آمریکا، بهویژه در دوران ریاستجمهوری جو بایدن، با سرمایهگذاریهای بیسابقه در انرژیهای تجدیدپذیر و حملونقل پاک، به یکی از پیشگامان جهانی در این حوزه تبدیل شده است. قانون کاهش تورم (IRA) و حمایت از خودروهای برقی، این کشور را در مسیر تحول سبز قرار داد. با این حال، با نزدیک شدن به نیمه سال 2025، نشانههایی از کاهش رشد در سرمایهگذاریهای صنعتی انرژی پاک و مطرح شدن لایحهای جنجالی در کنگره، زنگ خطر را برای آینده این بخش به صدا درآورده است.
در چشمانداز انرژی جهانی که به سرعت در حال تغییر است، کشورهایی که به شدت به منابع طبیعی متکی هستند، در حال تعریف مجدد مسیر خود هستند. امارات متحده عربی، بازیگر اصلی در بازار نفت، در حال حاضر در حال تبدیل شدن به یک رهبر جهانی در انرژی پاک و پایدار است. این تحول با هدف رسیدن به انتشار خالص صفر تا سال 2050 از طریق سرمایهگذاریهای عظیم در فناوری، تنوع انرژی و نوآوری شکل گرفته است. تجارتنیوز به بررسی نقشه راه امارات متحده عربی میپردازد و نشان میدهد که چگونه این کشور، با تعادلی بین اقتصاد مبتنی بر نفت و آرزوهای زیست محیطی خود، در حال تبدیل شدن به الگویی برای آینده انرژی جهان است.
در بحبوحه تلاشهای جهانی برای گذار به انرژیهای پاک، هزینه بالای ساخت پیلهای سوختی هیدروژنی همواره مانعی بزرگ بوده است. اما اکنون، دانشمندان نروژی در موسسه SINTEF با طراحی غشای فوق نازک ۱۰ میکرومتری و کاهش چشمگیر مصرف پلاتین، گامی مهم در جهت کاهش ۲۰ درصدی هزینهها و افزایش کارایی این فناوری برداشتهاند. این نوآوری میتواند آینده حملونقل سنگین، دریایی و هوایی را متحول و مسیر را برای آیندهای سبزتر و مقرونبهصرفهتر هموار کند.
در راستای گذار جهانی به سوی انرژیهای پاک، عمان به سرعت در حال تبدیل شدن به قطب انرژی سبز در منطقه خلیج فارس است. مجمع اخیر همکاری انرژی و آب اتحادیه اروپا و سلطنت عمان که در مسقط برگزار شد، نقطه عطفی در تعمیق این همکاریها و جذب سرمایهگذاریهای خارجی در بخشهای خورشیدی، بادی و هیدروژن سبز است. این رویداد، پتانسیل بالای عمان را به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع فراوان و سیاستگذاری پیشرو، به عنوان مقصدی جذاب برای سرمایهگذاران اروپایی برجسته کرد و بر اهمیت همکاریهای دوجانبه برای تحقق آیندهای پایدار تأکید داشت.
در جستجوی منابع انرژی پاک و پایدار، دانشمندان همواره به دنبال راهکارهای نوآورانه بودهاند. در این میان، پژوهشی پیشگامانه از دانشگاه آدلاید استرالیا، منبعی غیرمنتظره اما فراوان را برای تولید هیدروژن سبز معرفی میکند: ادرار انسان. این رویکرد خلاقانه نه تنها هزینه و انرژی مورد نیاز برای تولید هیدروژن را کاهش میدهد، بلکه راهی نوین برای تصفیه فاضلاب نیز ارائه میدهد و گامی مهم در جهت دستیابی به آیندهای پاکتر و پایدارتر برمیدارد.
اگرچه گذار به سوی انرژی های تجدیدپذیر عموماً به عنوان راهکاری بیچونوچرا برای دستیابی به توسعه پایدار و مقابله با بحرانهای محیطزیستی تلقی میشود، پژوهشی جدید از دانشگاه سوری با تمرکز بر تجربه چین، ابعاد پیچیدهتری از این تحول را آشکار میسازد. این مطالعه نشان میدهد که سیاستهای کنونی انرژی پاک در چین، علیرغم سرمایهگذاریهای کلان، هنوز نتوانستهاند به طور کامل به بهرهوری سبز منجر شوند و حتی در برخی مناطق، اثر منفی بر توسعه پایدار داشتهاند؛ هشداری مهم برای کشورهایی که در مسیر مشابهی گام برمیدارند.
در حالی که آمریکا با عزمی راسخ به سوی آیندهای مبتنی بر انرژیهای تجدیدپذیر گام برمیدارد، گزارشهای اخیر پرده از مانعی غیرمنتظره برمیدارند: صفهای طولانی و طاقتفرسا برای اتصال پروژههای بادی، خورشیدی و ذخیرهسازی باتری به شبکه برق. این تأخیرهای چند ساله، نه تنها سرعت گذار به انرژی پاک را به شدت کند کرده، بلکه سرمایهگذاریهای عظیم در این بخش را نیز با چالش جدی مواجه ساخته است.
در جستجوی راهکارهای پایدار برای تأمین انرژی مورد نیاز بشر، فناوری همجوشی هسته ای به عنوان یک امید نوظهور مطرح شده است. این فرآیند که در قلب ستارگان رخ میدهد، پتانسیل تولید انرژی پاک و بیپایان را بدون انتشار گازهای گلخانهای دارد. در این میان، چین با پروژه جاهطلبانه راکتور BEST، گامی بلند در این مسیر برداشته و در رقابتی تنگاتنگ با آمریکا، برای دستیابی به این منبع انرژی حیاتی تلاش میکند.
در جستجوی منابع انرژی پاک و پایدار، هیدروژن همواره به عنوان یک گزینه جذاب مطرح بوده است. با این حال، تمرکز اولیه بر تولید هیدروژن سبز با چالشهای هزینهای و فنی قابل توجهی روبرو شده است. اکنون، کشف نوع جدیدی از این عنصر، هیدروژن سفید که به طور طبیعی در زمین یافت میشود، بارقهای از امید را در دل فعالان و سرمایهگذاران حوزه انرژی ایجاد کرده است. آیا این هیدروژن طبیعی میتواند ناجی صنعت انرژی پاک باشد و ما را به آیندهای سبزتر و مقرونبهصرفهتر رهنمون سازد؟
تا چند سال پیش تصور اینکه کشورهای حوزه خلیج فارس خود را به عنوان صادرکننده برق پاک معرفی کنند، شاید دور از ذهن بود. اما اکنون، امارات، عربستان، عمان، مصر و دیگر کشورها با سرعت در حال توسعه زیرساختها و پروژههای عظیم انرژیهای تجدیدپذیر هستند تا علاوه بر تأمین نیاز داخلی، به صادرکنندگان بزرگ انرژی پاک در سطح جهانی تبدیل شوند.
در آستانه تحولی بزرگ در عرصه انرژیهای پاک، توافقی تاریخی میان عمان، هلند و آلمان شکل گرفته است تا نخستین کریدور هیدروژنی بینقارهای جهان را ایجاد کند. این همکاری بلندپروازانه، با هدف انتقال هیدروژن سبز تولیدشده در عمان به قلب اروپا، نهتنها گامی مهم در راستای جایگزینی سوختهای فسیلی و کاهش آلایندگی محسوب میشود، بلکه فصل نوینی در همکاریهای بینالمللی برای ساختن آیندهای پایدارتر رقم خواهد زد. این ابتکار، با مشارکت ۱۱ نهاد و شرکت کلیدی در زنجیره ارزش هیدروژن، پتانسیل آن را دارد تا الگوهای سنتی تأمین انرژی را به چالش بکشد و مسیری نو برای حرکت به سوی اقتصاد هیدروژنی جهانی هموار سازد.
همایش بین المللی تغییرات اقلیمی سمرقند با حضور رهبران آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا، هشدارهای جدی درباره آینده اقلیمی منطقه مطرح کرد. بیابانزایی، کمبود منابع آب و تهدید امنیت غذایی از مسائل کلیدی مطرحشده بود. اتحادیه اروپا با طرحهای انرژی پاک و کمربند سبز به کمک منطقه آمده است.
در عصری که بحرانهای محیطزیستی و نیاز به انرژی پاک به یکی از مهمترین دغدغههای جهانی تبدیل شده، پروژههای بینالمللی در حوزه انرژی سبز میتوانند نقش تعیینکنندهای در آینده اقتصاد و محیط زیست کشورها ایفا کنند. یکی از جدیدترین و مهمترین این همکاریها، قرارداد میان مصر و فرانسه برای ساخت یک مجتمع عظیم تولید هیدروژن و آمونیاک سبز در منطقه رأس شوخیر، در سواحل دریای سرخ است.
انرژی، قلب تپنده زندگی مدرن است، اما آینده آن چطور خواهد بود؟ با افزایش نگرانیها درباره تغییرات اقلیمی و نیاز به جایگزینی سوختهای فسیلی، جهان در آستانه یک تغییر بزرگ در نحوه تولید و مصرف انرژی قرار دارد. آیا به سمت انرژی پاک و تجدیدپذیر میرویم یا همچنان به نفت و گاز وابسته میمانیم؟
با افزایش نیاز به انرژی پاک و پایدار در جهان، انرژی بادی بهعنوان یکی از منابع کلیدی در آینده انرژی کشورها مطرح شده است. ایران نیز با توجه به منابع بادی غنی و برنامههای دولتی برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، در مسیر استفاده از این ظرفیت قرار دارد. اما این مسیر با فرصتها و چالشهایی همراه است که میتواند آینده انرژی بادی در ایران و جایگاه آن در جهان را تحت تأثیر قرار دهد.
با افزایش نگرانیها درباره تغییرات اقلیمی و آلودگی زیستمحیطی، کشورهای مختلف در حال سرمایهگذاری گسترده روی پروژههای نوآورانه انرژیهای تجدیدپذیر هستند. این پروژهها نهتنها به کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی کمک میکنند، بلکه تأثیر چشمگیری بر کاهش آلودگی هوا، بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار دارند.
اقتصاد سبز، که بر استفاده از انرژیهای پاک و کاهش آسیب به محیط زیست تمرکز دارد، در سال ۱۴۰۳ دستخوش تغییرات مهمی در ایران و جهان شد. از تصمیمات بحثبرانگیز دونالد ترامپ در آمریکا گرفته تا برنامههای بلندپروازانه ایران برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، این سال پر از اتفاقات غیرمنتظره و فرصتهای جدید بود. در این گزارش، نگاهی میاندازیم به مهمترین تحولات اقتصاد سبز و چالشهایی که پیش روی این حوزه قرار دارد.
صنعت انرژیهای تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۵ با رشد قابلتوجهی روبرو است. با افزایش تقاضا برای انرژی پاک، شرکتهای پیشرو در این حوزه به نوآوری، سرمایهگذاری و گسترش ظرفیت تولید پرداختهاند. در این گزارش، ۱۰ شرکت برتر در صنعت انرژی های تجدیدپذیر را معرفی میکنیم و به بررسی نقش کلیدی آنها در آینده انرژی جهان میپردازیم.