تاثیر تغییرات نرخ ارز تقریبا عامل اصلی کاهش سهم دلار آمریکا در ذخایر ارزی جهانی بوده است. دادههای صندوق بینالمللی پول درباره ترکیب ارزی ذخایر ارزی جهانی نشان میدهد که چه میزان از ذخایر جهان توسط بانکهای مرکزی در قالب ارزهای مختلف نگهداری میشود.
مقامات دولت ترامپ بهمنظور مقابله با تلاش چین برای کاهش نفوذ جهانی دلار، در حال بررسی راهکارهایی هستند تا کشورهای دیگر را به استفاده از دلار بهعنوان ارز اصلی خود ترغیب کنند.
تصمیم بانک مرکزی درباره تغییر مبنای نرخ ارز مسافرتی، بار دیگر نگاهها را متوجه نظام نرخگذاری رسمی کرده است. از این پس، مسافران در همان زمانی که برای دریافت سهمیه ارزی خود به بانک مراجعه میکنند، از نرخ روز مطلع میشوند و پیش از آن، به قیمت روز دلار مسافرتی دسترسی ندارند! این نرخی است که مستقیما از تالار دوم مرکز مبادله استخراج میشود و در سایت رسمی نیز قابل مشاهده نیست. چنین تغییری در اعلام قیمت دلار سفر، نشانهای از چرخش تدریجی سیاستگذار به سمت نظام چند سطحی نرخگذاری ارزی به شمار میرود.
قیمت دلار مسافرتی که بانک مرکزی سالانه به هر مسافر برای یک سفر خارجی اختصاص میدهد، با جهشی محسوس از حدود ۷۲ هزار تومان به ۹۶ هزار و ۴۶۸ تومان رسیده است و بر اساس محاسبات انجامشده، با احتساب کارمزدها به حدود ۱۰۱ هزار تومان میرسد. این افزایش رسمی، همزمان با ثبات نسبی بازار آزاد، نگاهها را به سمت پیامهای سیاست ارزی دولت برای قیمت دلار بازگردانده و تحلیلگران آن را نشانهای از جهتگیری احتمالی دولت میدانند.
چین از موقعیت خود به عنوان بزرگترین طلبکار جهان برای کمک به گسترش استفاده از یوان استفاده میکند و به وام گیرندگان خارجی این فرصت را میدهد که با کنار گذاشتن دلار، از نرخ بهره پایین اقتصادی در داخل کشور بهرهمند شوند.
نرخ ارز مسافرتی که سالانه برای هر مسافر تا سقف 500 دلار پرداخت میشود، اخیراً به 96 هزار تومان افزایش یافته است؛ افزایشی که قیمت تمامشده دلار مسافرتی را با احتساب کارمزدها و هزینههای جانبی به بیش از 101 هزار تومان رسانده است.
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات تهران بزرگ از شناسایی و دستگیری دو کلاهبرداری خبر داد که با ایجاد ۲۰ کانال دلارفروشی در تلگرام، از بیش از ۱۰۰ نفر کلاهبرداری کرده بودند.
استیبل کوینهای مرتبط با دلار، توکنهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین هستند که یک به یک به دلار آمریکا وابسته هستند. قانون GENIUS (هدایت و ایجاد نوآوری ملی برای استیبل کوینهای ایالات متحده) که در ماه ژوئیه توسط دونالد ترامپ به قانون تبدیل شد، نوید شکوفایی هزار استیبل کوین را میدهد.
بررسیها نشان میدهد نرخ توافقی ارز در تالار دوم 15 تا 20 درصد پایینتر از نرخ بازار قاچاق کشف شد. این سیگنال از بستر رسمی معاملات در تالار دوم، نشاندهنده حباب روانی در بازار آزاد و پتانسیل بالای کاهش قیمتها با عبور از تنشهاست.
از ابتدای سال قیمت کالاها در بازار ماهانه افزایش داشته است. اگر نرخ دلار را مبنا قرار دهیم، ارزش دلاری حداقل حقوق کارگر ایرانی به کمترین میزان در ۱۰ سال گذشته رسیده است. در عینحال وزیر کار و وزارت رفاه نیز برنامهای برای افزایش مجدد حداقل حقوق کارگران و ترمیم حقوق کارگری هم ندارند.
چند ارز رسمی در دنیا وجود دارند که ارزش آنها از دلار آمریکا بالاتر است (یعنی نرخ برابریشان در مقابل دلار بیش از ۱ است). این به معنای «قدرت خرید بالاتر در نرخ مبادله رسمی» است، نه لزوماً قدرت اقتصادی کشور.
در شرایطی که انتظار میرفت قطع اینترنت افغانستان و توقف قیمتدهی هرات بازار ارز ایران را تحت تاثیر قرار دهد، میدان فردوسی امروز (سهشنبه) آرام بود؛ دلار بدون نوسان جدی و در فضایی رکودی میان خریداران و فروشندگان دستبهدست شد.
در عراق، قیمت آیفونها بسته به مدل و ظرفیت ذخیرهسازی متفاوت است. برای مثال، قیمت آیفون ۱۵ در حدود ۸۸۰٬۰۰۰ دینار عراقی (تقریباً ۷۰۰ دلار آمریکا) برای نسخه ۱۲۸ گیگابایتی گزارش شده است. مدلهای بالاتر مانند آیفون ۱۵ پرو مکس با ظرفیت ۱ ترابایت ممکن است قیمتی در حدود ۲٬۲۷۰٬۰۰۰ دینار عراقی (تقریباً ۱٬۷۰۰ دلار آمریکا) داشته باشند.
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی گفت: آنچه این روزها به نوسان نرخ دلار دامن زده، بیش از هر موردی ریشه در انتظارات تورمی و فضای روانی ناشی از اخبار مربوط به مکانیسم ماشه دارد؛ بنابراین افزایش نرخ ارز را نمیتوان ناشی از کمبود عرضه یا افزایش تقاضا دانست، بلکه باید آن را بازتابی از فضای هیجانی بازار و نگرانیهای عمومی تلقی کرد و در این شرایط، سیاست تثبیت نرخ ارز از هر سیاست دیگری ضروریتر است.
سیاستهای ترامپ – از حمله به فدرال رزرو گرفته تا رویکرد بیتفاوتش نسبت به مقرراتگذاری در حوزه رمزارزها – به صورت نظاممند جایگاه دلار را به عنوان ارز ذخیره تضعیف کرده است.
