از آنجایی که پسته یک محصول صادراتی مهم به شمار می‌رود، در نتیجه میزان تولید و صادرات آن هم اهمیت دارد. حال باید دید تولید و صادرات پسته در سال 1403 چه وضعیتی داشت و در سال 1404 داستان تولید و صادرات پسته ایرانی به کجا می‌رسد؟
مدیرعامل شرکت تعاونی تولیدکنندگان پسته رفسنجان گفت : جای تاسف است که وضعیت صادرات پسته کشور و هرج و مرج حاکم بر آن ، ما را به جایی رسانده که عده‌ای تاجر خرده‌پا از کشورهای اطراف به مزرعه و منزل کشاورز مراجعه کرده و محصول را بدون هیچ‌گونه آزمایش و کنترل کیفی خریداری و به صورت قاچاق و یا به نام ایران از کشور خارج می کنند.
صادرات پسته برای ایران، یک منبع درآمد مهم به شمار می‌رود. در حال حاضر ایران به دلیل کمبود آب و شرایط اقلیمی، امکان افزایش تولید را ندارد. از سوی دیگر، مشکلات ارزی و تحریم هم عاملی برای کاهش صادرات این محصول شده‌اند. اما چه اقداماتی می‌تواند منجر به افزایش تولید و صادرات پسته ایران شود؟
تولید و صادرات پسته، با ارزش یک میلیارد دلار در سال گذشته، ایران را به یکی از قطب‌های اصلی این محصول در جهان تبدیل کرده است. با تولید بیش از 200 هزار تن از این محصول در سال گذشته، اهمیت این محصول بیش از پیش مشخص می‌شود. اما همچنان نیاز به حمایت‌های دولتی برای توسعه صادرات وجود دارد.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی گفت: ایران همچنان رتبه اول دنیا در سطح زیر کشت باغات پسته و جایگاه دوم در تولید پسته را داراست.
رئیس هیات مدیره انجمن پسته ایران با بیان اینکه رفع تعهد ارزی سبب انصراف تجار از صادرات پسته شده، گفت: از زمانی که بحث رفع تعهد ارزی پیش آمده، قیمت پسته که در دنیا، ۸.5 تا ۹ دلار بوده، 1.5 دلار افت کرده است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران از نصف شدن تولید و صادرات پسته در سال گذشته به دلیل خشکسالی، سرمازدگی و گرمازدگی خبر داد و گفت: «علاوه بر مشکلات تولید، موانع صادراتی نیز وجود دارد که مهمترین آن‌ها سیاست رفع تعهد ارزی است.»
ایران به عنوان دومین صادر کننده پسته در دنیا شناخته شده است. اما در سال‌های اخیر افزایش مشکلات داخلی باعث شده تا بازار پسته ایران دچار آسیب‌های شدیدی شود.
آمریکا و ایران طلایه‌داران تولید پسته دنیا بوده‌اند و پس از آن ترکیه و سوریه قرار دارند. گرچه ایران دومین صادرکننده بزرگ پسته به چین است، ولی روند کمبود عرضه این محصول که سال ۲۰۱۸-۲۰۱۹ وجود داشت، پارسال نیز ادامه پیدا کرد.
معاون توسعه صادرات کالا و خدمات سازمان توسعه تجارت ایران گفت: از دست دادن برند پسته ایران در دنیا به معنای از دست دادن سرمایه اجتماعی کشور است و باید برای حفظ جایگاه پسته ایران در بازارهای جهانی تلاش کرد.
