در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ نرخ ترک تحصیل در حالی در کشور کاهش یافته است که تعداد کودکان بازمانده از تحصیل با افزایش ۲۶ هزار نفری از ۹۰۲ هزار نفر در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ به ۹۲۸ هزار نفر در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ رسیده است؛ دلایل این پدیده ریشه در فقر، مشکلات و باورهای غلط عرفی و اجتماعی، بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج کودکان، موانع جغرافیایی و فقدان مدارک هویتی دارد.
بررسی آمارهای وزارت آموزش و پرورش نشان می‌دهد که نرخ «ترک تحصیل» دانش‌آموزان در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ نسبت به سال قبل کاهشی بوده، اما در عین حال تعداد «کودکان بازمانده از تحصیل» از ۹۰۲ هزار و ۱۸۸ کودک در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ به ۹۲۸ هزار و ۷۲۹ نفر در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ افزایش یافته است.
یک کارشناس آموزش گفت: دانش‌آموزان دیگر امیدی ندارند که با تحصیلات دانشگاهی بتوانند به شغل و درآمد مناسبی برسند. بسیاری از آن‌ها به جای ادامه تحصیل، ترجیح می‌دهند زودتر وارد بازار کار شوند، چه در فضای مجازی، چه در مشاغل آزاد. این خطر بزرگی است که در جامعه با سرعت بالایی در حال وقوع است.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با اشاره به اینکه آمار ترک تحصیل دختران بیشتر است، گفت: این موضوع برای ما یک زنگ خطر است، زیرا ادامه تحصیل دختران نسبت به پسر‌ها اهمیت فراوانی دارد.
چند سالی است که به مدد وضعیت اقتصادی و مشکلات معیشتی بسیاری از کودکان کار قید درس و مدرسه را زده‌اند و تمام روزهای سال در خیابان‌ها به دنبال لقمه نانی می‌گردند.
آمار جدید بازماندگان از تحصیل اعلام شد. بررسی داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که سال تحصیلی 1401-1402 در مقاطع تحصیلی مختلف 929 هزار و 798 نفر از تحصیل بازماندند. سال گذشته، 15 تا 17 ساله‌ها بیشترین تعداد بازماندگی از تحصیل را داشتند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان با بیان اینکه در مورد ترک تحصیل دختران بیشترین عامل مربوط به دسترسی نداشتن به امکانات آموزشی است، گفت: به عنوان نمونه در مناطق روستایی در صورتی که چند روستای نزدیک به هم هستند، شرایطی را باید فراهم کرد که دختران به روستای مرکزی یا شهر مجاور مراجعه کنند
آمار بازماندگان از تحصیل در کشور روند افزایشی ر طی می‌کند. رضا امیدی، جامعه‌شناس گفت: «سه عامل فقر، دسترسی نداشتن به مدرسه و معلولیت موجب بازماندگی از تحصیل کودکان می‌شود. معلولیت هم در دوران ابتدایی، هم مقاطع بالاتر یک مسئله جدی است»
نرخ جذب بسیار ناچیز کودکان بازمانده از تحصیل در کنار آمار بالای ترک تحصیلی، سبب شده تا تعداد کودکانی که از آموزش محروم می‌شوند، رو به رشد باشد. تا جایی‌که آمار بازماندگان از تحصیل در سال آموزشی 1400-1401 نسبت به سال تحصیلی 1395-1394 به میزان 17/15 درصد افزایش یافت.
معدل امتحانات نهایی امسال در 17 استان در وضعیت هشدارآمیز قرار گرفت. بررسی معدل امتحانات نهایی در استان‌های مختلف نشان می‌دهد که با نقشه فقر در کشور تطبیق دارد.
طبق گزارش مرکز آمار، پارسال در مقطع ابتدایی بیش از ۱۷۵ هزار دانش‌آموز، در مقطع متوسطه‌ی اول حدود ۱۹۸ هزار دانش‌آموز و در مقطع متوسطه‌ی دوم نیز حدود ۵۵۷ هزار دانش‌آموز ترک تحصیل کرده‌اند.
بررسی آمارها نشان می‌دهد استان سیستان و بلوچستان وضعیت بغرنجی از نظر وضعیت آموزش دارد. معین‌الدین سعیدی، نماینده مجلس در این مورد گفت: از هر 100 نفر دانش‌آموز در سیستان و بلوچستان، کمتر از حدود 40 نفر موفق به کسب دیپلم می‌شوند و عمدتا ریزش تحصیلی رخ می‌دهد.»
در حالی که نمایندگان مجلس می‌گویند 20 هزار تا 25 هزار کلاس درس بدون معلم در کشور داریم، وزیر آموزش و پرورش می‌گوید مطابق آمار بعد از اعلام نتایج آزمون‌ها، کلاس بدون معلم نداریم.
فاروق اعظمی، نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استان‌ها گفت: «سالانه 30 درصد از دانش‌آموزان این استان به دلیل مشکلاتی مانند هزینه میلیونی سرویس مدارس مجبور به ترک تحصیل هستند. این تعداد دانش‌آموز هم به 150 هزار بازمانده از تحصیل اضافه می‌شوند. این می‌تواند یک هشدار جدی و بسیار خطرناک برای استان باشد.»
در میان سه دوره تحصیلی، در سال تحصیلی ۱۴۰۱_۱۴۰۲ بیشترین نرخ ترک تحصیل مجموعا در دوره متوسطه اول رخ داده است. در این میان بیشترین رقم ثبت‌شده متعلق به نرخ ترک تحصیل پسران در دوره متوسطه اول به میزان ۶.۵۴ درصد است.
