بررسیهای رسمی از بازار سرمایهگذاری ساختمانی کشور نشان میدهد تکمیل ساختمانهای در حال احداث، که بهعنوان خروجی اصلی ساختوساز و مسیر ورود مسکن به بازار مصرف شناخته میشود، در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ با شدیدترین رکود هفتساله مواجه شده است. مطابق آمارهای تازه مرکز آمار و ارزیابیهای دنیای اقتصاد، حجم سرمایهگذاری واقعی برای تکمیل پروژهها طی این دوره ۳۲ درصد سقوط داشته که نشانه انجماد بیسابقه در عرضه مسکن جدید است؛ رکودی که ریشه آن در افت پیوسته سرمایهگذاری دورههای قبل، جهش ممتد قیمتها، رشد سرسامآور هزینههای تولید و کاهش تقاضای واقعی قرار دارد. چشمانداز بازار ساختوساز در صورت تداوم این رکود، هشدار تضعیف بیشتر ورود واحدهای نوساز به چرخه معاملات ملک و دشوارترشدن شرایط خرید برای خانوارها را به همراه دارد.
بازار مسکن ایران طی ماههای اخیر با رکودی بیسابقه روبهرو شده که نهتنها به افت شدید معاملات، بلکه به کاهش درآمد مشاوران املاک منجر شده است؛ با این حال اتحادیه مشاوران املاک در تلاش برای افزایش تعرفه کمیسیونهاست.
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و سایه تهدیدآمیز شروع دوباره درگیریها، آینده بازار مسکن ایران را در هالهای از ابهام فرو برده است. در همین باره، حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوهسازان استان تهران در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار کرد: «نااطمینانی سیاسی و خروج سرمایه، بازار ساختمان را به رکودی عمیق فرو برده و آینده این بخش به تصمیمات سیاسی کشور گره خورده است.»
عضو هیات رئیسه اتحادیه مشاوران املاک گفت: اتباع بیگانه علاوه بر آنکه در بخش کارگری فرصتهای شغلی را در صنعت ساختمان از نیروی کار ایرانی گرفتهاند، در سالهای اخیر به فعالیتهای غیررسمی از جمله دلالی سرپایی در بازار مسکن رو آوردهاند.
عضو هیات رئیسه اتحادیه مشاوران املاک گفت: اتباع بیگانه علاوه بر آنکه در بخش کارگری فرصتهای شغلی را در صنعت ساختمان از نیروی کار ایرانی گرفتهاند، در سالهای اخیر به فعالیتهای غیررسمی از جمله دلالی سرپایی در بازار مسکن رو آوردهاند.
جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی و همچنین خروج گسترده اتباع غیرمجاز از کشور، بازار مسکن را در وضعیت متفاوتی قرار داده است. حجم معاملات بسیار کاهش یافته، انتظارات ضد و نقیضی شکل گرفته و روایتهایی درباره ریزش احتمالی قیمتها در فضای مجازی دست به دست میشود. در چنین شرایطی چه افقی را میتوان برای بازار مسکن تصویر کرد؟ منصور غیبی، کارشناس حوزه مسکن به تجارتنیوز گفته است تا زمانی که تهدیدات منطقهای و بینالمللی فروکش نکند و ثبات نسبی برقرار نشود، نمیتوان انتظار داشت بازار مسکن به سمت رشد و رونق حرکت کند. او در ادامه تاکید کرده است که نباید انتظار کاهش ۵۰ درصدی را برای قیمت مسکن داشت و اگر فردی دارای تمکن مالی است اکنون وقت خرید خانه است.
بازار اجاره مسکن در مناطق جنوبی تهران، برخلاف انتظار، در تابستان ۱۴۰۴ با کمبود شدید فایلهای میانمتراژ مواجه شده است. بررسیها نشان میدهد میانگین اجارهبهای پیشنهادی در مناطق ۱۵ تا ۲۰، حدود ۸.۴ میلیون تومان با رهن ۴۴۲.۵ میلیون تومان است.
در آستانه یکسالگی توقف انتشار آمارهای بازار مسکن، فعالان این بخش همچنان در انتظار تحقق وعده وزیر برای احیای داشبورد آماری هستند. آیا سامانههای جدید، مقصر این خاموشیاند یا ضعف مدیریتی؟
پژوهشگر مسکن و شهرسازی با تاکید بر اینکه نیازی به سامانه جدید برای ساماندهی مسکن اتباع خارجی نیست،گفت:زیرساخت لازم برای این کار در سامانه املاک و اسکان فراهم است.
کاهش تقاضای خرید مسکن تحت تاثیر عوامل منطقهای و افزایش عرضه واحدهای مسکونی اجارهای ناشی از خروج اتباع بیگانه این امیدواری را ایجاد کرده که بازار مسکن تابستان آرامی را تجربه کند.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به تداوم اجرای طرحهای زمین و مسکن در شرایط تهاجم دشمن گفت: بیش از ۹۳ هزار قطعه زمین تاکنون برای طرح جوانی جمعیت تامین شده است.
دبیر کانون سراسری انبوهسازان با تشریح سه سناریوی سیاسی-اقتصادی پیشروی کشور گفت:آینده بازار مسکن به کیفیت توافقات سیاسی و سیاستگذاری دولت گره خورده است.
بازار مسکن ایران طی سالهای گذشته در وضعیت بحرانی قرار گرفته و همین موضوع شرایط خرید خانه را برای بسیاری از قشرهای جامعه سخت کرده است. دستمزدهای ناچیز در کنار تورم افسارگسیخته نهتنها قدرت خرید مسکن را کاهش داده بلکه معیشت مردم را دچار مشکلات جدی کرده است. اما وضعیت بازار مسکن کشورهای توسعهیافته نظیر آلمان چگونه است؟ بررسیها نشان میدهد آلمان با اختلاف ۶۴ پلهای، قدرت خرید مسکن بسیار بالاتری نسبت به ایران دارد.
بازار مسکن از ابتدای امسال به یکی از کمتحرکترین دورههای خود رسیده است؛ حجم معاملات بسیار کاهش یافته و سرمایهگذاران و مصرفکنندگان در انتظار نتایج مذاکرات هستند. کارشناسان معتقدند بخش بزرگی از سرمایهها قفل شده و فروشندگان در حال حاضر از فروش ملک خود منصرف شدهاند. مجید گودرزی، کارشناس اقتصاد مسکن، در گفتوگو با تجارتنیوز توضیح داده، تقریباُ تمام معاملات بازار مربوط به واحدهایی است که زیر قیمت بازار عرضه میشوند و این یعنی بازار کاملاً در فاز رکودی و بلاتکلیفی قرار گرفته است. او همچنین معتقد است مسکن ۹۰ درصد از درآمد خانوارهای دهکهای پایین را میبلعد!
بازار مسکن با نزدیک شدن به فصل تابستان، با رکود سنگینی مواجه شده که نه از جنس ناامیدی، بلکه ناشی از یک وضعیت انتظاری است. بسیاری از خریداران و فروشندگان، در انتظار مشخص شدن نتایج مذاکرات هستند و همین موضوع باعث شده تا از انجام خرید و فروش در بازار مسکن خودداری کنند. اما آیا این وضعیت موقتی است یا زنگ هشداری برای افزایش احتمالی قیمتهاست؟ منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن به تجارتنیوز گفته است که انباشت انتظاری شکل گرفته در بازار مسکن، میتواند به افزایش قیمت کاذب مسکن منجر شود.
بازار مسکن در اردیبهشت ۱۴۰۴ با رکود عمیقی وارد خردادماه شد؛ در حالی که تورم مسکن با کاهش ناچیزی به ۲.۱ درصد رسید، تورم اجارهبها نیز افت نامحسوسی داشت و با عدد دو درصد اعلام شد. بررسیهای میدانی نشان میدهد که بهدنبال افزایش انتظارات تورمی و فضای انتظاری ناشی از مذاکرات ایران و آمریکا، بسیاری از فروشندگان از فروش ملک خود صرف نظر کردهاند. با این حال، پیشبینی میشود، با آغاز فصل جابهجایی و همچنین استمرار تورم عمومی، قیمت اجاره مسکن در ماههای پیش رو افزایشی شود.
مالیات بر خانههای خالی که چندین سال بهعنوان ابزاری برای مقابله با احتکار مسکن روی کاغذ مانده بود، حالا با پیوستن ابزارهای نظارتی و محرکهای اجرایی در مسیر تحقق قرار گرفته است.