بازار خودروهای مونتاژی این روزها در نقطه جوش قرار دارد؛ خودروهایی که با حمایتهای ارزی تولید میشوند، اما همچنان گرانتر از نمونههای وارداتی به دست مصرفکننده میرسند. کیفیت، تغییر چندانی نکرده و تحویلها طولانی است، در حالی که هر چند وقت یک بار قیمتها گران میشود. اتفاقی که باعث شد وزیر صنعت، معدن و تجارت شخصاً به موضوع ورود کند.
در حالی که وزارت صمت افزایش نرخ ارز را عامل گرانی خودروهای مونتاژی عنوان میکند، شکاف قیمتی این خودروها با نرخ جهانی، ردپای حلقههای مفقود دیگری مانند نقش شرکتهای ثالث در مبادلات تجاری ایران و چین را برجسته کرده است.
در یک ماه اخیر، مسئولان به طور جدی نظرات خود را به سمت خودروسازی داخلی معطوف کردهاند. آمار بیکیفیتی خودروها، نقششان در آلودگی هوا، بالا رفتن آمار تصادفهای جادهای و افزایش قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی باعث شده موضوع خودروسازی از رئیسجمهوری تا وزیر صمت و ارکان مختلف دولت مورد بررسی جدی قرار بگیرد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: تعرفه خودروهای وارداتی به گونهای تعیین شده که خودروسازان مونتاژی هم به تولید خود ادامه دهند، اما درصورت افزایش قیمت ها، امکان بازنگری مجدد تعرفهها وجود دارد.
طی بهار امسال نزدیک به ۴۰درصد ارز خودرویی به مونتاژکاران رسید و در مقابل، واردات خودروی آماده با تخصیص کمتر روبهرو شد. این مدل تامین ارزی «عرضه خودرو» با توجه به سطح کیفی تولیدات مونتاژی در مقایسه با خودروی وارداتی، مدتهاست مورد انتقاد کارشناسان این بازار است.
بازار خودرو با مشکلاتی مانند بدقولی خودروسازان، پیشفروشهای غیرقانونی برخی نمایندگیها و انتظار طولانی خریداران روبهروست. هنوز مشخص نیست چه زمانی راهکارهای قانونی برای ساماندهی این وضعیت در دستور کار قرار میگیرد.
بررسی بخشهای مختلف بازار خودرو نشان میدهد که بازار خودرو تحتتاثیر شرایط ناپایدار سیاسی و اقتصادی وارد یکی از عمیقترین دورههای رکودی خود شده و هر بخش از بازار خودرو به مناسبات متغیرهای تاثیرگذار بر آن واکنشهای متفاوتی را از خود نشان داده است.
تعداد زیادی از مشتریان خودروسازان مختلف از ابتدای امسال به گرانی خودروهای ثبتنامی معترض شدهاند. افزایش تجمعات اعتراضی منجر به اعتراض سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در این زمینه شده است. چنانکه محمدعلی اسفنانی گفته است: «تجمع حوالهداران خودرو مقابل تعزیرات موجه نیست و این کار باید بر اساس قانون و مقررات پیگیری شود.»
فردا موتورز که هنوز نتوانسته خودروهای ثبتنامی بهمن 1402 را تحویل دهد، هر ماه طرحهای فروش جدیدی اجرا میکند. این موضوع اعتراض مشتریانی را که منتظر دریافت خودروهایشان هستند، برانگیخته است. با این حال مسئولان وزارت صمت همچنان در سکوت و انفعال به سر میبرند.
سایپا از امروز پیشفروش چانگان CS55 (پروژه 441p) را آغاز میکند. با توجه به تجربههای ناموفق گذشته در واردات این خودرو و مشکلات مونتاژ محصولات چینی دیگر، آیا این پروژه نیز به سرنوشت مشابهی دچار میشود؟
تحمیل هزینه دیون دولتی به فاکتورهای فروش خودروهای مونتاژی اعتراض بسیاری از مشتریان این شرکتها را برانگیخته است. این دیون مصوبه سال جاری، در شرایطی به فاکتور مشتریان اضافه شده که برخی از آنها در سال 1402 اقدام به ثبتنام خودرو کرده بودند.
شرکت فردا موتورز این روزها بهجای رقابت در بازار خودرو و توسعه محصولات خود درگیر بحرانهای ناشی از مدیریت ناکارآمد و خلف وعدههای پیاپی شده است. تجمع مشتریان معترض، کارزارهای اعتراضی و تحصن مشتریان در نمایندگیها نمادی از بیاعتمادی فزاینده به این خودروساز تازهوارد شدهاند. این در حالی است که مدیران این شرکت به جای پاسخگویی به دنبال خرید سهام سایپا هستند.
لادا، خودروساز روسی که قرار بود در سال 1402 تحت عنوان خودروهای وارداتی به خیابانهای ایران برسد، با پاس نکردن استانداردهای ایمنی، اکنون در ایستگاه مونتاژ در ایران ایستاده است، اما آیا این برند قدیمی با خودروهای کمآپشن و کیفیت پایین میتواند در برابر رقبای چینی و انتظارات مشتریان ایرانی دوام بیاورد؟
نمایشگاه خودروی شانگهای ۲۰۲۵ با رونمایی از گروه تازهای از خودروهای هیبریدی و برقی چشمانداز آینده صنعت خودروسازی را ترسیم کرد. آیندهای به رغم وجود چالشهای زیرساختی، محدودیتهای ارزی و تحریمهای سیاسی، بیسروصدا در حال نزدیک شدن به بازار ایران است.
در واپسین روزهای فروردین ۱۴۰۴، بازار خودرو همچنان در وضعیت رکود و انتظار بهسر میبرد. جهش نرخ ارز، تثبیت تعرفه واردات روی عدد ۱۰۰ درصد و سیگنالهای سیاسی ناشی از مذاکرات ایران و آمریکا از عوامل اصلی نوسانات قیمتی و کاهش سطح معاملات در این بازار بهشمار میروند، اما آیا بدون گشایش در عرصه اقتصاد سیاسی، میتوان چشماندازی واقعی برای بازگشت رونق به بازار خودرو داشت؟
