی نوسات کمی تجربه می‌کند از همین رو نرخ تبدیل ریال سعودی به درهم امارات به‌طور معمول ثابت است و این به‌دلیل پیوند ارزی این دو کشور است. طبق داده‌های بانک مرکزی امارات متحده عربی (CBUAE)، نرخ تبدیل ۱ درهم امارات معادل ۱٫۰۵۶۹ ریال سعودی است و این نرخ به‌طور معمول ثابت باقی می‌ماند.

با این حال، هرگونه تغییر در سیاست‌های پولی بانک مرکزی عربستان سعودی (SAMA) یا تغییرات در قیمت جهانی نفت می‌تواند بر ارزش ریال سعودی و در نتیجه بر درهم امارات تاثیرگذار باشد. در شرایطی که عربستان سعودی سیاست‌های انبساطی پولی را اتخاذ کرده یا با کاهش تولید نفت مواجه شود، ممکن است ارزش ریال سعودی تحت فشار قرار گیرد. در این صورت، به‌طور غیرمستقیم، این نوسانات می‌تواند بر نرخ تبدیل درهم امارات به ریال سعودی تاثیر بگذارد. طبق آمار صندوق بین‌المللی پول (IMF)، روابط تجاری نزدیک میان امارات و عربستان سعودی موجب ثبات نسبی در نرخ تبدیل این دو ارز شده و نوسانات اقتصادی بین این دو کشور در حداقل‌ترین میزان خود قرار دارد.