طبق روال هر سال، چند روزی است جابجایی مستاجران در بازار مسکن آغاز شده، اما وجود یک خلاء کار را برای این قشر دشوار کرده است. این خلاء تعیین سقف افزایش اجاره‌بهاست.
کارشناس اقتصادی معتقد است که براساس مطالعاتی که درباره اجاره مسکن صورت گرفته، در برلین شاید نزدیک به ۷۰درصد افراد مستاجر هستند و این نشان می‌دهد که خانوارهای مستاجر تحت حمایت یک نهاد نظارتی قرار دارند که اجارهنشینی را برای مستاجران تسهیل میکند. آنچه مشکینی بر آن تاکید دارد و معتقد است که در میان‌‌مدت می‌تواند حل مشکلات مربوط به مستاجران در کشور و بهویژه درکلان‌شهرها را امکان‌‌پذیر کند، تشکیل «نهاد نظارتی اجاره‌‌داری» در وزارت شهرسازی است.
اما نکته قابل توجه در تحقیقات میدانی از دو منطقه شرق و غرب تهران، جهش میزان پول‌پیش در منطقه ۴ است که متوسط پول‌پیش در منطقه ۴ براساس فایل‌‌‌های ارائه شده به بازار به رقم ۶۵۴.۸ میلیون تومان رسید. در حالی که این رقم در ماه گذشته ۵۰۸ میلیون تومان بوده است. در مقابل در منطقه ۵ میزان پول‌پیش روند کاهشی داشته و از ۶۴۴ میلیون تومان پول‌پیش به ۶۱۲.۵ میلیون تومان رسید.
نایب رئیس اتحادیه املاک گفت: امسال جهش قیمتی در بازار مسکن تجربه نخواهیم کرد، معاملات از اردیبهشت رونق می‌گیرد و اگر بازارهای موازی بی‌ثبات شوند، سرمایه‌ها به سمت مسکن سوق می‌یابد.
سالی که گذشت، سال خوبی برای حوزه مسکن نبود. بازار مسکن در رکود ماند اما قیمت اجاره‌بها برای بسیاری از خانوارها بیشتر و سنگین‌تر از قبل شد؛ بهویژه در تهران، که فشار تورم بیش از هر چیز خود را در بخش اجاره نشان داد. حالا با آغاز سال ۱۴۰۴ و نزدیک شدن موعد تمدید قراردادهای اجاره، بسیاری از مستاجران نگران وضعیت اجاره خانه خود در سال جاری هستند. بررسی‌های تجارت‌نیوز از مناطق مختلف تهران نشان می‌دهد که اجاره خانه در فروردین ۱۴۰۴ متناسب با نرخ تورم رشد کرده است؛ نه براساس سقف قانونی افزایش ۲۵ درصدی اجاره که مجلس به تصویب رسانده بود.
آمار‌ها و داده‌های بانک مرکزی از شاخص کرایه مسکن در مرداد ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که رشد نقطه به نقطه شاخص مزبور در شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال قبل ۴۵.۵ درصد بوده است.
نایب رئیس اتحادیه املاک با اشاره به اینکه میانگین نرخ اجاره‌بها در تهران بیش‌از ۵۰ درصد افزایش داشته است، گفت: با توجه به رشد قیمت‌ها در بازار مسکن، مستأجران دیگر به خرید خانه فکر نمی‌کنند.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران با بیان اینکه در حالیکه نرخ تورم نقطه به نقطه ۴٧ درصد و تورم سالانه ٣٧ درصد است مالکان حاضر به افزایش اجاره تا ٢۵ درصد نیستند، گفت: اجاره‌بها در برخی از مناطق به بیش از ۵٠ درصد افزایش پیدا کرد.
اراک یکی از شهرهایی است که از بهار 1400 تا بهار 1402 تورمی نزدیک به 150 درصد را در بازار مسکن تجربه کرده است. نماینده مردم اراک نیز پیش از این اعلام کرده بود، این شهر در دهه‌های 80 و 90 دومین رتبه را در افزایش قیمت مسکن داشته است. با این حال اما حسن امیدی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک اراک، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» اظهار کرده است بازار مسکن این شهر در سال جاری ثبات قیمت پیدا کرده و افزایش چشمگیری نیافته است.
یک مشاور املاک در شرق تهران می گوید : در شرق تهران به دلیل آنکه تقاضا زیاد و عرضه کم است، مالکان بسیار سلیقه‌ای قیمت هارا تعیین می‌کنند که با واقعیت بسیار متفاوت است.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن گفت: بر اساس ماده ۷ قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها دولت مکلف شده در استان‌هایی که تورم بالای ۳۰ درصد است، نرخ رشد اجاره بها را تعیین کند. نرخ اجاره بها بعد از جلسه امروز شورای عالی مسکن تعیین خواهد شد که رقمی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد در استان تهران است.
سری اول مستاجرهایی که در سال ۱۴۰۳ به موعد «تمدید قرارداد اجاره‌‌‌نامه» رسیدند یا به عنوان «مستاجر اولی» وارد این بازار شدند، اجارهبهای یک‌سال آتی را با ۴۱.۸درصد بیشتر از سال گذشته، پرداخت خواهند کرد؛ این اولین تابلو از «رشد هزینه اجارهنشینی در سال‌جاری»، دو پیام‌‌‌هشداری مشخص را یکی برای نمایندگان مجلس و دیگری برای دولت منعکس میکند.
به گفته یک فعال بازار مسکن، بازخورد اجاره بها از تورم ناشی از سوء مدیریت‌ها و از همه مهمتر ادامه روند تحریم‌ها در اقتصاد ایران، بسیار سخت و شکننده بود، به طوری که آمار‌ها از افزایش ۱۵۰ درصدی اجاره بها در سال ۱۴۰۲ حکایت دارد!
گزارشی که بانک مرکزی امروز از تحولات بازار مسکن تهران منتشر کرد نشان می‌دهد، تورم اجاره در مهرماه امسال، نسبت به شهریورماه افزایشی معادل 4/2 درصد را پشت سر گذاشته است. همچنین نمودار قیمت مسکن و اجاره‌بها حاکی از آن است که رشد تورم در سال‌های اخیر باعث کمرنگ شدن رابطه بین قیمت خانه با نرخ اجاره آن شده است.
