در حالیکه در تابستان و پاییز سال 1401 نرخ بیکاری در کانال تکرقمی 8 درصدی قرار داشت، در زمستان وضع طور دیگری رقم خورد و آنگونه که مرکز آمار ایران اعلام کرده است این شاخص در آستانه دورقمی شدن به نرخ 9.7 درصد رسید. این امر به معنی شکست رکورد سه ساله نرخ بیکاری است.
بر اساس گزارش جدید مرکز آمار، در سال گذشته زنان بیشتر از مردان از بازار کار رانده شدند. بر این اساس نرخ بیکاری زنان بیکار 18 تا 35 ساله در زمستان سال گذشته نسبت به سال 1400، 1.2 درصد افزایش داشت.
بررسیها نشان میدهد قانونهای نوشته و نانوشته موجب به حاشیه راندن زنان در اقتصاد ایران شده است. تا جایی که نرخ مشارکت اقتصادی زنان با سهم اندک 16.3 درصد در سال 95 به 13.7 درصد در تابستان سال جاری رسید. مرکز پژوهشهای مجلس هم در گزارشی از سیاستهای سلیقهای دولتها در قبال زنان در 6 برنامه توسعه ایران نوشت.
طبق آمارها، درحالی که نرخ NEETها برای مردان ایران بین سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۰ حول و حوش ۱۵ تا ۱۷ درصد بوده، اما در گروه زنان نرخ NEETها از ۴۷ درصد در سال ۱۳۹۴ به ۳۹ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است. مقایسه نرخ NEETهای ایران با آمارهای جهانی نشان میدهد نرخ ۲۷.۴ درصدی NEET ها، کشورمان را در رتبه ۳۴ جهان قرار میدهد.
حدود یک سال از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی میگذرد. حوزه زنان یکی از پرچالشترین حوزههای کاری دولت او بود. اما رئیسی برای اشتغال زنان چه برنامهای داشت و آیا دولت توانست آن را اجرایی کند؟
در سالهای اخیر با توسعه فضای مجازی و تقویت سایتهای خرید و فروش آنلاین، امکان پیدا کردن شغل، خصوصا برای زنان سرپرست خانوار بهبود بیشتری پیدا کرده است.
فاطمه عزیزخانی، پژوهشگر اقتصادی درباره وضعیت اشتغال زنان میگوید: نمیتوان برای سال ۱۴۰۰ پیشبینی کرد که اشتغال و نرخ مشارکت زنان افزایش پیدا کند. این پیشبینی تا زمانی که زیرساختها برای زنان فراهم نشود، دور از انتظار است.
جدیدترین گزیدههای آماری مرکز آمار ایران در تابستان 97 حاکی از آن است که از 27 میلیون و 282 هزار نفر جمعیت فعال در بازار کار ایران، سهم زنان پنج میلیون و 417 هزار نفر بوده است. این در حالی است که سهم مردان در این شاخص اقتصادی 21 میلیون و 865 هزار نفر است.
بررسی وضعیت بیکاری زنان در سال 1396 نشان میدهد که زنان استان همدان با سهم 20 درصدی از بیکاری این استان و زنان استان کرمان با سهم بالای 50 درصدی از بیکاری این استان، به ترتیب کمترین و بیشترین سهم زنان از بیکاری استانها را به خود اختصاص دادهاند.
گزارش مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار تاکید میکند علاوه بر آنکه میزان جمعیت فعال و بیکاری زنان در فاصله سالهای 90 تا 96 افزایش داشته، سهم زنان از اشتغال نیز بهبود یافته است.