پیرو اطلاعیه ۲۵ فروردین در خصوص موضع بانک مرکزی در عملیات بازار باز، یک بانک سفارش فروش قطعی اوراق بهادار دولتی خود را در روز سهشنبه ۲۶ فروردین ارسال نمود که بانک مرکزی پیشنهاد مزبور را رد نموده و بنابراین در روز چهارشنبه ۲۷ فروردینماه، معاملهای نداشت.
بانک مرکزی با خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد اقدام به کنترل نقدینگی در سیستم بانکی میکند و همزمان با این عمل، رشد اقتصادی و کنترل تورم را نیز پیش میبرد. اما این کنترل به چه صورت شکل میگیرد؟
بانک مرکزی در اطلاعیهای اعلام کرد که روز چهارشنبه ۱۴ اسفند ۹۸، در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین بانکی ریالی، مجددا عملیات بازار باز را اجرا میکند.
کارشناسان بازارهای مالی معتقدند گرچه عملیات بازار باز میتواند به شرط اجرای درست، باعث تقویت ارزش ریال شود اما تاثیر آن بر بازار دلار چشمگیر نخواهد بود و بیشترین تاثیر این اقدام بانک مرکزی روی میزان سپردههای بانکی خواهد بود.
کامران ندری میگوید: عملیات بازار باز بهصورت مستقیم بر نرخ سود بانکی تاثیر ندارد اما به صورت غیرمستقیم میتواند آن را تحت تاثیر قرار دهد. اگر هدف بانک مرکزی مدیریت نرخ بهره در بازار بین بانکی باشد، این نرخ، یک نرخ مرجع بوده و همه نرخهای بهره در اقتصاد، چه نرخ بهره کوتاهمدت و چه نرخ بهره بلندمدت از این نرخ مرجع تاثیر میگیرند. اما از طرفی هم بانک مرکزی کنترل و مدیریت نرخهای سود سپرده بانکی را در وضعیت فعلی رها نمیکند.
قائممقام بانک مرکزی گفت: بدهی بانکها به بانک مرکزی که در پایان مهرماه ۹۷ به ١٨٢ هزار میلیارد تومان رسیده بود، در پایان بهمن به ١٦٦ هزار میلیارد تومان کاهش یافت.
مرکز پژوهشهای مجلس با بررسی بند (م) تبصره (۵) لایحه بودجه ۹۸، پیشنهاد کرده که این بند به نحوی تغییر کند که بر اعطای مجوز قانونی به بانک مرکزی در زمینه عملیات بازار باز تصریح داشته باشد.
بر اساس رتبهبندی بانکها در عملیات بازار باز بانک مرکزی، بانکهایی که جزو بانکهای «بد» قرار بگیرند، امکان حضور در فرایند عملیات بازار باز را نخواهند داشت.