هیئت وزیران در جلسه 21 آبان 1404 مصوبهای را تصویب کرد که بر اساس آن واردات کالاهای اساسی از طریق استانهای مرزی بدون انتقال ارز مجاز میشود؛ تصمیمی که به گفته کارشناسان میتواند آثار مستقیم بر قیمتها در بازار داخلی داشته باشد.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه افرادی از گذشته واردات برخی کالاهای اساسی را دست گرفتهاند و امروز تبدیل به مافیا شدهاند، تاکید کرد: واقعیت این است که از بین بردن و خنثی کردن این مافیا نیاز به زمان دارد. وزیر جهاد کشاورزی قول داده که بازار کالاهای اساسی را از چنگ مافیا خارج خواهد کرد.
دبیر هیأت دولت با بیان اینکه تأمین کالاهای اساسی از طریق تفکر اختیار به استانداران (در استانهای مرزی) در دستور کار دولت قرار دارد، گفت: با شرایطی که بانک مرکزی و وزارتخانههای صمت، اقتصاد، بهداشت و راه فراهم میکنند، واردات کالاهای اساسی از طریق گذرگاههای مرزی تسهیل خواهد شد.
مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران گفت: خرید و ذخیرهسازی برنج، سیبزمینی، پیاز و میوه شب عید با هدف تنظیم بازار و حمایت از کشاورزان در اولویت قرار گرفت.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: محصولاتی که با ارز ترجیجی وارد کشور میشود، هم ارزش غذایی آنها به دلیل فرآیندها و بوروکراسی سنگین از دست میرود و هم اینکه با ارزش خرید ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی به دست مردم نمیرسد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: برای جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی، دولت باید تمرکز خود را بر اجرای صحیح و فراگیر طرح کالابرگ الکترونیکی بگذارد تا ضمن حمایت از اقشار ضعیف، مسیر توزیع یارانهها بهسمت کنترل واقعی قیمتها هدایت شود.
قیمت گوشت مرغ در چند روز اخیر به هر کیلو گرم ۱۴۸ هزار تومان رسیده بود اما روز گذشته دوباره به نرخ مصوب برگشت. همچنین تب برفکی و کاهش تولید شیر، لبنیات را در مدار صعود قرار داده است.
معاون ارزی بانک مرکزی با تأکید بر تداوم حمایت ارزی از بخش کشاورزی گفت: با وجود فشارهای بودجهای، تأمین ارز کالاهای اساسی در اولویت اول بانک مرکزی قرار دارد و نرخ ارز مرکز مبادله و تالار اول تا پایان سال تغییر محسوسی نخواهد کرد.
وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اقدامات پیشبینیشده در حوزه کشاورزی و تأمین غذا، از ثبات کامل بازار کالاهای اساسی خبر داد و گفت: تولید داخلی کشور با تمام توان در حال فعالیت است و هیچگونه کمبودی در افق پیشرو وجود نخواهد داشت.
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اینکه بانک مرکزی در دامنه آن امکاناتی که دارد عمل میکند، این را بررسی کردهایم و دائم هم این کار انجام میشود. اما اگر تعلل صورت گیرد، یعنی ارز وجود داشته باشد و تخصیص داده نشود یا بانک مرکزی در تخصیص تاخیر کرده باشد یا در سیستم بروکراسی وقت گذرانده باشند، قطعاً با آن برخورد میکنیم و قابل توجیه نیست. اما اینکه امکانات بانک مرکزی کم است و نتوانسته یا ارزی نیامده موضوع دیگری است.
رئیس کمیسیون صنایع غذایی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به صادرات غیرمستقیم برخی از محصولات ایرانی به آمریکا، گفت: سیاست سهمیهبندی کالاهای اساسی شکست خورده است.
نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس تاکید کرد: به علت نبود نظارت درست و سوءاستفاده بعضی صنوف، افراد و اشخاص با نفوذ، عدم نظارتهای فنی و حقوقی شرایط به این شکل است و هر کسی کالاهای اساسی را با هر رقمی به بازار عرضه میکند.
بانک مرکزی از ابتدای فروردین تا ۱۸ شهریورماه سال ۱۴۰۴، بیش از ۲۵ میلیارد و ۲۸۳ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای صنعتی و همچنین رفع نیازهای خدماتی تأمین کرد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تأکید بر سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای هیأت دولت گفت: مهمترین راهکار برای مهار فشار تورمی بر مردم، ایجاد نظام نظارت هوشمند و هماهنگ بر بازار کالاهای اساسی است.
مذاکرهها برای برگزاری نمایشگاه پاییزه ادامه دارد. این در حالی است که اصناف پس از جنگ ۱۲ روزه متضرر شدهاند و اتاق اصناف وعده تخفیفهای ویژه برای حمایت از مردم و بازار داده است.
رصد هفتگی کالاهای اساسی در روزهای منتهی به ۱۶ مرداد از کمبود و گرانی نهادههای دامی و تاثیر آن در بازار فرآوردههای گوشتی حکایت دارد؛ ضمن اینکه قیمت برخی از حبوبات هم افزایش یافته است.
بررسیها نشان میدهد اداره اقتصاد ایران با وجود حداقل پنج نرخ ارز مختلف، نه تنها باعث کنترل تورم نشده، بلکه زمینهساز فساد، رانت، تضعیف ذخایر ارزی و ایجاد شبکههای غیررسمی شده است. اختلاف نرخها در سالهای اخیر رانتهای کلانی ایجاد کرده که برای سال ۱۴۰۴ به بیش از ۸۱۲ هزار میلیارد تومان برآورد میشود. تجربه تاریخی نیز نشان داده تثبیت دستوری نرخ ارز بدون اصلاحات ساختاری، زمینهساز بحرانهای بزرگ اقتصادی و تهدیدی برای ثبات سیاسی کشور است.