در شرایطی که گفته میشود حداقل سالی سه میلیارد دلار در سال بنزین به کشور وارد میشود و با کمبود سوخت و بنزین روبهرو هستیم، سوال این است که چرا مدیران و مسئولان نمیتوانند با قاچاق و مصرف بیرویه برخورد و شرایط موجود را کنترل کنند؟
یک انشعاب دو کیلومتری از خط لولهای که توسط آن سوخت هواپیماها منتقل میشد، در بندرعباس شناسایی و کشف شده است. از طریق این خط لوله، روزانه 70 هزار لیتر بنزین در شبانه روز قاچاق میشد. حال باید پرسید که مبادی این قاچاق چه کسانی بودند و چه فرآیندی میتواند قاچاق انواع سوخت را نمایان کند؟
چندی پیش بود که مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری از گم شدن روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت خبر داد. به این خاطر است که صاحبنظران از آن بهعنوان تاراج سازمانیافته یاد میکنند.
وزیر نفت پیشتر در این زمینه گفته بود: روشن شدن وضع قاچاق سوخت در کشور یک مطالبه عمومی است و ما وظیفه داریم در کنار سایر دستگاههایی که مسئولیت پیگیری قاچاق را دارند، کمک کنیم.
روزنامه کیهان به ادعای یک نماینده و عضو هیات رئیسه مجلس درباره سوخت قاچاق واکنش نشان داد و نوشت: معلوم شد خرید روزانه ۹ میلیون لیتر سوخت از قاچاقچیان که توسط یکی از نمایندگان مجلس از زبان وزیر نفت مطرح شد و جامعه را شدیدا ملتهب کرد واقعیت نداشته است.
اظهارنظرات متعدد مقامات، موضوع قاچاق سوخت را بار دیگر مورد توجه قرار داد. تا جایی که طرح پایش لحظهای زنجیره تولید تا توزیع فرآوردههای نفتی یا همان طرح میترینگ و مانیتورینگ، بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است. مرتضی بهروزیفر، کارشناس انرژی، عنوان کرد: اگر مشخص شود که چه کسی سوخت را گرفته، برده و مصرف کرده است، مشخصا دیگر قاچاقی اتفاق نمیافتد.
رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی اظهار داشت: متاسفانه به خاطر یارانه وحشتناکی که در حوزه سوخت داریم سالهاست که پدیده قاچاق رخ میدهد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: قاچاق روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین به اقتصاد کشور آسیب جدی میزند، این عدد بسیار بزرگ است و بنابراین این مسئله نیازمند توجه و اقدام جدی هر سه قوه است. همچنین ستاد قاچاق کالا و ارز باید به این موضوع توجه جدیتری داشته باشد.
مدیر عامل پیشین شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی درباره قاچاق سوخت گفت: بیشترین احتمال قاچاق از چاههای کشاورزی و یا بعضا رانندههایی است که سوخت را می فروشند، زیرا قیمت تفاوت دارد و این جاذبه بوجود میآورد.
قطعی برق صنایع، نه تنها منجر به کاهش تولید شده، بلکه هزینههای صنعتگران را به دلیل اجبار برای خرید موتور برق، افزایش داده است. نکته مورد توجه آنجاست که به دنبال اختصاص نیافتن سهمیه گازوئیل دولتی به برخی صنعتگران، آنها مجبور به خرید گازوئیل آزاد شدهاند؛ گازوئیلی که عمدتا از مبادی قاچاق تامین میشود!
عضو کمیسیون انرژی گفت: ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده قاچاق میشود و از آن طرف باید سالانه ۵ تا ۶ میلیارد دلار واردات داشته باشیم. این هم صدمه به کشور است، هم ارز از کشور خارج میشود و هم صدمه به سفره آن مردمی است که از این فرآورده به خاطر نداشتن خودرو استفاده نمیکنند.
در آگهیهای فضای مجازی و سایتهای خرید و فروش کالا، از نفتخام صادراتی ایران تا بنزین و گازوئیل و مازوت و گاز مایع، همهچیز پیدا می شود. بهنظر می رسد ردپای قاچاق در فروش آنلاین سوخت دیده میشود.
