بورس کالا که همواره مورد انتقاد برخی فعالان عرصه پتروشیمی قرار داشت، در دو ماه گذشته به محل اعتراض شرکت‌های پتروشیمی تبدیل شده است. فعالان این حوزه بر این باورند که تقاضایی که برای محصولات پتروشیمی در بورس کالا وجود دارد واقعی نیست و از سال گذشته بیش از سه برابر شده است، درحالی که میزان تولید پایین دستی سه برابر نشده است.
کالاهای حلال ۴۰۰، ریفورمیت پتروشیمی بوعلی، سوخت کوره سبک پتروشیمی تبریز و متانول پتروشیمی زاگرس در رینگ داخلی و نفت سفید و سوخت هوایی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران رینگ بین‌الملل عرضه می‌شود.
یک فعال حوزه کالایی گفت: خروج عرضه محصولات پتروشیمی از بورس‌کالا، زدن آخرین تیر بر پیکره بی‌جان صنایع پایین دستی است که سال‌ها است به علت رانت و لابی قوی بالادست‌ها بر خلاف روند‌های جهانی ضعیف شده‌اند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان این که دریافت خوراک ارزان انگیزه ای در پتروشیمی‌ها برای توسعه باقی نگذاشته گفت: پتروشیمی‌ها بجای اینکه خوراک ارزان را به صدها محصول با ارزش افزوده بالا تبدیل کنند متاسفانه متانول صادر می‌کنند که یک محصول خام است.
نوسانات نرخ ارز بر بسیاری از بازارها تاثیرگذار بوده است اما این نوسانات بر بازار محصولات پتروشیمی که مواد اولیه پلاستیک است، تاثیر بسزایی داشته که به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان پلاستیک و ظروف یکبار مصرف، رشد چند برابری قیمت را تجربه کرده و اگر مواد اولیه تامین نشود، در ایام سوگواری محرم و صفر که تقاضای ظروف یکبار مصرف افزایش می‌یابد، فاجعه رخ خواهد داد.
شرکت‌های پتروشیمی که یکی از مهم‌ترین منابع ارزآوری برای کشور هستند موظفند که ارز صادراتی خود را در سامانه نیما عرضه کنند؛ ارزی که نرخ آن در زمان ابلاغ سیاست‌های جدید ارزی در اردیبهشت‌ماه ۴۲۰۰ تومان بود اما طبق بسته جدید ارزی که اواسط مردادماه رونمایی شد نرخ آن را بازار ثانویه یا همان بازار آزاد تعیین می‌کند.
رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی تهران گفت: تصمیم شورای عالی بورس مبنی بر توقف عرضه محصولات پتروشیمی و فولادی با دلار ۴۲۰۰ تومانی در بورس و لزوم واقعی شدن قیمت‌ها با واکنش فعالان صنایع روبه رو شده است.
یک اقتصاددان با بیان اینکه بانک مرکزی نمی‌تواند با دستکاری نرخ سود بانکی نقدینگی را کنترل کند، به این نهاد توصیه کرد که تمام تمرکز خود را روی کنترل بازار ارز بگذارد.
شاخص کل بورس تهران دیروز با افت ۲۰۶۳ واحدی مواجه شد تا فعالان تالار شیشه‌ای پس از جهش ۱۰ روزه نماگر اصلی بازار، شاهد اصلاح قیمت‌ها باشند. به دنبال رشد پرشتاب قیمت سهام طی روزهای اخیر که بازدهی عمده نمادها را به ۲۰ تا ۳۰ درصد رساند، اصلاح قیمت‌ها قریب‌الوقوع به‌نظر می‌رسید.
عضو اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی ایران می‌گوید که دولت تکلیف کرده واحدهای پتروشیمی مابه‌التفاوت ارز چهار هزار و 200 تومانی را با نرخ جدید محاسبه کرده و سریعا به بازار انتقال دهند. حالا با این پیام دولت صادرکنندگان این حوزه 40 میلیون دلار را در بازار توزیع کرده‌اند.
یکشنبه شب بسته جدید ارزی توسط رییس کل بانک مرکزی ارائه شد که طبق این بسته قرار شد ارز صادراتی پتروشیمی‌ها در بازار ثانویه معامله شود. تصمیمی که دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایان پتروشیمی از آن استقبال کرده و بر این باور است که باعث از بین رفتن فساد می‌شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس بر ضرورت قطع تخصیص ارز دولتی به پتروشیمی‌ها تاکید کرد و گفت: حمایت از پتروشیمی‌ها جلوی فرآوری محصولات از سوی آنها و توسعه صنایع پایین‌دستی را گرفته است.
سیاست‌های جدید ارزی در اردیبهشت ماه از سوی دولت ابلاغ شد و بر اساس آن پتروشیمی‌ها ملزم شدند ارز صادراتی خود را با نرخ دولتی در این سامانه وارد کنند. این تصمیم سرآغاز چالش های فراوانی شد. اکنون اخبار ضد و نقیضی از تغییر سیاست در معاملات ارزی وجود دارد که ظاهرا پیشنهاداتی برای خروج کامل ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به ویژه پتروشیمی‌ها از معاملات با نرخ رسمی در شورای پول و اعتبار مطرح شده است؛ موضوعی که هرچند تایید نشده اما با استقبال پتروشیمی‌ها مواجه شده است.
