طبق آمار گمرک ایران، تراز تجاری کشور از زمان آغاز به کار دولت چهاردهم تا به امروز رشد 5.5 درصدی داشته است. اما حال باید دید که علت این رشد چیست و آیا این به معنی عملکرد مناسب دولت چهاردهم است که تیم رسانه‌ای دولت مانور تبلیغاتی گسترده‌ای را روی آن آغاز کرده است؟
گزارش آمارهای گمرکی نشان می‌دهد، تراز تجاری کشور در دولت چهاردهم (ابتدای شهریور تا 15 دی ماه 1403 ) با 69 درصد و به میزان 5.5 میلیارد دلار بهبود یافته است.
طبق اطلاعات منتشرشده از سوی گمرک ایران، تراز تجاری کشور طی شش‌ماهه اول سال جاری منفی هفت میلیارد دلار ثبت شده است. محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، معتقد است این موضوع نمود و تصویری از سیاست‌گذاری‌های نادرست در حوزه تجارت ایران است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران می‌گوید: گویا هنوز موضوع اقتصاد در ذهن مسوولان و تصمیم‌گیران با آنچه در دنیای امروز در حال رخ دادن است، تفاوت دارد و نتیجه این دیگاه تولید غیرقابل رقابت و عدم حضور در زنجیره‌های ارزش جهانی است.
داده‌های گمرک نشان دهنده آن است که هرچند در تجارت غیرنفتی ایران با کاهش سرعت رشد، برای سومین سال متوالی افزایش یافته و رشد 1.1 درصدی را نسبت به سال 1401 تجربه کرد؛ این رشد عمدتا از محل واردات حاصل شده در مقابل صادرات غیرنفتی حاصل شده است. اما با وجود این رشد تراز تجاری کشور نتوانست به حاشیه امن برسد و همچنان شاهد کاهش تراز تجاری بوده‌ایم.
آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران از عملکرد فولادی‌ها طی ۱۱ ماهه سال گذشته نشان می‌دهد که جز برای مقاطع تخت فولادی و محصولات فولادی، نیاز کشور به واردات زنجیره آن و فولاد نسبت به سال گذشته کمتر شده و طبق روال واردات آهن اسفنجی و گندله سنگ‌آهن صفر بوده است.
به گفته نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی ایران سیاست انقباضی بانک مرکزی در سال 1402 در ارائه تسهیلات به تولیدکنندگان به منفی شدن تراز تجاری ایران در این سال انجامید.
نماینده مردم تربت حیدری گفت: در شرایطی که کسری تراز تجاری داریم و تولیدکنندگان ما بیش از ۹۰ روز الی ۱۰۰ روز است که در صف دریافت ارز هستند، این تصمیم بانک مرکزی که خلاف عدالت است و باعث شده که حجمی از صف را جلوی صرافی ها داشته باشیم واقعا به چه معناست؟
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در همایش توسعه تجارت فرش دستباف و صنایع دستی بر تاثیر منفی سیاست‌های نادرست ارزی کشور بر صادرات انواع کالاهای غیرنفتی از جمله فرش دستباف ایرانی تاکید کرد و از نزول صادرات ۲ میلیارد دلاری این کالا به ۵۰ میلیون دلار کنونی گفت.
گمرک ایران به‌تازگی اعلام کرده تراز تجاری هفت ماهه منتهی به مهر امسال، رقمی معادل منفی ۷.۷ میلیارد دلار بوده است؛ عددی که نشان می‌دهد در این مدت، واردات از صادرات پیشی گرفته و احتمالا دلارهای نفتی خرج واردات کالا به کشور شده است. اما این آمار تازه، چه پیامی برای بازار ارز دارد؟
بررسی آمار گمرک نشان می‌دهد به‌رغم افزایش تجارت در 11 ماهه سال 1401، تراز تجاری منفی شده است؛ طی این مدت حدود 48 میلیون دلار صادرات و حدود 53 میلیون دلار واردات انجام شده است.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از دستیابی به تراز تجاری مثبت ۳۵ میلیون دلار مناطق آزاد برای اولین بار بعد از ۳۰ سال فعالیت این مناطق خبر داد.
آخرین گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران از تجارت ۴٫۶ میلیارد دلاری محصولات کشاورزی در بهار امسال حکایت دارد. در این مدت صادرات «هندوانه تازه» به ۱۳۲٫۹ میلیون دلار رسید که بسیاری از کارشناسان آن را به مثابه صادرات آب می‌دانند.
