در حالی که برخی فعالان کشاورزی از کاهش تولید و سهمیه کود شیمیایی و پیامدهای آن بر تولید محصولات خبر میدهند، برخی دیگر تأکید دارند در سطح کلان، کمبودی وجود ندارد و برنامه توزیع کود طبق روال در حال اجراست. این تفاوت دیدگاهها، پرسشهایی درباره وضعیت واقعی بازار کود در کشور ایجاد کرده است
کشاورزی ایران، که زمانی ضامن اشتغال و امنیت غذایی کشور بود، حالا در گرداب گرانی و بیتوجهی گرفتار شده است. قیمت کود شیمیایی اوره تنها در یک سال ۷۴ درصد جهش داشته و دولت نیز از مطالبات ۱۵۴ هزار میلیارد تومانی گندمکاران، هنوز کمتر از نصف را پرداخت کرده است. آنچه امروز بیش از همه این بخش را زمینگیر کرده، نه کمبود بارندگی، بلکه عقبماندگی در دانش و تکنولوژی و سیاستهای ناکارآمد قیمتی است.
در شرایطی که نه ارز کافی اختصاص مییابد و نه مواد اولیه تامین شده، صنایع تولید کود شیمیایی با کاهش تولید و کمبود شدید مواجهاند؛ وضعیتی که به گفته فعالان بخش خصوصی، میتواند امنیت غذایی کشور را تهدید کند.
رئیس انجمن تولیدکنندگان کود شیمیایی کشور،گفت: شرکتهایی نظیر شرکت ملی مس ایران، شرکت ملی پتروشیمی ایران و شرکت ملی نفت ایران که عمده تأمینکنندگان مواد اولیه کود شیمیایی هستند در چهار ماه اخیر قیمت محصولات خود را تا ۱۲ برابر افزایش دادهاند.
پس از انتشار گزارش افزایش چهار برابری قیمت کود و سم، کشاورزان واکنشهای مختلفی به این موضوع نشان دادند و به موضوعات مختلفی مانند کاهش کیفیت کودهای موجود در بازار، کمیاب شدن کود، تشکیل بازار سیاه برای کود و فروش آن تا یک میلیون و 500 هزار تومان اشاره کردند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: پتروشیمی مرودشت یکی از پتروشیمیهای قدیمی و تنها تولیدکننده کود اوره در منطقه است که بیشترین تولید کود اوره در بحث کشاورزی را بر عهده دارد. متاسفانه نزدیک به دو ماه است که این پتروشیمی با ۷۰ درصد تعطیلی مواجه و خط تولید کود اوره آن به طور کامل تعطیل شده است.
تامین مواد اولیه تولید کالای اساسی کود سولفات پتاسیم با عدم تامین ارز در ۱۰ ماه گذشته متوقف شده و این صنعت را در معرض تعطیلی قرار داده، درحالی که واردات کودهای آماده مصرف در جریان است.
طبق اعلام رئیس اتحادیه مواد اولیه کشاورزی، بهداشتی و دامی تهران، مدتی است اتباع غیرقانونی افغانستانی ساکن در اطراف تهران در تلاشاند با تولید کود و سمهای تقلبی این بازار را تحت تاثیر قرار دهند. حال سوال اینجاست که چه اقداماتی باید برای رفع این شرایط انجام داد؟
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: عدم تأمین بهموقع، بهاندازه و ترکیبی کودهای شیمیایی بهویژه کودهای پتاسه فسفاته به اصطلاح «نوش دارو پس از مرگ سهراب» است.
اگرچه میزان مصرف سالانه آفت کش شیمیایی در ایران بسیار پایین تر از میانگین جهانی است اما به نظر میرسد در مقایسه با کشورهای دارای اقتصاد کشاورزیپایه همچنان سرانه استفاده از این مواد شیمیایی قابل ملاحظه باشد.
با اهمیتترین و مطلوبترین کود جهت رشد سریع درختان میوه کودهایی هستند که در بردارنده آهن هستند. به شکل کلی آهن در همه مراحل رشد گیاه امکان دارد لازم باشد.
درحالی کشاورزانی که خود را برای کشت پاییزه و زمستانه آماده میکنند به دنبال کود اوره مورد نیاز خود هستند که دولت ظاهرا به یکباره تصمیم به افزایش شدید قیمت کود اوره گرفته است.
گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال ۹۷ تشریفات گمرکی ترخیص ۱۹ میلیون و ۵۵۶ هزار و ۷۶۱ تن کالای اساسی به ارزش ۹ میلیارد و ۶۱۷ میلیون و ۶۵۱ هزار و ۸۰۷ دلار را انجام داد.
مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گفت: 80 درصد از کودهای کشور را شرکتهای پتروشیمی و تولیدکنندگان داخلی تامین میکنند و ضریب وابستگی ما به واردات روز به روز کاهش یافته و به کمتر از 20 درصد رسیده است.
عضو انجمن رادیوتراپی انکولوژی با اشاره به اینکه آلودگی هوا و غذا بالاترین علت سرطان را به خود اختصاصداده اند، گفت: سرعت رشد سرطان در کشورهای جهان سوم ازجمله ایران بیشتر است.
معاون امور بازرگانی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گفت: کسری کود شیمیایی در بازار تا ۱۵ روز دیگر جبران میشود زیرا محموله ۲ کشتی جدید که در جنوب کشور پهلو گرفتهاند تا ۱۵روز دیگر توزیع میشود.
