به گفته کارشناسان؛ بازار کاغذ بیش از هر چیز از فقدان برنامه مشخص برای ساماندهی بازار رنج میبرد؛ امری که بر قیمتها تاثیر گذاشته و موجسواری دلالان را به همراه داشته است.
بحران قدیمی بازار کاغذ که از سالها پیش آغاز شده، حالا با موج تازه گرانی، صنعت نشر را به رکود کشانده و با ۶۰ درصد افزایش قیمت، خرید کتاب درسی را هم برای بسیاری ناممکن کرده است. دلیل افزایش نرخ کاغذ و کتاب به کدام عامل مهم وابسته است؟
در حال حاضر قیمت یک بسته کاغذ A۴ با کاهش حدود ۳۰ هزار تومانی به حدود ۱۴۰ هزار تومان و قیمت یک بند کاغذ با کاهش حدود ۳۰۰ هزار تومانی نسبت به ابتدای سال به حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است. رئیس اتحادیه فروشندگان کاغذ و مقوا تهران دلیل این کاهش قیمت را کاهش قیمت جهانی و تامین بخشی از نیاز ارزی در این بازار عنوان کرد. اما هشدار داد که اگر واردکنندگان با مشکلات ارزی مواجه شوند، شاهد افزایش قیمت کاغذ خواهیم بود.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ میگوید که منشا ارزی این صنعت به تالار دوم تغییر یافته و این موضوع باعث شده است تا هزینه واردات تجهیزات و ماشینآلات صنعت چاپ با افزایش 25 درصدی همراه شود.
بابک عابدینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران، با بیان اینکه برای تولید هر برگه A4 حدود 20 لیتر آب مصرف میشود، عنوان کرد: «با توجه به آلایندگی این حوزه و همچنین کمبود منابع آبی، نباید بیش از این در حوزه سلولزی در صنعت چاپ سرمایهگذاری شود.». بدین ترتیب به نظر میرسد واردات کاغذ بهصرفهتر از تولید آن باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص وضعیت کاغذ گفت: با همراهی رئیس جمهور، محموله کاغذ با ارز مناسب برای توزیع در حوزه مطبوعات و نشریات وارد کشور شده است و امیدواریم مشکل کاغذ در کوتاه مدت حل شود.
خرید و فروش کاغذ باطله رواج یافت. پس از افزایش دوباره قیمت کاغذ، حالا کاغذهای بازیافتی حکم طلا را پیدا کردهاند. طوری که برخی خریداران برای خرید یک رول کاغذ حاضرند تا ۲۵ هزار تومان هزینه کنند. گویا با کاهش قدرت خرید، مردم بیش از پیش سعی بر درآمدزایی از ضایعات دارند.
رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران کمبود عرضه را مهمترین علت افزایش قیمت کاغذ در روزهای اخیر دانست و از حمایت نکردن تولید داخلی و عدم تخصیص ارز برای واردات گلایه کرد.
وزیر صنعت به افرادی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی کاغذ خریدند اما در انبار و یا خارج از شبکه توزیع پخش آنها را پخش کردهاند، هشدار داد در آینده نزدیک شامل برخورد قانونی خواهند شد.
یک عضو کمیته تعیین قیمت کاغذ کشور درباره اثرات مصوبه اخیر این کمیته در بازار کاغذ، گفت: از دو روز قبل، قیمتها رو به کاهش بوده و تعداد فروشندگان کاغذ هم بیشتر شده است.
جلسه ۴ ساعته کارگروه کاغذ کشور برای مهار بحران در بازار این کالای استراتژیک حوزه چاپ و نشر با موافقت بانک مرکزی برای تخصیص ارز ۳۸۰۰ تومانی برای واردات کاغذهای چاپ و تحریر، پایان یافت.
یک عضو هیاترئیسه کمیسیون فرهنگی مجلس از بررسی دلایل گرانی کاغذ با حضور وزرای صنعت، معدن، تجارت، فرهنگ و ارشاد اسلامی و اقتصاد در اولین نشست کمیسیون فرهنگی خبر داد.
