در عملیات بازار باز روز 13 مردادماه، بانک‌ها 355 هزار و 150 میلیارد تومان سفارش ریپو به بانک مرکزی ارسال کردند تا رقم ثبت سفارش در این بازار پس از دو هفته متوالی رشد، در این هفته کاهش یابد و افتی 15 هزار میلیارد تومانی نسبت به هفته گذشته را تجربه کند.
در پانزدهمین حراج بازار باز سال جاری، بانک‌ها بیش از 370 هزار میلیارد تومان سفارش ریپو ثبت کردند اما بانک مرکزی بیش از 31 هزار میلیارد تومان از این سفارش‌ها را نپذیرفت؛ موضوعی که در کنار از سرگیری اعتبارگیری قاعده‌مند در بازار بین بانکی، نشانه‌های تشدید کمبود نقدینگی در بانک‌ها به شمار می‌روند.
نرخ بهره بین بانکی در پایین‌ترین سطح خود از آذرماه سال گذشته به این سو قرار گرفت؛ موضوعی که به عقیده مدیرعامل اسبق بانک صادرات، افزایش خواب پول در بانک‌ها، کاهش تقاضای بانک‌ها برای نقدینگی و رکود اقتصادی پس از جنگ، عوامل اصلی آن بودند.
در جریان بازار باز هفته سوم خردادماه، بانک مرکزی برای اولین بار در جریان سال جاری، رقم تزریق پول به این بازار را به بیش از 300 هزار میلیارد تومان رساند اما این افزایش در وام‌دهی بانک مرکزی در شرایطی بود که بانک‌ها رقم ثبت سفارش در بازار باز را کاهش دادند.
تکرار ثبت 375 هزار میلیارد تومان سفارش ریپو در بازار باز، در حالی رقم خورد که بانک مرکزی رقم تزریق پول به این بازار را بار دیگر پایین‌تر از 300 هزار میلیارد تومان نگه داشت. از سمتی دیگر نیز رقم وام‌گیری بانک‌ها در بازار شبانه در کانال 300 هزار میلیارد تومانی ثابت ماند. درخواست بیش از 300 همتی بانک‌ها در این دو بازار حاکی از نیاز شدید بانک‌ها به نقدینگی و استقراض از منابع بانک مرکزی است.
بازار بین بانکی در ذات خود برای تبادل مالی بانک‌ها با یکدیگر طراحی شده؛ به‌گونه‌ای که توسط منابع بانک‌ها تغذیه می‌شود و بانک مرکزی صرفا باید برای حفظ تعادل به آن ورود کند. بنابراین، ورود منابعی از خارج سیستم بانکی به این بازار، گرچه با افزایش مصنوعی نقدینگی بازار، کاهش کاذبی در نرخ‌های بهره ایجاد می‌کند، به‌هیچ‌عنوان الزامات سیاست پولی ادعایی بانک مرکزی را رعایت نمی‌کند.
کاهش ثبت سفارش ریپو در بازار باز این هفته سبب شد بانک مرکزی نیز رقم تزریق پول خود در این بازار را به سطح 270 میلیارد تومانی کاهش دهد؛ رقمی که همچنان در سطوح بالایی به سر می‌برد و حاکی از تداوم نیاز شدید بانک‌ها به استقراض از منابع بانک مرکزی است.
در جریان بازار باز آخرین هفته اردیبهشت‌ماه، بانک‌ها با افزایش ثبت درخواست ریپو، رکورد خود در این بازار را برای دومین بار در سال جاری شکستند. از سمتی دیگر وام‌گیری بانک‌ها در بازار شبانه مانند هفته گذشته کاهشی بود.
با وجود اینکه رقم سفارش‌های ثبت شده بانک‌ها در بازار باز این هفته به کمترین میزان در سال 1404 رسید، بانک مرکزی رقم وام‌دهی به بانک‌ها در این بازار را افزایش داد تا این رقم برای نخستین بار در سال جاری به 300 هزار میلیارد تومان برسد.
بانک‌ها در بازار باز این هفته با افزایش سه هزار و 190 میلیارد تومانی ثبت سفارش ریپو نسبت به هفته پیش به رکورد خود در این بازار نزدیک شدند. از سمتی دیگر نیز رقم وام‌گیری بانک‌ها در بازار شبانه با افزایش مجدد وارد کانال 400 هزار میلیارد تومانی شد.
اگرچه رقم سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز این هفته کاهش اندکی را تجربه کرد، بررسی‌ها نشان می‌دهند که حجم ریپوهای ثبت شده در این بازار همچنان بسیار بالا بود؛ طوری که میزان سفارش‌های ثبت شده در بازار باز این هفته، تنها حدود پنج هزار میلیارد تومان کمتر از رکورد تاریخی ثبت سفارش در این بازار رقم خورد.
بانک مرکزی رقم تزریق پول در بازار باز را برای سومین هفته متوالی در سطح 290 هزار میلیارد تومانی ثابت نگه داشت اما با افزایش اعتبارگیری بانک‌ها در بازار شبانه، مجموع استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی به نزدیکی 700 هزار میلیارد تومان رسید.
در جریان بازار باز هفته آخر فروردین‌ماه، بانک مرکزی برای دومین هفته متوالی 290 هزار میلیارد تومان به بانک‌ها وام داد. همچنین بانک‌ها رقم ثبت سفارش خود در این بازار را کاهش دادند و این کاهش را با استقراض بیش از 318 هزار میلیارد تومان از طریق بازار شبانه جبران کردند.
در جریان بازار باز هفته سوم فروردین‌ماه سال 1404، بانک‌ها رقم 380 هزار 630 میلیارد تومان سفارش توافق بازخرید ثبت کردند تا رکورد ثبت ریپو در تاریخ این بازار شکسته شود. با وجود این، بانک مرکزی رقم تزریق پول در این بازار را بیش از 70 هزار میلیارد تومان کاهش داد.
در جریان بازار باز هفته سوم اسفندماه، بانک مرکزی 290 هزار میلیارد تومان پول به این بازار تزریق کرد که این رقم بالاترین میزان وام‌دهی بانک مرکزی در تاریخ عملیات بازار باز است. همچنین بانک‌ها برای دومین هفته متوالی بیش از 320 هزار میلیارد تومان سفارش ریپو در بازار باز به ثبت رساندند.
در جریان بازار باز هفته دوم اسفندماه، بانک‌ها بیش از 370 هزار میلیارد تومان سفارش ریپو برای تامین وجوه نقدی موردنیاز خود ثبت کردند که این رقم بالاترین میزان در تاریخ این بازار محسوب می‌شود. همچنین تشدید نیاز به نقدینگی در بانک‌ها، بانک مرکزی را وادار کرد تا رقم تزریق پول در بازار باز را افزایش دهد.
با وجود افزایش نیاز بانک‌ها به وجوه نقد، بانک مرکزی رقم تزریق پول در بازار باز را ثابت نگه داشت. با این حال، رقم وام‌دهی بانک مرکزی در بازار شبانه افزایش یافت تا عطش بانک‌ها برای نقدینگی، با اعتباردهی از این مسیر فروکش کند.
در بازار باز هفته آخر بهمن ماه، بانک مرکزی با افزایش 20 هزار میلیارد تومانی تزریق پول در این بازار، مبلغ 250 هزار میلیارد تومان به بانک‌ها وام داد. البته بانک‌ها رقم ثبت سفارش خود را 5.6 هزار میلیارد تومان نسبت به هفته گذشته کاهش دادند.
در جریان بازار باز هفته سوم بهمن‌ماه، بانک‌ها 299 هزار و 300 میلیارد تومان سفارش ریپو ثبت کردند که این رقم 2.2 هزار میلیارد تومان کمتر از هفته گذشته بود. بانک مرکزی اما رقم تزریق پول در این بازار را پنج هزار میلیارد تومان افزایش داد.
