نظام چندنرخی ارز در ایران، با هدف کنترل بازار، جلوگیری از کوچک‌تر شدن سفره مردم و حمایت از مصرف‌کننده شکل گرفت، اما به‌مرور به منبعی برای رانت و فساد تبدیل شد. این سیاست وجود نرخ‌های مختلف، پیچیدگی‌های تجاری واردات کالاهای اساسی و ... را تحت تأثیر قرار داده و اصلاحات اساسی و حرکت به سمت ارز تک‌نرخی را ضروری کرده است.
از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا ۲۹ فروردین ماه، دو میلیارد و ۷۱۷ میلیون دلار از سوی بانک مرکزی برای واردات کالاهای اساسی و دارو، صنایع و نیازهای خدماتی تامین ارز شده است.
بانک مرکزی از ابتدای سال جاری تا امروز، ۴۹ میلیارد و ۸۷۲ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، هشت میلیارد و ۲۸۲ میلیون دلار برای واردات کالاهای اساسی و کشاورزی شامل گندم، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی، دو میلیارد و ۱۴۳ میلیون دلار برای دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی تامین کرده است.
در سال آینده دولت وعده آزادسازی واردات آیفون را مطرح کرده که به طور حتم یک میلیارد دلار از کل سهمیه ارزی کشور به این کالای لوکس آمریکایی اختصاص خواهد یافت.
بانک مرکزی از اول فروردین ماه تا ۲۶ مرداد ماه امسال ۲۷ میلیارد و ۲۶۳ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است.
از اول فروردین ماه تا ۳۰ تیرماه ۱۴۰۳، ۲۱ میلیارد و ۴۴۵ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شده است.
از اول فروردین ماه تا ۲۳ خرداد ماه ۱۴۰۳، ۱۴میلیارد و ۱۳۶میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: میزان ترانزیت خارجی و تجارت با کشور‌های همسایه در سه ماهه ابتدای سال به ۲میلیون و۵۰۰ هزارتن رسید که رشد ۴۵ درصدی داشته است.
سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران با اعلام اینکه از ابتدای فروردین ماه امسال تا ۴ خرداد ماه، ۱۰ میلیارد و ۱۸۵ میلیون دلار ارز برای واردات تامین شد، گفت: ۲ میلیارد و ۵۵۷ میلیون دلار برای واردات کالاهای اساسی و دارو با قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین شده است.
موج انتقادات و اعتراضات تجار و بازرگانان مبنی بر محدودیت واردات مواد اولیه بار دیگر آغاز شده است. گرچه حسین سلاح‌ورزی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در توییتی این موضوع را تائید کرد، اما کاوه زرگران، دیگر عضو اتاق، از روند عادی واردات مواد اولیه خبر داد.
معاون ارزی مرکز مبادله ارز و طلای ایران گفت: از ابتدای فروردین ماه تا یکم اردیبهشت ماه امسال، ۳ میلیارد و ۲ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شده است.
پیرو سفر رییس کل بانک مرکزی به روسیه با هدف افزایش همکاری‌های پولی و بانکی با این کشور، جلسه‌ای میان مدیران بانکی ازبر بانک روسیه و بانک ملی ایران برگزار شد که بر اساس آن خط اعتباری به ارزش ۶ و نیم میلیارد روبل برای واردات کالاهای اساسی از روسیه برای ایران ایجاد شد.
اختلال در واردات کالاهای اساسی در پی سوءمدیریت بانک مرکزی برای تخصیص ارز به واردکنندگان امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کند. شماری از این کالاها مواد اولیه تولید محصولات دامی و کشاورزی هستند.
